Τα Greeklish εμφανίστηκαν στην δεκαετία του 1980 αρχικά ως μια νέα μορφή κώδικα επικοινωνίας των νέων, ως μια νέα αργκό. Χαρακτηρίστηκαν ως ηλεκτρονική αργκό, ή αργκό του διαδικτύου αφού περιείχαν συντμήσεις λέξεων και ενεργειών, που μόνον οι χρήστες των υπολογιστών κατανοούσαν. Υπήρξαν κατά κάποιον τρόπο απόρροια ανάγκης επικοινωνίας την εποχή της έναρξης της ευρείας χρήσης προσωπικών υπολογιστών. Αντίστοιχος κώδικας επικοινωνίας έχει δημιουργηθεί από όλους του νέους παγκοσμίως και αφορά όλες τις γλώσσες του κόσμου, πολύ περισσότερο αυτές που δεν έχουν λατινική γραφή.
Την δεκαετία του 1980 οι υπολογιστές αναγνώριζαν μόνον λατινικούς χαρακτήρες, αφού τα αγγλικά με τους λατινικούς χαρακτήρες γραφής τους, θεωρούνται ως η " μητρική" τους γλώσσα. Έτσι υπήρξε ανάγκη επικοινωνίας των χρηστών, σε γλώσσες που δεν έχουν λατινική γραφή όπως είναι και τα Ελληνικά. Υπήρχαν τεχνικοί όροι, ενέργειες και εντολές που δεν είχαν αντίστοιχη μετάφραση στα Ελληνικά, γιατί κανείς δάσκαλος δεν έκανε τον κόπο να μεταφράσει ή γιατί απλά δεν μπορούσαν να μεταφραστούν. Έτσι μπήκαν στο καθημερινό λεξιλόγιο των χρηστών των υπολογιστών ως συντμήσεις, ή ενσωματώθηκαν στην γλώσσα μας όπως και σε άλλες γλώσσες, ως νέες λέξεις. Η νέα γλώσσα του διαδικτύου, δεν είναι φαινόμενο που αφορά μόνον τους νέους της Ελλάδας και της Κύπρου. Απλά εδώ είναι πιο αισθητό ως φαινόμενο λόγω των ιδιαιτεροτήτων της γλώσσας μας και της πολυπλοκότητας της ορθογραφίας της.
Η μεγαλύτερη άνθηση των Greeklish εμφανίστηκε στα sms, τα οποία διαδέχτηκαν λίγο αργότερα τα e-mails και το διαδικτυακό chat.
Σήμερα αν και τα λειτουργικά συστήματα υποστηρίζουν πολύ περισσότερες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα Ελληνικά, πολλοί φοιτητές και μαθητές χρησιμοποιούν τα Greeklish γιατί είναι γρηγορότερα στην πληκτρολόγηση και δεν υπάρχει λόγος να έχουν σωστή ορθογραφία. Πρόσφατα πήρα ένα μήνυμα στο κινητό μου σε Greeklish από φίλη πού ξέρω ότι έχει πτυχίο φιλολόγου. Την ρώτησα γιατί δεν γράφει Ελληνικά, επισημαίνοντας της ότι, αν δεν το κάνει μία φιλόλογος η "ελπίδα μάλλον έχει χαθεί". Η απάντησής της; Γράφω γρηγορότερα έτσι, και το προτιμώ.
Οι γλωσσολόγοι στην πλειονότητά τους δεν πιστεύουν ότι τα Greeklish απειλούν πραγματικά την διαιώνιση της ελληνικής γλώσσας, αφού είναι η γλώσσα ομιλίας μας. Και τα Greeklish άλλωστε είναι η ηχητική απεικόνιση σε λατινική γραφή των Ελληνικών και της Κυπριακής Διαλέκτου. Κρούουν όμως τον κώδωνα του κινδύνου για την διαιώνιση του πλούτου της γλώσσας μας και θεωρούν τα Greeklish μέρος της βυθισμένης σε παρακμή γλωσσικής κουλτούρας του συστήματος εκπαίδευσης του σχολείου.
Αυτού του σχολείου που αν και μας έμαθε ότι η γλώσσα μας είναι αρχαία αλλά και σύγχρονη, ζώσα, σήμερα "παράγει" φιλολόγους που προτιμούν να γράφουν Greeklish. Αυτών των δασκάλων που ανακοίνωσαν ότι ο μέσος βαθμός των Ελληνικών στις Παγκύπριες εξετάσεις το 2018 ήταν 9,94 χωρίς καμία αυτοκριτική και χωρίς να ζητήσουν συγνώμη από τις νέες γενιές που είχαν χρέος να εκπαιδεύσουν αλλά για λόγους που αυτοί ξέρουν και εμείς υποπτευόμαστε παραδίδουν απαίδευτες στην κοινωνία.
Γιατί αλήθεια δεν ρίζωσε μέσα μας, η αγάπη για την γλώσσα μας; Γιατί δεν χρησιμοποιήθηκε ένας τέτοιος τρόπος διδασκαλίας, που να την κάνει σπουδαία στα μάτια μας; Όχι με υπερβολή και με εθνικές εξάρσεις βέβαια,. Εδώ όμως φτάσαμε στον αντίποδα.
Θα έπρεπε να μας δημιουργεί σεβασμό και δέος η γλώσσα μας και μόνον γιατί η γνώση της μας επιτρέπει να διαβάζουμε στο πρωτότυπο κάποια από τα σπουδαιότερα κείμενα της ανθρωπότητας. Θα έπρεπε να αισθανόμαστε υπερηφάνεια που μιλούμε και γράφουμε την ίδια γλώσσα με τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Θουκυδίδη. Η γλώσσα μας εμπλούτισε όχι μόνο τη λατινική, αλλά και τις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες και έχει οπτικά συνδεθεί άρρηκτα με το αλφάβητο μας.
Και το αλφάβητο μας δεν πρέπει να κινδυνεύσει να καταργηθεί από εμάς τους ίδιους. Είναι αδιανόητο να δεχθούμε τη μεταμφίεση της γραφής μας με την κατάργηση πολλών γραμμάτων της ή και με την αντικατάστασή τους από άλλα ηχητικώς παραπλήσια γράμματά του, ως δεδομένο.
Ας είναι μια παιδική αρρώστια της, που αφορά μόνον τους νέους. Όμως οι μεγαλύτεροι, και οι σημερινοί νέοι όταν θα γίνουν μεγαλύτεροι, οφείλουν να την θεραπεύουν. Και εδώ γιατροί, μπορούν να είναι μόνον οι ίδιοι. Για να μπορούν όμως να γίνουν αυτο-θεραπευτές χρειάζονται το σωστό υπόβαθρο και αυτό είναι μόνον οι δάσκαλοι, που με τη επιμονή τους και την υπομονή τους οφείλουν να βάλουν μέσα σε κάθε έναν από εμάς τον σπόρο της αγάπης για την γλώσσα. Αν υπάρχει, θα ανθίσει, αν όχι στα μαθητικά χρόνια, αμέσως μετά όταν περάσει η ηλικία της αμφισβήτησης των πάντων.
Οι δάσκαλοι, οφείλουν να δώσουν πρώτοι από όλους την μάχη για την κλασσική μόρφωση των παιδιών μας, που είναι η βάση για την όποια επαγγελματική επιλογή και καταξίωση. Να δημιουργήσουν πολίτες που χειρίζονται τον λόγο και την γλώσσα σωστά. Να τους μάθουν να ανοίγουν λεξικό, έντυπο ή ηλεκτρονικό, σε κάθε αμφισβήτηση τους. Να τους μάθουν να αγαπούν τα κείμενα που γράφτηκαν σ αυτήν την πλούσια εννοιών γλώσσα, κείμενα φάρος του δυτικού πολιτισμού. Να τους μάθουν να τα κατανοούν και να στέκονται με δέος μπροστά στα πανανθρώπινα νοήματά τους. Και να το κάνουν με σύγχρονους τρόπους εκπαίδευσης που δεν θα βγάλει αντίδραση αλλά θα δημιουργήσει πάθος και αγάπη για την γλώσσα.
Όλα από εκεί ξεκινούν, από την εκπαίδευση. Όταν αυτή χωλαίνει, χωλαίνουν και οι λαοί και οι γλώσσες τους και οι πολιτισμοί τους. Και σε εμάς αυτό, δεν μας πρέπει.
Οι δάσκαλοι και οι Ακαδημίες Ελλάδας και Κύπρου, πρέπει να ενώσουν δυνάμεις και να κάνουν μία εκστρατεία ώστε οι νέοι να αγαπήσουν την γλώσσα μας. Κανένας δεν μαθαίνει κάτι δι' επιβολής. Κι αν το μάθει το ξεχνάει ή το βάζει στην άκρη. Αν όμως καλλιεργηθεί αγάπη για την γλώσσα, όλα αλλάζουν. Και η γλώσσα μας είναι δύσκολη μεν, αλλά σπουδαία. Τόσο σπουδαία που την λατρεύουν άνθρωποι από όλον τον κόσμο και την μαθαίνουν ως να ήταν Έλληνες. Εμείς;
Άλλοι λαοί, όπως οι Γάλλοι και οι Ισπανοί μάχονται να διατηρήσουν μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια στον τρόπο γραφής των κειμένων τους, με το δικό τους αλφάβητο.
Η Ελληνική γλώσσα, όπως και κάθε άλλη γλώσσα, είναι θεμελιώδες κεφάλαιο του πολιτισμού του κάθε τόπου. Σε αυτήν αντικατοπτρίζονται παραδόσεις, ιδέες, αντιλήψεις, ήθη και ιστορικές παρακαταθήκες αιώνων. Δεν είμαι απ αυτούς που είναι αφοριστικοί σε ότι νέο, το αντίθετο. Και για μια τόσο πλούσια γλώσσα όμως όπως η δική μας, με τόσο βαθιές ρίζες και τόσους διάσημους αλλά και απλούς πολίτες θαυμαστές ανά τον κόσμο, αξίζει να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τους νέους θεματοφύλακες της.
