Δεν αρκεί η ποινικοποίηση, ο σεξισμός είναι θέμα κουλτούρας

Κυριακή, 17/1/2021 - 15:18
Μικρογραφία

Την 12η Ιανουαρίου δημοσιεύθηκε από το AlphaNews.Live άρθρο με τίτλο «Μέλανη Στέλιου: Ξεσπά κατά των δικαιωμάτων των κυνηγών εν μέσω lockdown» στο οποίο παρατέθηκαν προσωπικές τοποθετήσεις της ηθοποιού στο πλαίσιο τηλεοπτικής της συνέντευξης. Το δημοσίευμα κοινοποιήθηκε στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης συγκεντρώνοντας σχόλια που κρίθηκαν ως εξυβριστικά και προσβλητικά για την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια της κυρίας Στέλιου. 

Με σεβασμό στην ελευθερία του λόγου αλλά προ πάντων στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η συντακτική ομάδα του AlphaNews.Live προχώρησε άμεσα στην αφαίρεση των σχολίων. Πάγια θέση της ειδησεογραφικής ομάδας παραμένει η προάσπιση της ελευθερίας έκφρασης και η ανάπτυξη του δημόσιου διαλόγου σε συνθήκες σεβασμού της προσωπικότητας τόσο των δημοσίων προσώπων όσο και του αναγνωστικού κοινού. 

Με αφορμή το θλιβερό περιστατικό, η εμπειρογνώμονας σε θέματα Ισότητας Φύλων και Σύμβουλος του Υπουργού Εξωτερικών, κ. Τζόζη Χριστοδούλου, μίλησε στο AlphaNews.live για το φαινόμενο του σεξισμού στην κυπριακή κοινωνία, την ισχύουσα νομοθεσία αλλά και τον ενδεδειγμένο τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών από τα ίδια τα Μέσα. 

- Ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος αντίδρασης και αντιμετώπισης τέτοιων συμπεριφορών εκ μέρους των ίδιων των ΜΜΕ;

Μπορούν να ενημερώνουν τον κόσμο ότι οποιαδήποτε σχόλια σεξιστικά ή ρατσιστικά ή που θίγουν την αξιοπρέπεια κάποιου προσώπου θα καταγγέλλονται στην Αστυνομία. Όχι απλά να διαγράφονται... Το να αποσιωπήσουμε ένα πρόβλημα, δεν είναι λύση του προβλήματος. Θα πρέπει να ενημερώσουμε ότι τέτοιες συμπεριφορές είναι καταδικαστέες, απαράδεκτες και παράνομες. Θέματα σεξισμού και θέματα ρατσισμού ή άλλων διακρίσεων ποινικοποιούνται πλέον. Πρέπει να ενημερωθεί ο κόσμος σωστά και από τα Μέσα. 

- Μπορεί η Αστυνομία, εφόσον γίνει αντιληπτό ένα τέτοιο περιστατικό να κινηθεί αυτεπάγγελτα κινώντας την διαδικασία που προβλέπει ο νόμος; 

Στο νομικό πλαίσιο που αφορά τον σεξισμό μιλάει για καταγγελία και όχι αυτεπάγγελτα, θα μπορούσε να ενημερώσει και η Αστυνομία για το πως να γίνονται οι
καταγγελίες. Θα πρέπει να γίνει μια καταγγελία για να παρθούν οι αποδείξεις που χρειάζεται και να προχωρήσει μια υπόθεση στο Δικαστήριο, αν αποφασίσει το ίδιο το άτομο ότι θέλει να προχωρήσει. 

- Μια γυναίκα που βρίσκεται σε αυτή την θέση δεχόμενη σεξιστικές συμπεριφορές ή σχόλια μέσω διαδικτύου σε ποιες ενέργειες μπορεί να προβεί;

Θα πρέπει να υποβάλει καταγγελία στην Αστυνομία, η οποία θα το εξετάσει και αν επιβεβαιώνεται και είναι βάσιμο, τότε οι θύτες θα οδηγούνται ενώπιον της Δικαιοσύνης. 

- Κατά τα προηγούμενα χρόνια ήταν συχνό το φαινόμενο ανώνυμων σεξιστικών επιθέσεων μέσω διαδικτύου, πλέον μέσω των ΜΚΔ είναι πιο συχνοί οι σεξιστικοί χαρακτηρισμοί από επώνυμους λογαριασμούς. Τι συχνότητα παρουσιάζει αυτό το φαινόμενο στην Κύπρο;

Στο διαδίκτυο κρύβεσαι πίσω από ένα πληκτρολόγιο και νιώθεις ότι μπορείς να πεις ό,τι θέλεις ανά πάσα στιγμή και κρυφτείς πίσω από την λεγόμενη ελευθερία του λόγου. Εγώ διαφωνώ με τον τρόπο με τον οποίον πολλοί άνθρωποι την αντιλαμβάνονται. Όπως για παράδειγμα έγινε στο περιστατικό αυτό, διότι αυτό δεν είναι ελευθερία του λόγου.

Όσον αφορά τον σεξισμό είδαμε τρεις γυναίκες βουλεύτριες που προώθησαν αυτό το νομοσχέδιο με την Χριστιάνα Ερωτοκρίτου να καταθέτει συγκεκριμένα ακριβώς τον διαδικτυακό σεξισμό, γιατί βλέπουμε αυτά τα φαινόμενα να αυξάνονται.

Υπάρχουν αυτά τα φαινόμενα, είναι διάχυτος ο σεξισμός στην κοινωνία, σε όλα τα επίπεδα, είδαμε πάρα πολλά περιστατικά από την Βουλή, μέχρι τον δρόμο. Πέραν από τις νομοθεσίες, να αλλάξουμε και την κουλτούρα. Οι νομοθεσίες μπορούν να συμβάλλουν στην αλλαγή κουλτουρας αφού ρυθμίζονται και αυτές οι συμπεριφορές. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αρχίσουμε να δουλεύουμε πιο ολιστικά...Στα σχολεία, να ενημερώνουμε στον χώρο εργασίας, στην Δημόσια Υπηρεσία. Πρέπει να βγούμε προς τα έξω και να ενημερώσουμε τον κόσμο τί είναι ο σεξισμός και ότι πλέον ποινικοποιείται, είναι παράνομο.

Είναι θέμα και εκπαίδευσης αν θέλουμε να αλλάξουμε κουλτούρα. Δεν πρόκειται να αλλάξω την κουλτούρα ενός 70χρονου για το πώς μιλάει. Εκείνος θα σταματήσει να μιλάει με αυτόν τον τρόπο, μόλις αντιληθεί ότι ποινικοποιείται. Όμως δεν είναι σκοπός πάντα να ποινικοποιούμε ένα άτομο. Ο σκοπός είναι η κουλτούρα, να μάθουμε να σεβόμαστε και να μην αντιδρούμε σεξιστικά εναντίον των γυναικών. 

- Πέραν της κοινωνίας, θεωρείτε ότι η Πολιτεία και οι Αρχές βρίσκονται σε ένα ικανοποιητικό στάδιο όσον αφορά την διαχείριση και την αντιμετώπιση σεξιστικών συμπεριφορών; 

Έχει βελτιωθεί, όμως υπάρχει χώρος για περαιτέρω βελτίωση. Πριν 15 χρόνια η Αστυνομία δεν αντιμετώπιζε αυτά τα θέματα όπως έπρεπε. Υπάρχουν κενά σήμερα; Υπάρχουν. Αν υπάρχει θέληση και πολιτική βούληση, θα τα μηδενίσουμε. Και αυτός είναι ο σκοπός. Το κράτος είναι και αυτό μέρος της κοινωνίας. 

Πρέπει να δουλέψουμε σε όλα τα επίπεδα. Έχει βελτιωθεί η κατάσταση ως ένα βαθμό, αλλά όχι σε ικανοποιητικό βαθμό. Δεν είναι μόνο από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή αλλάζουμε την κοινωνία. Αλλάζουμε και το κράτος που είναι μέρος αυτής της κοινωνίας.  

Είναι αλυσίδα... Δεν μπορείς να δουλεύεις μόνο με την κοινωνία και να μην δουλεύεις εσωτερικά στην Πολιτεία. Πρέπει να δουλεύεις ταυτόχρονα σε όλα τα επίπεδα αν θέλουμε να αλλάξουμε πραγματικά. Αν υπάρχει βούληση μπορούμε να αλλάξουμε. 

- Στο συγκεκριμένο περιστατικό δέκτης των σεξιστικών σχολίων ήταν ένα αναγνωρίσιμο πρόσωπο, η κυρία Στέλιου. Ο σεξισμός είναι ένα φαινόμενο που «κάνει διακρίσεις»; 

Υπάρχει ανεξαρτήτως ηλικίας κι εθνικής καταγωγής...Σχεδόν όλες οι γυναίκες που γνωρίζω έχουν αντιμετωπίσει μια μορφή σεξισμού. Δεν γνώρισα ένα άτομο που δεν έχει αντιμετωπίσει τουλάχιστον ένα σεξιστικό σχόλιο. Είναι παντού και αυτό είναι το πρόβλημα. 

Είμαστε μικρή κοινωνία. Αν υπάρξουν λίγες παραδειγματικές τιμωρίες αυτό θα δράσει και ως μέτρο πρόληψης και είναι σημαντικό να γίνει. 

* Ο περί της Καταπολέμησης του Σεξισμού και του Διαδικτυακά Διαδιδόμενου Σεξισμού και περί Συναφών Θεμάτων Νόμος του 2020 τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2020 προβλέποντας για παραβίαση των διατάξεων ποινή φυλάκισης μέχρις ενός έτους ή χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πέντε χιλιάδες ευρώ (€5.000) ή και τις δύο αυτές ποινές.