Η μεταχείριση των καταδίκων, Δείκτης Σεβασμού της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας

Τρίτη, 13/7/2021 - 09:47
Μάριος Ηλιάδης
Γράφει ο Μάριος Ηλιάδης
Πρώην Υπουργός

Τα θερμά συγχαρητήρια όλων μας αξίζει η διεύθυνση των Κεντρικών Φυλακών, για το σημαντικό έργο που επιτελεί στο θέμα της επιμόρφωσης των κρατουμένων, με σκοπό την ομαλή επανένταξη τους στην κοινωνία.

Η τελετή λήξης των μαθημάτων, για τα 8 σχολεία που λειτουργούν εντός του σωφρονιστικού ιδρύματος, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: ότι δηλαδή η μόρφωση και καλλιέργεια των ανθρώπων αποτελούν το πιο ισχυρό όπλο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, για να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο.

Η πρόσφατη δήλωση της Υπουργού Δικαιοσύνης, Κας Στέφης Δράκου, ότι «μέσα σε 6 μήνες, 20 επιχειρήσεις-μέλη της ΟΕΒ, επέδειξαν ενδιαφέρον για 92 θέσεις εργασίας αποφυλακισθέντων», αποτυπώνει στην πράξη την επιτυχία του σημαντικού αυτού εγχειρήματος.

Η φυλακή είναι μια μικρή κλειστή κοινωνία, που δεν πρέπει να λειτουργεί ως χώρος στιγματισμού ή έκπτωσης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, οδηγώντας στην περαιτέρω παραβατική συμπεριφορά των κρατουμένων, αλλά αντίθετα να λειτουργεί ως μηχανισμός επανένταξης τους στην κοινωνία, στο περιθώριο της οποίας βρέθηκαν κάποια στιγμή, υπό συγκεκριμένες συνθήκες.

Η πολιτεία οφείλει και πρέπει να τιμωρεί τους παραβάτες, σε καμία περίπτωση όμως να τους εκδικείται. Η θανατική ποινή και άλλες ακραίες μορφές κολασμού των παραβατών, θεσμοί που ακόμα χαρακτηρίζουν και προηγμένες κοινωνίες, δεν διαφέρουν ποσώς από ένα στυγνό έγκλημα, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση διαπράττεται από την ίδια την Πολιτεία. Για το λόγο αυτό η τιμωρία της φυλάκισης, δε μπορεί να έχει παρά ένα και μοναδικό στόχο, τη μετατροπή της σε μέσο σωφρονισμού, αναμόρφωσης κα δημιουργικής επανένταξης των καταδίκων στην κοινωνία .

Και σε αυτό το σημείο οφείλουμε να παραδεχτούμε, ότι στη μικρή μας Κύπρο, η μαζική συμμετοχή των κρατουμένων στα εκπαιδευτικά προγράμματα των φυλακών, τα τελευταία χρόνια, με ποσοστά να αγγίζουν το 75%, δεν είναι καθόλου τυχαία.

Με αφορμή την εμπειρία αυτή των φυλακών, έχω την γνώμη πως ωρίμασαν οι συνθήκες, για να εξετάσει η Πολιτεία το ενδεχόμενο εισαγωγής στην Κύπρο ενός πρόσθετου/συμπληρωματικού κριτηρίου αξιολόγησης της προόδου που επιτυγχάνουμε ως κοινωνία . Πλάι στο ευρύτατα διαδεδομένο και καθολικά εφαρμοζόμενο κριτήριο του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) μπορεί και πρέπει ίσως να εισαγάγουμε και το κριτήριο του Δείκτη Σεβασμού της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας από την Πολιτεία προς τα μέλη της, είτε αυτοί είναι κατάδικοι από τις Αρχές των φυλακών, ή αλλοδαποί από τους λειτουργούς του Τμήματος Μετανάστευσης, ή ασθενείς των φτωχότερων τάξεων του λαού μας, που μέχρι την εισαγωγή του ΓΕΣΥ καθόντουσαν για 4 και 5 ώρες στην ουρά για να εξυπηρετηθούν από τις κυβερνητικές ιατρικές υπηρεσίες, ή πολίτες που πιο γενικά συναλλάσσονται με το Δημόσιο, με οποιοδήποτε τρόπο. Ο σεβασμός όλων αυτών των συνανθρώπων είναι δείγμα και μέτρο του κοινωνικού μας πολιτισμού που μπορούμε να αναδείξουμε.

Επειδή λοιπόν η στόχευση μιας σύγχρονης κοινωνίας δεν μπορεί να εξαντλείται στη μεγέθυνση του οικονομικού αποτελέσματος και μόνο, και παρά τον σεβασμό που τρέφω προς τους ανθρώπους που σχεδιάζουν το οικονομικό μέλλον της πατρίδας μου, έχω την γνώμη πως οι ανθρώπινες κοινότητες χρειάζονται σήμερα πολύ περισσότερα για να επιβιώσουν και κυρίως για να αναπτυχθούν και να ευδαιμονίσουν. Χρειάζονται τον έμπρακτο σεβασμό και την αληθινή έγνοια της εξουσίας για τους πολίτες και την κοινωνία ευρύτερα που τάχθηκαν να υπηρετούν.

Ό άνθρωπος ο οποίος επιτέλεσε στη συγκεκριμένη περίπτωση τον πραγματικό αυτό άθλο στις κυπριακές φυλακές έχει όνομα και ταυτότητα, και δεν είναι άλλος από τη Διευθύντρια των Κεντρικών Φυλακών, κα Άννα Αριστοτέλους, η οποία αξίζει όχι μόνο δημόσιου επαίνου και της ευγνωμοσύνης μας, αλλά και της παρότρυνσης μας να συνεχίσει με το ίδιο σθένος, το δύσκολο έργο εξανθρωπισμού των λιγότερο ευνοημένων συνανθρώπων μας.