Οι δημόσιες συμβάσεις σε κράτος δικαίου

Τρίτη, 8/12/2020 - 14:19
Ανδρέας Ιωσήφ
Γράφει ο Ανδρέας Ιωσήφ
Δημοσιογράφος – Κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου στο Δίκαιο της Ε.Ε.
Ο Ανδρέας Ιωσήφ είναι Δημοσιογράφος. Σπούδασε Επικοινωνία και Δημόσιες Σχέσεις. Είναι κάτοχος Πτυχίου Διοίκησης Επιχειρήσεων και Μεταπτυχιακού Τίτλου στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις επιχειρήσεις. Κατέχει επίσης τον επαγγελματικό τίτλο «Human Resource Management» του Προγράμματος Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού του Ινστιτούτου Ηγεσίας και Διοίκησης της Αγγλίας. Εργάζεται στο ΡΙΚ ενώ προηγουμένως για μια δεκαετία ήταν μέλος της δημοσιογραφικής ομάδας του ΑΝΤ1. Δημιούργησε και εκδίδει τα τελευταία 10 χρόνια τη μηνιαία περιφερειακή εφημερίδα "ΔΑΛΙNEWS".

Oι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν αφενός ένα βασικό πυλώνα της οικονομίας μιας χώρας και αφετέρου είναι ένας ευαίσθητος τομέας διαχείρισης κονδυλίων. Το πλαίσιο που τις διέπει θα πρέπει να έχει ως γνώμονα τη διαφάνεια, τη διαφύλαξη του ανταγωνισμού και τη σωστή τήρηση των νόμων και των κανονισμών.

Οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει να διακρίνονται από αμεροληψία, δικαιοσύνη και να φροντίζουν ώστε από τις αποφάσεις τους να μην επωφελείται ο οποιοσδήποτε.  

Οι όροι των διαγωνισμών από την αναθέτουσα αρχή θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι, να μην έχουν δηλαδή γκρίζες ζώνες και διφορούμενα σημεία τα οποία να μπορούν να τύχουν πολλών ερμηνειών. Σε μια τέτοια περίπτωση η διαδικασία θα είναι διαβλητή και θα μπορούν να την εκμεταλλευτούν επιτήδειοι. Πολύ χειρότερα δεν πρέπει οι όροι των διαγωνισμών να ετοιμάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να καθοδηγούν σε συγκεκριμένη οικονομική οντότητα, δηλαδή οι διαγωνισμοί να είναι οι λεγόμενοι φωτογραφικοί.

Ίση μεταχείριση, αμοιβαία αναγνώριση, διαφάνεια και αναλογικότητα είναι βασικές αρχές που πρέπει να τηρούνται στη διαδικασία των δημόσιων συμβάσεων με στόχο την επιλογή της πιο συμφέρουσας οικονομικής προσφοράς. Λόγω του ότι τα οικονομικά συμφέροντα είναι μεγάλα θα πρέπει να υπάρχει πιστή εφαρμογή των νόμων και των κανονισμών. Ο ανταγωνισμός και η εμπιστευτικότητα θα πρέπει να διαφυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση  έχει ενισχύσει το νομικό πλαίσιο που σχετίζεται με το θέμα των δημόσιων συμβάσεων. Χρονολογία – σταθμός μπορεί να χαρακτηριστεί το 2014. Οι Οδηγίες 2014/24/ΕΚ, 2014/25/ΕΚ και 2014/23/ΕΕ εξασφαλίζουν ότι ο τομέας των δημόσιων συμβάσεων διασφαλίζει την αντικειμενική, χωρίς διακρίσεις και αποτελεσματική πρόσβαση στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Επιπλέον στο κάδρο του τομέα των δημοσίων συμβάσεων μπήκε και η Οδηγία 2014/55/ΕΕ η οποία αφορά στην έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων. Οι Οδηγίες του 2014 αποτελούν ένα σημαντικό δίκτυ προστασίας το οποίο δημιούργησε μια ενιαία πολιτική σε όλα τα κράτη – μέλη από τη μια και από την άλλη εξανεμίζουν τις πιθανότητες εκμετάλλευσης των διαδικασιών από επιτήδειους.

Με τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών αυξάνονται η αμεροληψία και η αντικειμενικότητα, βοηθούνται όλες οι επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση η οικονομία γενικότερα. Η διαφθορά στερεί πόρους, προκαλεί λανθασμένες αποφάσεις, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό και πολύ πιθανόν τα προσφερόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες θα είναι αμφιβόλου ποιότητας.

Η σωστή λειτουργία του τομέα των δημόσιων συμβάσεων στηρίζει  το κράτος δικαίου που θα πρέπει να πρυτανεύει στην κοινωνία. Το κέρδος από τη σωστή τήρηση των διαδικασιών είναι μεγάλο και έχει αντίκτυπο στην οικονομία των κρατών – μελών της Ένωσης.