Στο πλαίσιο του διαδικτυακού προγράμματος «Youth Cycles» του μη κυβερνητικού οργανισμού «The European Cyprus Society», πραγματοποιήθηκε στις 24 Ιουνίου 2020 μία τηλεδιάσκεψη με τον εκλεγμένο Ευρωβουλευτή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κ. Λουκά Φουρλά. Κύριο θέμα συζήτησης ήταν η απάντηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην κρίση της πανδημίας COVID-19.
Καταρχάς, ο κ. Λουκάς Φουρλάς αναφέρθηκε σε μια πρωτοφανή κρίση, την οποία αρχικά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφερε να διαχειριστεί άμεσα, τονίζοντας ότι δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση. Η Ε.Ε. στους τομείς της υγείας και της παιδείας έχει συμπληρωματικές αρμοδιότητες, μπορεί δηλαδή να στηρίζει, να συντονίζει και να συμπληρώνει τη δράση των κρατών μελών και όχι να νομοθετεί και να παρεμβαίνει.
Αποτέλεσμα του αιφνιδιασμού προς την Ε.Ε. ήταν τα ασυντόνιστα αρχικά βήματα, καθώς το κάθε κράτος μέλος προσπάθησε να διαχειριστεί με διαφορετικό τρόπο το θέμα της κρίσης. Κάποια κράτη μέλη ανέλαβαν την πρακτική για το κλείσιμο των συνόρων τους και κάποια άλλα κράτη μέλη είχαν προβεί σε άλλα βήματα και ενέργειες, με αποτέλεσμα κάποια κράτη μέλη να δρουν μεμονωμένα και κάποιες φορές σε βάρος άλλων κρατών μελών.
Ευρύτερα δημιουργήθηκε μία κακή εικόνα, η οποία ήταν προϊόν παραπληροφόρησης για το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επέτρεψε την έντονη κριτική, η οποία δικαίως ή αδίκως ασκήθηκε από τις πρώτες στιγμές. Ένα παράδειγμα αποτέλεσε η εντύπωση που δόθηκε στην περίπτωση της Ιταλίας, η οποία κατά τη διάρκεια της πανδημίας είχε λάβει ιατροφαρμακευτικό υλικό και μάσκες από την Κίνα, χωρίς όμως να γίνει φανερή και η συμβολή της Ευρώπης σ’ αυτό. Εκείνη τη στιγμή εξαιτίας των ασυντόνιστων βημάτων της, η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε χάσει επικοινωνιακά το παιχνίδι κι έτσι στη συνέχεια προσπάθησε να βελτιώσει την πρακτική που είχε ακολουθήσει.
Αν και με αργά αντανακλαστικά η Ε.Ε. αντέδρασε παρέχοντας οικονομική και όχι μόνο βοήθεια. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνέβαλε θετικά στον περιορισμό των επιπτώσεων, με την παροχή ενός πακέτου βοήθειας των 750 δις. ευρώ, το οποίο δόθηκε στα κράτη μέλη υπό τη μορφή έκτακτου δανεισμού και επιχορηγήσεων. Ακόμη, διασαφήνισε ότι η ίδια άνοιξε το δρόμο προς την ενίσχυση του προγράμματος διάσωσης με 2 δις. ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027, με σκοπό την αύξηση των δυνατοτήτων αντίδρασης της σε διασυνοριακές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Επιπρόσθετα, ο κ. Λουκάς Φουρλάς ανέφερε ότι πέραν της παροχής οικονομικής βοήθειας προς τα κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολούθησε ακόμη μία άλλη καλή πρακτική σε ό,τι αφορά το συντονισμό των βημάτων σε επίπεδο έρευνας, καθώς επίσης και σε επίπεδο παροχής ιατροφαρμακευτικού υλικού και περίθαλψης. Υπογράμμισε ότι η κρίση αυτή ξέσπασε λίγο αργότερα από τα δύο κορυφαία ζητήματα τα οποία κλόνισαν τις ιδέες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Brexit και το μεταναστευτικό. Ακόμη, τόνισε ότι δεν είμαστε σε θέση να βιώσουμε ένα δεύτερο κύμα κορονοϊού το οποίο πιθανόν να φέρει και ένα δεύτερο lockdown, καθώς αυτό θα αποτελούσε ολική καταστροφή για την οικονομία όλων των χωρών που την απαρτίζουν.
Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία και θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι η πανδημία δημιούργησε νέες ανάγκες οι οποίες ληφθηκαν υπόψη. Το Σχέδιο Δράσης-Digital Education Action Plan, το οποίο υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποσκοπεί στη στήριξη της χρήσης της τεχνολογίας και την ανάπτυξη ψηφιακών ικανοτήτων στην εκπαίδευση. Αυτό το Σχέδιο Δράσης θα συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση ενός σοβαρού ζητήματος που προέκυψε κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19, αυτό της παραπληροφόρησης, αλλά και στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των Ευρωπαίων πολιτών.
Εν κατακλείδι, ο κ. Λουκάς Φουρλάς απάντησε σε σχετικές ερωτήσεις οι οποίες τέθηκαν από τους συμμετέχοντες και επεσήμανε οτι μέσω της κρίσης ενισχύθηκε η συλλογικότητα και η αλληλεγγυη που πρεπει να χαρακτηρίζει όλα τα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Εξάλλου, το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η ύπαρξη μίας κοινής αντιμετώπισης σε κρίσιμες καταστάσεις και μίας κοινής πολιτικής αλληλεγγύης.
Αυγή Χατζηζηνοβίου
Μέλος της Ομάδας Ambassadors του Οργανισμού The European Cyprus Society
