Στην βούληση της πολιτείας η προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού σε κάθε επίπεδο και πλαίσιο στάδιο. Η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Αναστασία Ανθούση απηύθυνε χαιρετισμό του ΠτΔ σε εκδήλωση που πραγματοποιήθησε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού.
Η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει στην εκπόνηση ενός πλάνου, το οποίο διασφαλίζει σημαντικά κομμάτια για την ευημερία των παιδιών. Ένα από αυτά είναι η δημιουργία ειδικού χώρου κράτησης για παιδιά ηλικίας 16 έως 21 ετών. Γι' αυτό έχει προκηρυχθεί σχετικός διαγωνισμός και είναι θέμα ελαχίστων μηνών η υλοποίησή του.
Διαβάστε το χαιρετισμό:
Η παρουσία μου σήμερα εδώ, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, συνιστά επιβεβαίωση της προσήλωσης που επιδεικνύει ανέκαθεν η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και η παρούσα διακυβέρνηση, σχετικά με την προάσπιση, τη διασφάλιση και την προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών, αλλά και του συνόλου των πολιτών ευρύτερα.
Είναι αρκούντως δηλωτική της ιδιαίτερης βούλησης της κυπριακής Πολιτείας για την προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού σε κάθε επίπεδο και πλαίσιο. Να σημειώσω ότι η Κύπρος προχώρησε ήδη από το 1991 στην κύρωση τόσο της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού που υιοθέτησε ο ΟΗΕ στις 20 Νοεμβρίου του 1989, όσο και των τριών προαιρετικών πρωτοκόλλων που τη διέπουν.
Το πλέον σημαντικό ορόσημο όσον αφορά τις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την κατεύθυνση αυτή, αποτελεί η εγκαθίδρυση το 2007 του θεσμού του Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, με ελεγκτικό κυρίως ρόλο ως προς την υλοποίηση των σχετικών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων του κράτους.
Ως παρούσα διακυβέρνηση, αναγνωρίζοντας το παιδί ως υποκείμενο δικαιωμάτων, επιδιώξαμε την οικοδόμηση μιας παιδοκεντρικής κοινωνίας, η οποία θα του παρέχει ασφάλεια και προστασία, εστιάζοντας παράλληλα στη διαμόρφωση εκείνων των πολιτικών και συνθηκών που θα του δώσουν τις γνώσεις, τις ευκαιρίες αλλά και τα εχέγγυα να αναπτύξει στον μέγιστο βαθμό τις ικανότητές του.
Εκείνο που θέλω να τονίσω με ιδιαίτερη ικανοποίηση είναι ότι, μέσα από τη στοχευμένη πολιτική που υιοθετούμε, ακολουθώντας τις συστάσεις και υποδείξεις της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού και αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό την εμπειρογνωμοσύνη της ίδιας και των συνεργατών της, έχουμε παράξει ένα πολυεπίπεδο έργο.
Έργο που, μεταξύ άλλων, άπτεται της διασφάλισης των δικαιωμάτων των παιδιών, αλλά και θεμάτων που αφορούν άμεσα ή έμμεσα τα παιδιά, στον τομέα της υγείας, της παιδείας και της κοινωνικής πρόνοιας.
Ενδεικτικά και μόνο, αναφέρω ότι έχουμε προχωρήσει:
- Στην κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Σεξουαλική Κακοποίηση (Σύμβαση Λανζαρότε), καθώς και την εναρμόνιση με την σχετική Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Τη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση, τη σεξουαλική κακοποίηση και την παιδική πορνογραφία.
- Ήδη από την εφαρμογή μεγάλου αριθμού των δράσεων και πολιτικών, που απορρέουν από την Στρατηγική και τα θετικά αποτελέσματα που προέκυψαν, η χώρα μας κατέστη υπόδειγμα καλής πρακτικής που επικαλείται το Συμβούλιο της Ευρώπης. Ως απτό παράδειγμα και μέρος του μεγάλου αριθμού των δράσεων και πολιτικών, που απορρέουν από την εφαρμογή της Στρατηγικής, θέλω να υπομνήσω τη δημιουργία του Σπιτιού του Παιδιού. Η εν λόγω εξειδικευμένη δομή συγκεντρώνει όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες που χειρίζονται περιπτώσεις σεξουαλικά κακοποιημένων παιδιών. Μέχρι στιγμής, πέραν των 1.230 παιδιών έχουν λάβει ή λαμβάνουν στήριξη.
- Την εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα του Παιδιού στον τομέα της Υγείας.
- Την εκπόνηση της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής για την Αναπηρία 2018-2028 και το τρίτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αναπηρία 2018-2020, τα οποία περιλαμβάνουν 135 δράσεις που υλοποιούνται από 8 Υπουργεία και 3 Υφυπουργεία, με ιδιαίτερη εστίαση στα παιδιά.
Την ετοιμασία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Θέσπιση Ευρωπαϊκής Εγγύησης για τα Παιδιά 2022-2030, το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση με τη συμμετοχή παιδιών και βρίσκεται σε τελικό στάδιο υποβολής στην ΕΕ, ως μια ολιστική προσέγγιση για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών σε θέματα εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής συμμετοχής. Στο Σχέδιο περιλαμβάνονται 93 δράσεις σε έξι πυλώνες, οι οποίοι θα υλοποιηθούν από οκτώ Υπουργεία/Υφυπουργεία. Οι δράσεις χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους ή με συγχρηματοδότηση από την ΕΕ μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου Plus, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Θ.Αλ.Ε.Ι.Α. 2021-2027, κ.ά..
- Τη συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την κατάρτιση πολιτικών που τα αφορούν και τα επηρεάζουν, στη βάση απευθείας διαβουλεύσεων με τους Υπουργούς και την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
- Την προώθηση νομοθεσιών για αναμόρφωση του δικαίου σε συναφή με τα παιδιά θέματα. Τα νομοσχέδια που έχουν προωθηθεί, στόχο έχουν να επιφέρουν βελτιώσεις σε όλο το φάσμα του οικογενειακού δικαίου. Συγκεκριμένα, θέτουν στο επίκεντρο την προστασία και διασφάλιση των δικαιωμάτων του παιδιού, ενισχύουν την ισότητα μεταξύ των συζύγων τόσο σε θέματα περιουσιακών σχέσεων όσο και σε θέματα που άπτονται της φροντίδας και επιμέλειας των τέκνων, ενώ παράλληλα αναμένεται να συμβάλουν και στη μείωση του χρόνου εκδίκασης των υποθέσεων.
Παράλληλα, η Κυβέρνηση προωθεί τη δημιουργία του θεσμού της διαμεσολάβησης σε οικογενειακές διαφορές, ο οποίος αναμένεται να συμβάλει στον περιορισμό των συγκρουσιακών σχέσεων μεταξύ των γονέων, στην επίτευξη συναινετικών προσεγγίσεων και στη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της οικογένειας. Ευελπιστώ ότι ο θεσμός αυτός θα μπορέσει να ξεκινήσει τη λειτουργία του το συντομότερο δυνατό, εφόσον αυτή τη στιγμή βρίσκονται κατατεθειμένοι ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων προς έγκριση οι σχετικοί Κανονισμοί.
Επιπρόσθετα, προωθείται ο καθορισμός θεσμικού πλαισίου για μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα παιδιών, εκείνων που απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον για σοβαρούς λόγους και τίθενται υπό τη γονική μέριμνα ή επιμέλεια ή φροντίδα της Διευθύντριας Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, τα οποία τοποθετούνται σε εναλλακτικές μορφές φροντίδας. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τη διαδικασία έγκρισης καταλληλότητας των ανάδοχων γονέων και των υποχρεώσεών τους, την τήρηση Μητρώων, τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους αναδεχόμενους και τη διαδικασία εποπτείας της αναδοχής.
Προς την ίδια κατεύθυνση στοχεύουν και οι μεταρρυθμίσεις που αφορούν στην εγκαθίδρυση συστήματος δικαιοσύνης φιλικής για τα παιδιά τα οποία βρίσκονται σε σύγκρουση με τον νόμο, που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τη δημιουργία ειδικού χώρου κράτησης παιδιών ηλικίας 16 έως 21 ετών.
Για το τελευταίο, έχει προκηρυχθεί ο σχετικός διαγωνισμός και είναι θέμα ελαχίστων μηνών η υλοποίησή του.
Εξίσου σημαντικό, είναι το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και η ευαισθησία που επιδεικνύει το Υπουργείο Εσωτερικών, καθώς και τα συναρμόδια Υπουργεία/Υφυπουργεία και Υπηρεσίες, όσον αφορά τις οικογένειες με παιδιά, αλλά και τους ασυνόδευτους ανήλικους που φτάνουν στην Κύπρο ως πρόσφυγες.
Ενδεικτικά και μόνο, σημειώνω τη λειτουργία των Σπιτιών της Ελπίδας, με χρηματοδότηση από τη Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών και τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας που προσφέρουν υπηρεσίες στέγασης και αποκατάστασης σε ασυνόδευτα παιδιά.
Την ίδια στιγμή, το 2016 εισαγάγαμε σε 131 σχολεία το ΔΡΑΣΕ, το λεγόμενο πρόγραμμα σχολικής και κοινωνικής ένταξης, περιλαμβανομένης και της ένταξης μαθητών με μεταναστευτική βιογραφία, με συνολική μέχρι τώρα δαπάνη 23 εκατομμυρίων ευρώ.
Πέραν τούτων, έχοντας ως γνώμονα τη βελτίωση των γνώσεων, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων όλων των μαθητών, εστιάσαμε στη βελτίωση και την ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος ευρύτερα.
Συγκεκριμένα, σημειώνω ότι στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, προχωρήσαμε στον εκσυγχρονισμό του περιεχομένου της εκπαίδευσης, αλλά και της διαδικασίας αξιολόγησης του μαθητή, την αναβάθμιση της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και τον συσχετισμό της με την αγορά εργασίας, τη βελτίωση της δομής και των παρεχόμενων υπηρεσιών της Ειδικής Αγωγής/Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης.
Το πλέον σημαντικό είναι ότι για τη στήριξη και την προστασία της οικογένειας και κυρίως των παιδιών, υλοποιούνται στο πλαίσιο του Σχεδίου «Κύπρος_Το Αύριο», 11 στοχευμένες δράσεις συνολικού ύψους €162 εκ., οι οποίες αποτελούν την ουσιαστική συνέχιση και περαιτέρω αναβάθμιση του μέχρι τώρα παραχθέντος έργου.
Οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την επέκταση της δωρεάν προσχολικής εκπαίδευσης, την επιδότηση υπηρεσιών φροντίδας βρεφών και νηπίων και τη δημιουργία δομών για παιδιά και εφήβους.
Ενδεικτικά να αναφέρω την εφαρμογή του Σχεδίου Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης για Παιδιά ηλικίας μέχρι 4ων ετών, μέσω του οποίου επιχορηγείται το 80% του ποσού φοίτησης παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Στόχος, ανάμεσα σε άλλα, είναι η αύξηση των επιλογών και της προσβασιμότητας σε ποιοτικές, ευέλικτες και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες παιδικής φροντίδας και εκπαίδευσης καθολικά για όλα τα παιδιά, περιορίζοντας την επιβάρυνση στον οικογενειακό προϋπολογισμό, ιδιαίτερα των οικογενειών με χαμηλά ή/και μεσαία εισοδήματα. Το Σχέδιο εφαρμόστηκε από το τρέχον έτος, με συμμετοχή 343 παρόχων και σχεδόν 7.000 παιδιών. Το Σχέδιο υλοποιείται στο πλαίσιο του «Κύπρος_Το Αύριο», με προϋπολογισμό ύψους €16 εκατομμυρίων ετησίως.
Επιπλέον, ως η αρμόδια Αρχή, το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας δρομολογεί τη δημιουργία τουλάχιστον 27 Πολυδύναμων Κέντρων για Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών, καθώς και δομών φροντίδας και φιλοξενίας παιδιών, εφήβων με διαταραχές συμπεριφοράς και ενήλικα άτομα με ανάγκες για μακροχρόνια φροντίδα, σε συνεργασία με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Μεταξύ άλλων, κύριος στόχος μας είναι να αυξήσουμε την ένταξη των παιδιών σε υπηρεσίες φροντίδας και εκπαίδευσης, ισότιμα και καθολικά, περιορίζοντας τον κίνδυνο της παιδικής φτώχειας και του αποκλεισμού. Το Σχέδιο εντάσσεται στο Εθνικό Σχέδιο «Κύπρος_Το Αύριο» και για την υλοποίησή του προβλέπεται συνολική επένδυση ύψους €23,7 εκατομμυρίων.
Συνολικά, από όλες τις δράσεις του Σχεδίου «Κύπρος_Το Αύριο» αναμένεται να επωφεληθούν πέραν των 25 χιλιάδων παιδιών.
Τα όσα ανέφερα αποτελούν μέρος μόνο της πολιτικής που υιοθετήσαμε με στόχο την ευημερία και πρόοδο των παιδιών.
Ωστόσο, το μέγεθος και η διάσταση της σημασίας του παραχθέντος έργου διερμηνεύει την επίγνωση της οφειλής, τη βούληση και την αποφασιστικότητα του Κράτους, για την έννομη προστασία και τον σεβασμό των δικαιωμάτων του συνόλου των πολιτών.
Μέλημα, πρώτη και ύψιστη προτεραιότητα της Διακυβέρνησής μας υπήρξε η οικοδόμηση μιας κοινωνίας βασισμένης στην ειρήνη, τη δικαιοσύνη, την ισότητα και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.
Αρχής γενομένης από το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να βιώσει μια ποιοτική παιδική ηλικία.
Γιατί είναι τα παιδιά που αποτελούν τα θεμέλια της κοινωνίας μας. Είναι τα παιδιά που θα αναλάβουν με τη σειρά τους στο μέλλον, να οδηγήσουν ως ενεργοί και κριτικά σκεπτόμενοι πολίτες, την πατρίδα μας στην πρόοδο και την ανάπτυξη, έχοντας ως γνώμονα την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έναντι της όποιας μορφής βίας και εκμετάλλευσης.
Επιτρέψτε μου να συγχαρώ την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, φίλη Δέσπω Μιχαηλίδου, και τους συνεργάτες της.
Επιδεικνύοντας ιδιαίτερη αφοσίωση και υπευθυνότητα στην επιτέλεση της υψηλής αποστολής τους, πέτυχαν να ανταποκριθούν πλήρως στην ευθύνη του σημαίνοντα ρόλου που έχουν αναλάβει.
Θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά για τη σταθερή και άριστη συνεργασία που οικοδομήσαμε, επωφελή πρώτα και πάνω από όλα για τους πολίτες.
Πρέπει να θεωρείτε δεδομένη τη στήριξη και τη συμπαράσταση της Κυβέρνησης, αλλά και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας προσωπικά, σε ό,τι αφορά την επιτέλεση της καθόλα απαιτητικής και υψηλής αποστολής σας, τόσο μέχρι την ολοκλήρωση αλλά και το πέρας της θητείας του.
