Θέμα για την απόφαση του ΔΣ του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης (ΟΧΣ) να επιλέξει άτομο για την θέση του Γενικού Διευθυντή του Οργανισμού το οποίο «είναι ανώτερος υπάλληλος του ΥΠΟΙΚ και σχετιζόταν με την διαχείριση του θέματος του Συνεργατισμού», έγειρε ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου.
Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε ότι από 1η Ιουλίου του 2021 που έχει λήξει η θητεία του προηγούμενου Προέδρου του ΔΣ, δεν έχει διοριστεί νέο Πρόεδρος και χρέη Προέδρου εκτελεί ο Αντιπρόεδρος του Οργανισμού, ενώ από τις 22 Ιανουαρίου του 2022 δεν μπορεί να συνεδριάσει το ΔΣ λόγω του γεγονότος ότι δεν διαθέτει τον απαραίτητο αριθμό μελών (6 αντί 9).
Ειδικότερα, στην Επιτροπή, η οποία εξέτασε την Πέμπτη τις ειδικές εκθέσεις του Γενικού Ελεγκτή για τον ΟΧΣ για τα έτη 2019-20, αναφέρθηκε ότι για το συγκεκριμένο άτομο υπάρχει σε εξέλιξη διαδικασία από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) σε σχέση με την αξιολόγηση της ικανότητας και καταλληλόλητας του για την θέση (fit and proper), ενώ ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία (ΕΥ) θεωρεί πως «εγείρεται θέμα για το ΔΣ του ΟΧΣ που κάνει αυτές τις επιλογές και δεν είναι θέμα τι θα πει η ΚΤΚ».
«Όταν βλέπουμε ότι το ΔΣ ενεργεί αγνοώντας τις πρότερες δράσεις και βίο προσώπου το οποίο επιλέγει για να το βάλει στο πιο καίριο σημείο ενός τόσο μεγάλου οργανισμού, ναι εγείρεται θέμα και από τον Ελεγκτή και για αυτό το ΔΣ», υπογράμμισε.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι «ελέγχεται το ΔΣ για τις αποφάσεις που παίρνει για τόσο σημαντικά θέματα» και σημείωσε ότι η ΕΥ είχε ενώπιο της καταγγελία για το πρόσωπο που επιλέγηκε για την θέση του Γενικού Διευθυντή του Οργανισμού.
Ανέφερε ότι η ΕΥ διαβίβασε τον Φεβρουάριο του 2022 στην ΚΤΚ, στο πλαίσιο της καταγγελίας, τα στοιχεία που προέκυπταν από δύο πηγές, προσθέτοντας ότι «η μία πηγή ήταν το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό στο οποίο καταγράφονταν συγκεκριμένες αναφορές για το συγκεκριμένο πρόσωπο».
Αναφέροντας ότι τον Αύγουστο του 2018 κλήθηκε και παρέστη στην Ερευνητική Επιτροπή για τον Συνεργατισμό, ο κ. Μιχαηλίδης ανέγνωσε στοιχεία από την κατάθεση του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής που αφορούν το συγκεκριμένο άτομο σε σχέση «με την δράση του συγκεκριμένου ατόμου κατά την εξέταση διαφόρων θεμάτων που είχαν σχέση με τον Συνεργατισμό» και τα οποία «αφορούσαν το θέμα του ελέγχου του Συνεργατισμού από την ΕΥ, το θέμα της συγχώνευσης των 18 Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων (ΣΠΙ) σε μία οντότητα και το περιβόητο θέμα της παραχώρησης δωρεάν μετοχών»..
Ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι στο πόρισμα Αρέστη για τον Συνεργατισμό υπάρχουν 60 αναφορές για το συγκεκριμένο άτομο, οι περισσότερες από τις οποίες είναι αρνητικές.
Ανέφερε ότι «δεν σημαίνει πως όποιος δεν έχει καταδικασθεί για αδίκημα είναι κατάλληλος» και πρόσθεσε ότι «είναι σαφής η υποχρέωση του διορίζοντας οργάνου να μεταβιβάσει κάθε πληροφορία που αφορά το άτομο αυτό».
«Αν κατά την διαβίβαση των στοιχείων του συγκεκριμένου προσώπου στην ΚΤΚ υπήρξε παράλειψη διαβίβασης των αναφορών που υπάρχουν τουλάχιστον στο πόρισμα Αρέστη, το οποίο είναι δημόσιο έγγραφο, δεν τηρήθηκαν τα ελάχιστα τα οποία επιβάλει η οδηγία σε ό,τι αφορά τις οδηγίες που πρέπει να στέλνει το διορίζον όργανο στην ΚΤΚ για να έχει την πλήρη εικόνα όταν θα αξιολογήσει το πρόσωπο αυτό», πρόσθεσε.
Επιπλέον, ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στην ύπαρξη προβλήματος για να λειτουργήσει το ΔΣ, λόγω προβλήματος συγκρότησης του, σημειώνοντας ότι από τις 22 Ιανουαρίου του 2022 το ΔΣ δεν είναι σε θέση να συνεδριάσει λόγω μικρότερου αριθμού μελών.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΥΠΟΙΚ Γιώργος Παντελή είπε ότι ακολουθείται όπως σε κάθε οργανισμό μια διαδικασία σε σχέση με διαφάνεια και χρηστή διοίκηση και πρόσθεσε ότι η όλη διαδικασία βρίσκεται ενώπιον της ΚΤΚ για αξιολόγηση του ατόμου που έχει επιλεγεί.
Ανέφερε ότι οποιεσδήποτε αναφορές έχουν να κάνουν με την δράση του συγκεκριμένου ατόμου εξετάζονται από την ΚΤΚ, ενώ πρόσθεσε πως το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής μελετάται από τη Νομική Υπηρεσία και δεν έχει διαπιστώσει με την πάροδο τριών ετών ότι «προκύπτει οτιδήποτε μεμπτό ή παρατυπία από το εν λόγω άτομο».
Αναφερόμενος σε άλλα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι διαπίστωσαν την απασχόληση δυσανάλογου μεγάλου αριθμού προσωπικού με αγορά υπηρεσιών που παραπέμπει σε κάλυψη μόνιμων αναγκών με τρόπο που δεν είναι ενδεδειγμένος και πρόσθεσε ότι υπήρχαν 30 άτομα το 2017 με μίσθωση υπηρεσιών, ενώ κατά καιρούς ανήλθαν μέχρι και 127 άτομα.
Ανέφερε ότι επειδή δεν εγκρίνονταν οι ανάγκες σε μόνιμο προσωπικό προέβαιναν σε αγορά υπηρεσιών η οποία δεν είναι η ενδεδειγμένη διαδικασία και πρόσθεσε ότι όταν περάσουν οι 30 μήνες εργασίας τότε με βάση κριτήρια που εφαρμόζει ο Έφορος Κοινωνικών Ασφαλίσεων γίνονται αορίστου.
Η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του ΟΧΣ Βασιλική Βασιλείου είπε ότι ο οργανισμός έχει διττό ρόλο που τον διαχωρίζει από τους υπόλοιπους ημικρατικούς οργανισμούς καθώς πρέπει να συμμορφώνεται με τις οδηγίες της ΚΤΚ και ταυτόχρονα να σέβεται το νομικό πλαίσιο που τον έχει δημιουργήσει.
Ανέφερε ότι λόγω αυτής της διττής ιδιότητας προκαλούνται διάφορα προβλήματα που σχετίζονται με τις προσφορές, την αγορά υπηρεσιών, την στελέχωση και τρέχουσες ανάγκες.
Αναφορικά με την αναφορά του ΓΕ για πρόσληψη με αγορά υπηρεσιών 127 ατόμων, η κ. Βασιλείου είπε ότι «ήταν 127 άτομα στο σύνολο του έτους» και πρόσθεσε πως «σε καμιά στιγμή δεν υπερέβηκε ο αριθμός τους τον αριθμό των ατόμων που είχαν περιληφθεί στον προϋπολογισμό του Οργανισμού» και δεν έχει ξεπεραστεί και το κονδύλι που είχε περιληφθεί στον προϋπολογισμό.
Αναφορικά με την αξιολόγηση από μέρους της ΚΤΚ τόσο του προσώπου που διορίστηκε στην θέση του ΓΔ όσο και του προσώπου που διορίστηκε στην θέση του Προέδρου του ΔΣ, η κ. Βασιλείου είπε ότι εφόσον και τα δύο άτομα βρίσκονται υπό αξιολόγηση από την ΚΤΚ, «εμείς αναμένουμε την θέση της ΚΤΚ, έχουμε δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες και εφόσον η διοικητική πράξη δεν έχει ολοκληρωθεί οτιδήποτε σχολιάσουμε από πλευράς του Οργανισμού δεν θα είναι σωστό».
Αναφορικά με το πρόβλημα λειτουργίας του ΔΣ, η κ. Βασιλείου είπε ότι το 2019 έχει τροποποιηθεί η νομοθεσία του ΟΧΣ έτσι ώστε να συμμετέχουν στο ΔΣ δύο εκτελεστικά μέλη σε αντίθεση με άλλους ημικρατικούς οργανισμούς και πρόσθεσε ότι με αυτή την τροποποίηση το ΔΣ θα λειτουργεί με 7 μη εκτελεστικά και δύο εκτελεστικά μέλη.
Ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ ανέφερε ότι λήφθηκε από τον ΟΧΣ ερωτηματολόγιο συμπληρωμένο για το άτομο που προτείνεται για την θέση του ΓΔ το οποίο τελεί υπό αξιολόγηση και πρόσθεσε λήφθηκε και η επιστολή του Γενικού Ελεγκτή λίγες ημέρες μετά που λήφθηκε το ερωτηματολόγιο.
Είπε ακόμη ότι επειδή το ερωτηματολόγιο δεν ήταν πλήρως συμπληρωμένο απευθυνθήκαμε στον Οργανισμό ζητώντας συμπληρωματικά στοιχεία τα οποία λάβαμε στις 2 Ιουλίου και πρόσθεσε ότι τα στοιχεία είναι τα ίδια για όλα τα πρόσωπα που λαμβάνουν καίριες θέσεις.
Ανέφερε ότι όταν ληφθούν όλα τα στοιχεία η ΚΤΚ μέσα σε διάστημα 4 μηνών λαμβάνει την απόφαση της.
«Θεωρούμε ότι τους επόμενους δύο μήνες θα λάβουμε τις αποφάσεις μας» σε σχέση με την αξιολόγηση του συγκεκριμένου ατόμου.
Μιλώντας στην Επιτροπή, η Διευθύντρια του ΚΦΙΚΒ έχουμε μια καλή συνεργασία με τον ΟΧΣ «στην προσπάθεια να βοηθήσουμε τους αιτητές μας που υποθηκεύουν την κατεχόμενη περιουσία τους για να εξασφαλίσουν δάνειο με κεφάλαια του ΚΦΙΚΒ από τον ΟΧΣ» και πρόσθεσε «οτιδήποτε πρόβλημα παρουσιαστεί προσπαθούμε πάντα να το λύσουμε».
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Κουλίας είπε ότι συμβαίνει ένα απαράδεκτο γεγονός και πρόσθεσε ότι «ο άνθρωπος ο οποίος περιγράφεται στην έκθεση Αρέστη με τα μελανώτερα χρώματα όσον αφορά τις μηχανουργίες και τα τεχνάσματα για το κλείσιμο του Συνεργατισμού - που ήταν ένα οικονομικό έγκλημα τεραστίων διαστάσεων μετά το κούρεμα – προτείνεται να διοικήσει τον ΟΧΣ».
Ανέφερε ότι ο Οργανισμός έγινε επί εποχής Σπύρου Κυπριανού μαζί με τον Οργανισμό Χρηματοδότησης Γης και ήταν ο οργανισμός που πρόσφερε τεράστια κοινωνική προσφορά στα χαμηλά και μικρομεσαία στρώματα της κοινωνίας.
Είπε ακόμη ότι «το μόνο που μας απόμεινε από τις χρυσές εποχές που υπήρχαν Προέδροι που η έγνοια τους ήταν ο τόπος και ο λαός είναι ο οργανισμός τούτος» και πρόσθεσε πως «στα μεθεόρτια της εγκατάλειψης από αυτή την Κυβέρνηση επιχειρείται ακόμη ένα έγκλημα που είναι το κλείσιμο του ΟΧΣ».
«Όταν προτείνονται τέτοια πρόσωπα, στοχεύουν στην διάλυση του οργανισμού», ανέφερε και κάλεσε την ΚΤΚ να μην εγκρίνει «τέτοιου είδους πρόσωπα τα οποία έχουν κριθεί από εκθέσεις ενός σπουδαίου δικαστή του Αρέστη ότι είναι ακατάλληλα για τέτοιες θέσεις».
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου είπε ότι ο ΟΧΣ διαδραματίζει διαχρονικά έναν κοινωνικό και νευραλγικό ρόλο στην υποβοήθηση νέων ζευγαριών και οικογενειών να αποκτήσουν την πρώτη τους κατοικία ιδιαίτερα σε πολύ δύσκολες οικονομικές συνθήκες, ρόλος ο οποίος έχει διευρυνθεί για να συμπεριλάβει και άλλου είδους δάνεια τα τελευταία χρόνια.
Ανέφερε επίσης ότι έχουν ενημερωθεί για τα προβλήματα και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τον διττό ρόλο του Οργανισμού, από τη μια να λειτουργεί ως πιστωτικό ίδρυμα και να εποπτεύεται από την Κεντρική Τράπεζα και από την άλλη να είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και να εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομικών.
Σύμφωνα με την κ. Ορφανίδου, προς αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων το Υπουργείο Οικονομικών προχωρεί σε τροποποίηση της νομοθεσίας για να διορθωθούν αυτές οι στρεβλώσεις αλλά και την ίδια ώρα ο Οργανισμός λαμβάνει σοβαρά υπόψη και προχωρά με την εφαρμογή των συστάσεων του Γενικού Ελεγκτή για ενίσχυση και ενδυνάμωση των αρχών χρηστής διοίκησης του Οργανισμού.
Τέλος, εξέφρασε την ελπίδα ότι «με τις πιο πάνω ενέργειες οι οποίες θα δώσουν την απαιτούμενη ευελιξία και αποτελεσματικότητα στον Οργανισμό θα συνεχίσει με ακόμη πιο έντονο τρόπο να στηρίζει οικογένειες και τον πολίτη που πραγματικά το έχει ανάγκη».
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης είπε ότι από τις εκθέσεις του ΓΕ προκύπτουν διάφορα ζητήματα αλλά υπάρχει ένα κορυφαίο θεσμικό ζήτημα και πρόσθεσε ότι «έχει τοποθετηθεί στην ηγεσία μιας σημαντικής για τον τόπο τράπεζας, ως Γενικός Διευθυντής, άνθρωπος που κατά την παρουσία του στο ΥΠΟΙΚ διαδραμάτισε σημαντικό αν όχι πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το οποίο ονομάζουμε έγκλημα/ξεπούλημα του Συνεργατισμού, την μεταφορά δισεκατομμυρίων από δημόσια κοινωνική ιδιοκτησία σε μια ιδιωτική τράπεζα».
«Ανεξαρτήτως από την ύπαρξη ή όχι ποινικών πταισμάτων τα οποία θα αποφασίσει η Γενική Εισαγγελία και στη συνέχεια η δικαιοσύνη, υπάρχει σοβαρό θέμα τάξης», ανέφερε και πρόσθεσε ότι προκύπτουν ακόμη δύο σημαντικά πολιτικά ζητήματα.
Όπως είπε, «το πρώτο είναι η επιμονή άνθρωποι του στενού κύκλου του ΥΠΟΙΚ και του πρώην Υπουργού Οικονομικών οι οποίοι μπαίνουν σε θέσεις κλειδιά σε τράπεζες σε μια προφανή προσπάθεια πλήρους ελέγχου του τραπεζικού συστήματος».
Ο κ. Χριστοφίδης είπε ότι «το δεύτερο σοβαρό πολιτικό θέμα είναι ότι αυτή η προσπάθεια ανταμοιβής όσων διαδραμάτισαν τουλάχιστον έναν σκοτεινό ρόλο στο ξεπούλημα του Συνεργατισμού αποδεικνύει ότι το έγκλημα του Συνεργατισμού ήταν σχεδιασμένο και οργανωμένο».
Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Χριστοφίδης είπε ότι «θέλουμε ο ΟΧΣ να διαδραματίσει τον ρόλο του, να οικοδομήσει κατοικίες για άπορες οικογένειες ούτως ώστε σε αυτό το πού προβληματικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε όπου η απόκτηση ιδιόκτητης στέγης φαντάζει μακρινό όνειρο για την πλειοψηφία των νέων ανθρώπων και των οικογενειών να αντισταθμιστεί από την παρέμβαση του κράτους».
«Η μεγάλη μας έγνοια είναι σε ένα τόσο σημαντικό οργανισμό, σε θέσεις κλειδιά υπάρχουν μη κατάλληλα άτομα», κατέληξε.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι εδώ και ένα χρόνο το νέο ΔΣ του ΟΧΣ δεν μπορεί να συνεδριάσει και να πάρει νόμιμες αποφάσεις λόγω του γεγονός ότι σημαντικά στελέχη του Οργανισμού όπως ο Πρόεδρος, ο ΓΔ αλλά και άλλα μέλη του ΔΣ δεν έχουν εγκριθεί από την ΚΤΚ.
Ανέφερε ότι ο ΟΧΣ έχει εξελιχθεί σε κανονική τράπεζα και χρειάζεται η έγκριση αυτών των υψηλών θέσεων από την ΚΤΚ και πρόσθεσε πως ένα χρόνο μετά τον διορισμό αυτών των ατόμων έλαβε η ΚΤΚ τα πλήρη στοιχεία για τα συγκεκριμένα πρόσωπα και θα εξαντλήσει τους 4 μήνες που έχει στην διάθεση της για να τους αξιολογήσει.
«Αυτός ο οργανισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά προς όφελος των πολιτών για περίπου 16 μήνες», ανέφερε και πρόσθεσε ότι ζήτησε από την ΚΤΚ να επιταχύνει τις διαδικασίες και «ζητήσαμε να γίνει ο σωστός έλεγχος των ατόμων».
Για την επιλογή του ΔΣ για το νέο ΓΔ του ΟΧΣ ανέφερε ότι «υπάρχουν σοβαρά θέματα», και πρόσθεσε ότι οι αναφορές στο πόρισμα Αρέστη για το συγκεκριμένο άτομο αγγίζουν τις 60.
Ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι ζήτησε επιτακτικά να προχωρήσει η τεχνολογική αναβάθμιση του ΟΧΣ για να έχει τη δυνατότητα να δίνει υπηρεσίες ποιότητας στους πελάτες του που είναι κυρίως τα μεσαία και χαμηλά στρώματα του λαού και πρόσθεσε πως και αυτό το θέμα προσκρούει στην απουσία νόμιμου διοικητικού οργάνου, ενώ ζήτησε να στελεχωθεί ο οργανισμός με μόνιμο προσωπικό.
