Η κρίση θέλει συντονισμό και καθοδήγηση...

Δευτέρα, 30/11/2020 - 11:08
Κωνσταντίνος Φυτιρής
Υποναύαρχος εν αποστρατεία
"Πρέπει πάντα να είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτό που δεν ευχόμαστε να μας συμβεί"

Δέκα σχεδόν μήνες μετά την εξάπλωση της πανδημίας στην Πατρίδα μας, αντιμετωπίζουμε τώρα το δεύτερο αλλά πιο ισχυρό κύμα  που βρίσκει τα νοσοκομεία αναφοράς και το προσωπικό υγείας ξανά στην πρώτη γραμμή άμυνας. Τεράστια η προσπάθεια τους και αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους αυτούς που αγωνίζονται νυχθημερόν για την περίθαλψη των νοσούντων.

H κρίση όπως διαφαίνεται θα συνεχιστεί και στο 2021 και θα πρέπει να μάθουμε μεν να ζούμε με τον ιό αλλά θα πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να ελαχιστοποιήσουν το κόστος σε ανθρώπινες ζωές αλλά και εξοικονόμηση οικονομικών πόρων για να αντέξουμε  μέχρι την τελική αντιμετώπιση της πανδημίας με το πολυαναμενόμενο εμβόλιο.  

Η επιδημιολογική ομάδα συγκροτήθηκε από τον Υπουργό Υγείας και αποτελεί το κύριο όργανο εκτίμησης της επιδημιολογικής κατάστασης και υποβολής εισηγήσεων προς την κυβέρνηση για λήψη αποφάσεων που αφορούν όμως καθαρά το πλαίσιο ιατρικής αντιμετώπισης της πανδημίας και όχι των μέτρων περιορισμού των δραστηριοτήτων των διαφόρων τομέων της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Αντ΄ αυτού έχει εκχωρηθεί -όχι τυχαία- όλη η ευθύνη και  αρμοδιότητα στην επιδημιολογική Ομάδα η οποία πλέον έχει αναλάβει την εξουσία και την ευθύνη λήψης και εφαρμογής των οποιονδήποτε μέτρων. Το δε Υπουργικό Συμβούλιο κατά τις συνεδρίες για λήψη μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης επικυρώνει απλώς τις εισηγήσεις των επιδημιολόγων χωρίς να ληφθούν υπόψη οι απόψεις και εισηγήσεις των λοιπών εμπλεκομένων κρατικών υπηρεσιών που θα αναλάβουν την εφαρμογή των μέτρων ώστε να εκτιμηθεί κατά πόσο είναι εφικτή  η εφαρμογή και θα επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Το παράδοξο πλέον στην όλη διαδικασία είναι η συνεχής παρουσία πρωϊ -μεσημέρι -βράδυ των μελών της επιδημιολογικής Ομάδας στα ΜΜΕ οι οποίοι ανακοινώνουν τα μέτρα και δεν κατανοούν ότι εφόσον συμμετέχουν σε μια συγκροτημένη Ομάδα έχουν υποχρέωση να είναι λακωνικοί  και με σύμπνοια να ενημερώνουν την κοινή γνώμη για τα ζητήματα για τα οποία τους αφορούν και έχουν την γνώση και την ευθύνη.

Τα υπόλοιπα αφορούν την Υπουργική Ομάδα Χειρισμού Κρίσεων (ΥΟΧΚ) (Υπουργοί Εξωτερικών-Εσωτερικών-Άμυνας-Δικαιοσύνης και Μεταφορών και ο Υπουργός Υγείας ως Πρόεδρος), η οποία θα πρέπει να αναλάβει τον ρόλο που πηγάζει από την απόφαση δημιουργίας της. Η ανάθεση αρμοδιοτήτων εφαρμογής των μέτρων υπό τον συντονισμό ενός ανώτατου κρατικού Λειτουργού σε ενιαίο Κέντρο που θα λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως μέχρι την λήξη της κρίσης είναι απαραίτητη και ουσιαστική ενέργεια. Είναι η μόνη διέξοδος για την καθημερινή εκτίμηση της κατάστασης, τον έγκαιρο σχεδιασμό, τις προληπτικές ενέργειες και την εν τέλει  την αποτελεσματική διαχείριση. Ειδάλλως θα είμαστε συνεχώς μάρτυρες άστοχων αποφάσεων και εφαρμογών που μπορεί να στοιχίσουν ζωές συνανθρώπων μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγή ήταν η απόφαση για LOCK DOWN  στη Λεμεσό και Πάφο. Αποδείχθηκε ότι δεν έγινε καμία συντονιστική σύσκεψη στην οποία να συμμετέχουν οι Δήμαρχοι, Έπαρχοι, Πολιτική Άμυνα, Αστυνομία κλπ ώστε να σχεδιαστεί  η εφαρμογή των μέτρων, εξετάζοντας όλες τις παραμέτρους και συνέπειες. Το κακό αποτέλεσμα  οδήγησε στην αναστολή oυσιαστικά του Lock Down.  Όλα αυτά δείχνουν ένα κράτος που συνεχίζει 10 μήνες μετά την έξαρση της πανδημίας να μην έχει ολοκληρωμένη σχεδίαση και κωδικοποιημένες ενέργειες δράσης από όλους τους εμπλεκόμενους.  Είναι δε παράδοξο γιατί η Κυβέρνηση δεν εφαρμόζει την υφιστάμενη νομοθεσία και Εθνικά σχέδια με συντονισμό από ένα Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο που κατασκευάστηκε για αυτό τον σκοπό και συνεχίζει να παραμένει αναξιοποίητο. Η διαχείριση της κρίσης COVID 19 δεν διαφέρει από την διαχείριση μιας πολιτικοστρατιωτικής κρίσης όπου ένας είναι αρχιστράτηγος στην κορυφή και συντονίζει όλες τις επιχειρήσεις με το επιτελείο του στο οποίο συμμέτεχουν στελέχη όλων των ειδικοτήτων από ένα Κέντρο που παρακολουθεί συνεχώς την εξέλιξη της κατάστασης σε όλα τα πεδία.

Ο κόσμος όλος ζει στην εποχή της κρίσης του COVID 19 και όλα τα κράτη επιβάλλεται να μεριμνούν για έγκαιρη προετοιμασία για πρόληψη, αντιμετώπιση και αποκατάστασης εφαρμόζοντας την αρχή της ΑΝΑΔΡΑΣΗΣ. Δηλαδή  το αποτέλεσμα είναι το κύριο κριτήριο με βάση το οποίο τροποποείται ή όχι η  διαδικασία που εφαρμόζεται. Η Κυπριακή Δημοκρατία λόγω του μικρού της μεγέθους και της νησιωτικής επικράτειας παρέχει το πλεονέκτημα εύκολης  παρακολούθησης και ελέγχου της κατάστασης. Για να καταστεί όμως αυτό εφικτό χρειάζεται επιτέλους ο ΠτΔ  να εξαγγείλει την επιβολή αυστηρών κυρώσεων όχι στους πολίτες αλλά στους εντεταλμένους αξιωματούχους και κρατικούς λειτουργούς που δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης της κρίσης. Δεν απέχει πολύ από την αλήθεια η φήμη που επικρατεί ότι για μεγάλο αριθμό κρατικών λειτουργών ο κορωνοϊός έχει γίνει ο καλύτερος τους φίλος γιατί τους δικαιολογεί να  απέχουν από τα καθήκοντα τους. Αν οι πολίτες έχουν την υποχρέωση τήρησης των διαταγμάτων, οι κρατικές υπηρεσίες έχουν διπλή υποχρέωση να εργαστούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες για αντιμετώπιση της κρίσης.

Τα στοιχεία που απαιτούνται είναι πρώτα απο όλα είναι συντονισμός, καθοδήγηση και φυσικά ζήλος, ενδιαφέρον, διάθεση και θέληση από όλο το φάσμα της κρατικής μηχανής. Εξυπακούεται βέβαια ότι θα υπάρχει  έλεγχος έγκαιρης και ακριβούς υλοποίησης των αποφάσεων που η ίδια η κυβέρνηση λαμβάνει!