Οι διαδικασίες των κυπριακών εκλογών είναι δημοκρατικές. Ένα το κρατούμενο. Η έκθεση του ΟΑΣΕ για τις προεδρικές εκλογές του περασμένου Γενάρη κατέδειξαν ότι η δημοκρατία στην Κύπρο ανθεί. Αυτό μπορεί και να το λέμε για να νιώθουμε μια υπερηφάνεια. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν θέματα που πρέπει να εξετάσουμε, αφού η έκθεση του ΟΑΣΕ μας δείχνει τον δρόμο για βελτιώσεις που θα κάνουν το εκλογικό μας σύστημα ακόμη καλύτερο. Θα σταθώ σε δύο σημεία, με την ευχή ότι κάποια στιγμή θα γίνουν βήματα προς τα μπρος.
ΠΡΩΤΟΝ: Το γραφείο του ΟΑΣΕ προτείνει την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου για περαιτέρω προσδιορισμό των συνεισφορών που γίνονται για ενίσχυση της προεκλογικής εκστρατείας των υποψηφίων, περιλαμβανομένων των συνεισφορών σε είδος, θέτοντας λογικά όρια στο ποσό, την πηγή και τον τύπο της συνεισφοράς. Λέει ακόμη ότι πρέπει να διευκρινιστεί η εποπτεία γύρω από τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας και να ενισχυθεί ο βαθμός επιβολής του νόμου, ώστε οι εποπτικές αρχές να έχουν την αρμοδιότητα και τους απαραίτητους πόρους για εντοπισμό παραβιάσεων και επιβολή κυρώσεων. Με πιο απλά λόγια, ο ΟΑΣΕ μας λέει ότι δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος στα οικονομικά των κομμάτων που λαμβάνουν χρηματοδότηση. Αυτό το παρατηρήσαμε και από τα στοιχεία που έδωσαν τα κόμματα μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2016. Υπήρχαν κόμματα που δήλωσαν δεκάδες χιλιάδες ευρώ ως «άλλα έξοδα», χωρίς να είναι σε θέση να τα δικαιολογήσουν. Αυτή τη στιγμή θα είναι ψεύτης αυτός που θα πει ότι υπάρχει έλεγχος στα οικονομικά των κομμάτων, όταν αυτά αφορούν εκλογικές αναμετρήσεις.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Ο οργανισμός εξηγεί επίσης ότι είναι ετεροβαρές να λαμβάνουν προεκλογική επιδότηση μόνο οι υποψήφιοι που στηρίζονται από κάποιο κοινοβουλευτικό κόμμα. Ετεροβαρές προς τους υπόλοιπους υποψήφιους που κατέρχονται ως ανεξάρτητοι. Εγώ θα πάω ένα βήμα παρακάτω και θα ρωτήσω: Γιατί οι υποψήφιοι πρέπει να λαμβάνουν χρήματα για τον προεκλογικό τους αγώνα; Δεν ψάχνω απάντηση, το ερώτημα είναι ρητορικό. Υπάρχει όμως και ένα άλλο ζήτημα. Η χρηματοδότηση πηγαίνει στα κόμματα και αυτά είναι «υποχρεωμένα» να τα σπαταλήσουν στον προεκλογικό αγώνα. Εδώ τίθεται το ερώτημα: Η ΕΔΕΚ, η Αλληλεγγύη και οι Οικολόγοι σπατάλησαν τα χρήματα αυτά στην προεκλογική εκστρατεία του Νικόλα Παπαδόπουλου. Δεν θέλω να στοχοποιήσω κάποιο κόμμα. Η αναφορά στα τρία αυτά κόμματα γίνεται απλά για την αιτιολόγηση της άποψής μου. Κάποια στιγμή πρέπει να δούμε σε βάθος αυτό το ζήτημα.
ΤΡΙΤΟ: Τέλος, ο ΟΑΣΕ προτείνει κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής ψηφοφόρων και την εισαγωγή της αυτόματης εγγραφής. Είναι ένα θέμα πολυσυζητημένο. Η πολιτική ηγεσία του τόπου «ντρέπεται» να πει ότι ένας από τους βασικούς λόγους που υπάρχει εγγραφή, είναι για να μην εγγραφούν αυτόματα στους καταλόγους οι δεκάδες χιλιάδες των Τουρκοκυπρίων. Αυτή δεν είναι μια απάντηση που με ικανοποιεί. Η πολιτεία πρέπει να βρει μια λύση στο πρόβλημα. Όλοι οι πολίτες – που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους – έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Δεν είναι δυνατόν να χρειάζεται αίτηση από τον πολίτη για να μπορεί να συμμετέχει στις εθνικές εκλογές της χώρας του. Αυτά τα λίγα, για τις παρατηρήσεις του ΟΑΣΕ.
