H εκτίμηση την οποία έχει επεξεργαστεί το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών (υποθέτω σε διαδοχικές συσκέψεις αρμοδίων διπλωματών) για την παρούσα κατάσταση στην Τουρκία και τον τούρκο πρόεδρο είναι πως η χώρα αυτή και ο πρόεδρος της διακατέχονται από νευρικότητα και αναθεωρητισμό. Λέξεις, που δεν λείπουν από τις συχνές δηλώσεις του προϊσταμένου της ελληνικής διπλωματίας κ.Ν. Κοτζιά.
Η εξήγηση είναι πολύ πιο πολύπλοκη και προφανώς δεν έχει τίποτε να κάνει με τις καθημερινές κραυγές των Μέσων Ενημέρωσης και συχνά του υπουργείου Εξωτερικών, που παρουσιάζουν έναν τούρκο πρόεδρο… ασταθή και περίπου τρελό, έτοιμο μάλιστα να καταρρεύσει! Τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά και οφείλουμε να δούμε τις πραγματικές διαστάσεις και τους στόχους της τουρκικής πολιτικής εάν πρόκειται να διαφυλαχθούν τα ελληνικά γεωπολιτικά συμφέροντα. Για να ξέρουμε, δηλαδή, στο τέλος με ποιόν έχουμε να κάνουμε.
Η δράση του Ισλαμικού Κράτους (στο σχηματισμό του οποίου συνέβαλε) δημιούργησε συνθήκες αναδιάταξης της περιοχής της Μέσης Ανατολής. Ο τούρκος πρόεδρος είδε την ευκαιρία και την χρησιμοποίησε για να αναδείξει τη χώρα του σε αυτόνομη περιφερειακή δύναμη. Η γενικότερη ρευστότητα της διεθνούς πολιτικής (η κρίση εξουσίας στις ΗΠΑ, η αδύναμη και τυρβάζουσα περί άλλων Ευρωπαϊκή Ένωση και η σταδιακή επαναφορά της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε ρόλο υπερδύναμης) τον ευνόησε. Βαθμηδόν, ο Ερντογάν επανακαθορίζει τη διεθνή θέση της Τουρκίας.
Ο τούρκος πρόεδρος αμφισβητεί και απομακρύνεται από τις παραδοσιακές συμμαχίες με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση όχι επειδή είναι… νευρικός ή τρελός, αλλά επειδή θέλει να έχει ελεύθερα τα χέρια και ελευθερία αποφάσεων για να χειριστεί ένα εκρηκτικό σκηνικό στην περιοχή, το οποίο απειλεί ακόμα και με ακρωτηριασμό την Τουρκία. Οι αντιδράσεις του στην ιστορία του Γκιουλέν και του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου αλλά και το κλείσιμο της βάσης του Ιντσιρλίκ για τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς δεν οφείλονται στην νευρικότητα ή την τρέλα του. Αντιθέτως είναι μελετημένες κινήσεις που αποσκοπούν στη διεύρυνση της αυτονομίας του και «δικαιολογούν» τη στροφή του προς τη Ρωσική Ομοσπονδία και το Ιράν. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προφανώς απεμπλακεί. Σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί να λέει ότι «η Τουρκία δεν έχει ανάγκη να γίνει μέλος της ΕΕ». Ποιος αλήθεια υπολήπτεται ακόμα την Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία μοιάζει να μη διαδραματίζει κανένα σοβαρό ρόλο στις κινήσεις της διεθνούς σκακιέρας;
Είναι ο Ερντογάν… νευρικός όταν αμφισβητεί τη συνθήκη της Λωζάνης ή όταν μιλά για τα «σύνορα της καρδιάς του»; Όχι. Αντιθέτως, πρόκειται για μελετημένη κίνηση που ανοίγει παράθυρα ευθείας απειλής τόσο στα ανατολικά σύνορα της Τουρκίας με τους Κούρδους, τη δεινοπαθούσα Συρία όσο και δυτικά στο Αιγαίο και την Κύπρο. Γνωρίζει ότι η περιοχή βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Η Συρία έχει συρρικνωθεί, το Ιράκ και η χώρα του κινδυνεύουν να πάθουν το ίδιο εάν προχωρήσουν τα σχέδια για τη δημιουργία Κουρδικού κράτους. Ο Ερντογάν τα παίζει όλα για όλα. Γράφει στα παλιά του τα παπούτσια το ΝΑΤΟ αγοράζοντας από τη Ρωσία τους S-400 και συμμαχώντας με αυτήν για το νέο χάρτη της περιοχής. Διατηρεί στρατιωτική βάση στο Κατάρ και η μισή Κύπρος είναι τουρκικό στρατόπεδο ασχέτως των δικών μας βερμπαλισμών. Έχει ατύπως επιβάλει ζώνη ασφάλειας στα σύνορα με την Συρία και ο τουρκικός στρατός κάνει κοινές ασκήσεις με τους Ιρακινούς στα σύνορα με το Κουρδιστάν.
Όλα αυτά μαρτυρούν μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική την οποία εμείς δεν πρέπει να παραβλέπουμε με αυτάρεσκες και πομπώδεις δηλώσεις υποτίμησης των πραγματικών δεδομένων.
