Χρόνο με τον χρόνο οι δασικές και αγροτικές πυρκαγιές αυξάνονται δραματικά με εκατοντάδες εκτάρια δασικού πλούτου, γόνιμης και εύφορης γης να γίνονται στάχτη, εξαιτίας συνήθως, ασυνείδητων πολιτών που τις προκαλούν.
Στη μάχη κατά της πύρινης λαίλαπας ρίχνονται από τις πρώτες ώρες και οι εθελοντικές ομάδες πυρόσβεσης και δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ και ΔΙΑΣ, σε πλήρη συνεργασία με όλες τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.
Άντρος Γρηγορίου, Τεχνικός, Ιδρυτής Εθελοντικής Ομάδας ΔΙΑΣ
Σκοπός της δικής μας ομάδας είναι η βοήθεια στις πυρκαγιές η βοήθεια των αρμόδιων υπηρεσιών γιατί πάνω από όλα είμαστε εθελοντές δεν είμαστε επαγγελματίες. Υπάρχουν φορές που θα πάμε στην πυρκαγιά και θα βοηθήσουμε τους επαγγελματίες στο έργο τους και αυτή τη στιγμή βλέπω ότι έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, ζητούν τη βοήθεια μας και είμαστε πάντα πρόθυμοι να τους βοηθήσουμε.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Όταν μιλάμε για τεράστια έκταση, οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν μπορεί να είναι παντού, και εμείς για παράδειγμα μπορεί να εξηγηθούμε με το τμήμα Δασών να πάμε σε κάποιο μέρος να τους συναντήσουμε να τους βοηθήσουμε, και περνούμε από μια τοποθεσία, από μια μάντρα, δεν έχει κάποιο εκεί, γιατί είπαμε δεν μπορούν να είναι παντού, ή μπορεί να μη φαίνεται από τους καπνούς, δε θα περάσουμε και να αφήσουμε τους ανθρώπους, θα σταματήσουμε και θα προσπαθήσουμε να τους σώσουμε.
Πολλές φορές καλούνται να ελέγχουν περιοχές για αναζωπυρώσεις ή να βοηθούν τους δασοπυροσβέστες που στελεχώνουν τα πυροσβεστικά οχήματα.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Ο ένας δασοπυροσβέστης είναι πάνω στο αυτοκίνητο, ο άλλος πιτά νερό ο άλλος ένας έχει την ευθύνη να ανοίξει τα λάστιχα εκείνα όλα. Πρέπει να υπάρχει η βοήθεια, πάμε βοηθούμε τους, κατεβάζουμε λάστιχα, ή ανεβάζουμε πάνω στις κορυφές που είναι και πιο δύσκολο, γιατί όταν το λάστιχο έχει και η πίεση του νερού τριπλασιάζετε τετραπλασιάζεται η δυσκολία να το βγάλεις πάνω.
Η ενημέρωση και οργάνωση των εθελοντών γίνεται άμεσα μέσω μηνυμάτων στο Viber.
Άντρος Γρηγορίου, Τεχνικός, Ιδρυτής Εθελοντικής Ομάδας ΔΙΑΣ
Μόλις βγει η πληροφορία για την πυρκαγιά ενημερώνουμε. Αξιολογούμε τις πληροφορίες από τοπακες, φίλους μας. Και όταν λέμε να ξεκινήσουμε λέμε σε πόση ώρα, 10΄, 15`, 20` λεπτά και όποιοι εθελοντές είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν με το πρώτο αυτοκίνητο που θα φύγει. Υπάρχει συνεννόηση με τους υπόλοιπους ποιοι θα έρθουν πιο μετά, ποιοι θα φέρουν προμήθειες και προχωρά έτσι.
Αναπόσπαστο μέλος της ομάδας και η εθελόντρια Παντελίτσα Γιόκκα.
Παντελίτσα Γιόκκα, Εκπαιδευτικός – Συνιδρυτής Ομάδας ΔΙΑΣ
Ο εθελοντισμός δεν είναι μόνο η πρώτη γραμμή, δεν είναι μόνο η επιχειρησιακή δράση της εξέλιξης ενός μετώπου, είναι πάρα πολλά τα επίπεδα, όπως για παράδειγμα έχω χειρίζομαι τη μηχανή την ώρα της πυρκαγιάς, όπου με ασυρμάτους με ενημερώνουν τι ακριβώς θέλουν να κάνω, να χαμηλώσω την πίεση, να αυξήσω την πίεση, να σταματήσω την παροχή νερού, μπορεί να μου πουν κόψε τα λάστιχα γιατί πρέπει να φύγουμε, εμένα αυτή είναι η δουλειά μου. Είναι μια συγκεκριμένη κατάσταση, πολλές λίγες φορές μπήκα μέσα στο μέτωπο είτε για να κρατώ το λάστιχο ή για να κάνω ασφαλίσεις την περιοχή, άλλες κοπέλες ασχολούνται με την οργάνωση, να πάρουμε στους εθελοντές που είναι στην πρώτη γραμμή, φαγητά, νερά, ή αναλαμβάνουμε τα ΜΚΔ. Γενικά στην ομάδα, έχουμε πολλές γυναίκες αλλά η πρώτη γραμμή είναι πολύ δύσκολη είναι πολύ τρομακτική, ακόμα και για τους ίδιους, ως μια γυναίκα που επιχείρησα πολλές φορές την περσινή σεζόν δεν είναι κάτι που συστήνω και το λέω μετά λόγου γνώσεως.
Η δράση των εθελοντικών ομάδων ΑΤΛΑΣ και ΔΙΑΣ άρχισε πριν από δυο και μια αντιπυρικές περιόδους αντίστοιχα. Με 60 εκπαιδευμένους εθελοντές και εθελόντριες από όλη την Κύπρο, επιχειρούν σε Λευκωσία, Λεμεσό και Πάφο. Το νεαρότερο μέλος τους, ο 17χρονος Μιχάλης. Ξεκίνησαν με πενιχρά μέσα και σήμερα έχουν στο στόλο τους 7 πυροσβεστικά ιδιωτικά διπλοκάμπινα τα οποία έστησαν με ιδίους πόρους.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Το κάνω για την πατρίδα μου, όταν καίγεται μια τοποθεσία, ένα δάσος καίγεται η πατρίδα με αυτό τον τρόπο νιώθω ότι προσφέρω στην πατρίδα μου. Άλλοι μπορεί να το κάνουν για το πράσινο, πρέπει να έχεις κάποιο στόχο κάποιο σκοπό για να ασχοληθείς.
Η μάχη με τις φλόγες δεν είναι παιχνίδι, και ο εθελοντισμός στην πυρόσβεση απαιτεί πολλές θυσίες και τους καλοκαιρινούς μήνες είναι συνεχώς σε επιφυλακή.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Είναι κουραστικό, στέρησε την οικογένεια σου, την προσωπική σου ζωή τους φίλους σου την κοινωνική σου ζωή, μπορεί να έχεις κάτι προγραμματισμένο τη νύχτα και να πας στην πυρκαγιά το μεσημέρι και να επιστρέψεις την άλλη μέρα το μεσημέρι ή το πρωί.
Άντρος Γρηγορίου, Τεχνικός, Ιδρυτής Εθελοντικής Ομάδας ΔΙΑΣ
Το συναίσθημα εκείνης της ώρας είναι ότι δε θες να κάψει παραπάνω από εκείνο που βλέπεις, είναι αυτό που λέω πάντα στην ομάδα όταν πάω και ένα μέτρο παραπάνω να γλιτώσουμε είναι κέρδος για το πράσινο.
Κάθε πυρκαγιά, πόσο μάλλον αυτές σε δύσβατες περιοχές κρύβουν πολλούς κινδύνους, που στιγματίζουν τους εθελοντές.
Άντρος Γρηγορίου, Τεχνικός, Ιδρυτής Εθελοντικής Ομάδας ΔΙΑΣ
Η πυρκαγιά πέρσι στην Άλασσα και πήγαινε προς Παραμύθα που μπήκαμε μέσα στο χωριό της Παραμύθας, είχε άτομα που ήταν κοντά στα σπίτια τους και μας φώναζαν να τους βοηθήσουμε, βλέπαμε την αγωνία του κόσμου, πήγα σε σπίτι που κινδύνευε και ο άνθρωπος που κινδύνευε η οικία του μας έβαζε νερό μέσα στο πυροσβεστικό με τη σύκλα και το λάστιχο για να με βοηθήσει, έμεινε μου χαραγμένο. Και φέτος στην πυρκαγιά του Άη Συλά με κάποιο άνθρωπο που είχε περιφραγμένο χώρο με ζώα ο οποίος, όταν είδαμε την πυρκαγιά να έρχεται, του είπαμε φύγε είναι επικίνδυνο, μας είπε θα μείνω να κρούσω μαζί με τα πράγματα μου γιατί το ξανά έπαθα, αυτό με στιγμάτισε, Η εξέλιξη ήταν ότι τον βοηθήσαμε και ήρθε και η πολιτική άμυνα και η ομάδα Άτλας και βοηθήσαμε και κατασβήσαμε την πυρκαγιά, ευτυχώς πριν μπει μέσα στα ζώα του ανθρώπου και ακόμα εδώ και ένα μήνα, ο άνθρωπος μας ευχαριστεί.
Η ψυχραιμία αλλά και λήψη γρήγορων και ορθών αποφάσεων σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο.
Παντελίτσα Γιόκκα, Εκπαιδευτικός – Συνιδρυτής Ομάδας ΔΙΑΣ
Εγώ δε θα ξεχάσω ποτέ, ένα σπίτι στην Αλασσα που καιγόταν και πάνω στον πανικό φώναζε ο Άντρος ότι έπρεπε να κόψουμε ένα δέντρο που ήταν πάνω από το σπίτι των ανθρώπων, τερατσιά και δε δεχόταν ο παππούς να κόψουμε την τερατσιά για να γλυτώσουμε το σπίτι και έκλεγε και έφερνε το αλυσοπρίονο να τους το δώσει, τον πίεσαν πάρα πολύ γιατί θα καιγόταν το σπίτι του και ήρθε και έφερε τη μηχανή με δάκρυα στα μάτια επειδή δεν ήθελε να κόψει το δέντρο του, ο θεός ξέρει πόσο χρονών ήταν το δέντρο, εκείνη την ώρα είναι μια χαώδης κατάσταση. Πρέπει να είσαι ψύχραιμος, πρέπει να δώσεις δύναμη στον κόσμο διότι είναι όλοι τρομαγμένο με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται το έργο οποιασδήποτε ομάδες, οποιαδήποτε υπηρεσίας να επέμβει και να κάνει κατασβέσεις είναι κάτι πολύ έντονο. Κόψαμε το δέντρο δεν του έκοψαν όλο το δέντρο μόνο αυτό που άγγιζε το δέντρο, σώθηκε και το σπίτι ευτυχώς.
Διέτρεξαν ποτέ κίνδυνο;
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Κίνδυνο σοβαρό όχι επειδή πάντα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου ότι είναι πρώτα η ασφάλεια η δική σου και των εθελοντών της ομάδας σου, γιατί όταν είσαι υπεύθυνος και ομαδάρχης μέσα σε μια ομάδα και όταν έχουμε και μικρούς 20, 22 17 ετών, αυτοί οι νεαροί, αντιλαμβάνεστε ότι οι γονείς τους, ξέρουν ότι έχω την ευθύνη είμαι υπεύθυνος για την ασφάλεια του, και αυτός είναι κανόνας, δεν πρέπει να μπαίνεις σε κίνδυνο.
Η προσφορά τους είναι ανιδιοτελής και αυτό που κερδίζουν τονίζουν οι εθελοντές είναι η ηθική ικανοποίηση.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Ακόμα και ένα ζώο να σώσουμε ακόμα και ένα δέντρο να σώσουμε είναι ηθική ικανοποίηση δική μας, και σίγουρα η τεράστια συμπαράσταση του απλού κόσμου, που μας δίνει καθημερινά και στα σοσιαλ μίντια, μας ρωτούν πως μπορούν να βοηθήσουμε, φούρνοι μας καλούν να μας ρωτήσουν πως μπορούν να μας φέρουν φαγητό, ο κόσμος ο τόπακας, εκτιμά το.
Παντελίτσα Γιόκκα, Εκπαιδευτικός – Συνιδρυτής Ομάδας ΔΙΑΣ
Η ηθική ικανοποίηση είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι εκτιμούν αφάνταστα, έχουμε επικοινωνία μέχρι σήμερα μας ζητούν να μας γνωρίσουμε μετά. Όταν παρέλθει η κατάσταση να βρεθούμε να γνωριστούμε και ο εθελοντισμός αυτό είναι, δε συγκρίνεται με καμία διασκέδαση με καμία κατάσταση ο εθελοντισμός γιατί η ηθική ικανοποίηση είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορείς να λάβεις ως άνθρωπος.
Ωστόσο, οι εθελοντικές ομάδες βάζουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη για να βρίσκονται στα μέτωπα των πυρκαγιών. Τα έξοδα μετακίνησης και συντήρησης των οχημάτων τους είναι τεράστια, γι’ αυτό και καλούν το κράτος να αξιοποιήσει και να διαθέσει ευρωπαϊκά κονδύλια για στήριξη των ομάδων πυρόσβεσης. Την ίδια ώρα καλούν και τις μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες να στηρίξουν όπως μπορούν τη δράση τους.
Νικόλας Νικολάου, Υπεύθυνος εθελοντικής ομάδας δασοπροστασίας ΑΤΛΑΣ
Η μόνη στήριξη που έχουμε είναι κάποιες εισφορές από κοινοτικά συμβούλια, δήμους, κάποιες μικρές εταιρείες.. τα κοινοτικά συμβούλια. Στις αγροτικές περιοχές που βλέπουν τη βοήθεια μας, δίνουν κάποιες μικρές εισφορές. Όμως τα έξοδα είναι τεράστια, και δε μιλάμε για μισθούς, ούτε για να πιάσει κάποιος εθελοντής λεφτά.
Η κλιματική αλλαγή συμβάλει σημαντικά στην εξέλιξη των πυρκαγιών γι’ αυτό ζητούν απ’ τους πολίτες να προστατεύουν το περιβάλλον ως κόρη οφθαλμού.
Δείτε το ρεπορτάζ της Όλγας Κωνσταντίνου