Μετά τις μαρτυρίες που έφτασαν στο γραφείο του τ/κ μέλους της ΔΕΑ, για σκόπιμη μεταφορά οστών αγνοουμένων Ασσιωτών στο σκυβαλότοπο του κατεχόμενου Δικώμου το 1995, νέοι "ψίθυροι" έρχονται για να προκαλέσουν προβληματισμό στην Διερευνητική Επιτροπή.
"Φήμες" αναφέρουν ότι έγινε σκόπιμη μεταφορά οστών αγνοουμένων και από άλλους χώρους ταφής στο σκυβαλότοπο του Δικώμου, με την ΔΕΑ να εξετάζει εάν πρόκειται για αξιόπιστη πληροφορία.
Το Ε/κ μέλος της ΔΕΑ, Νέστορος Νέστορος ανοίγει τα χαρτιά του στο AlphaNews.Live και μιλά για τις εξελίξεις στην έρευνα για τον σκυβαλότοπο των κατεχομένων, για την άφιξη του Πορτογάλου εμπειρογνώμονα που επιθεώρησε της εργασίες τοπιοτέχνησης του χώρου, για τις ψευδείς μαρτυρίες που οδηγούν τα συνεργεία σε λανθασμένες ανασκαφές αλλά και για το μεγάλο στοίχημα της ΔΕΑ, για τη φετινή χρονιά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φάκελος Αγνοούμενοι: Η πληγή της Κύπρου που "αιμορραγεί" για 44 και πλέον χρόνια
"Δεν φαίνεται να είναι τυχαία η επιλογή του χώρου"
Μεταξύ άλλων, ο κ. Νέστορος αποκαλύπτει ότι πληροφορίες που έφτασαν στη ΔΕΑ, κάνουν λόγο για πιθανή μεταφορά οστών αγνοούμενων και από άλλους χώρους ταφής, εκτός από την περίπτωση των δεκάδων Ασσιωτών. Όσον αφορά το έργο της αποκατάστασης του σκυβαλότοπου Δικώμου που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ, στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Κανονισμού για την τ/κ κοινότητα ο Νέστορας Νέστορος εκτιμά ότι δεν ήταν τυχαία η επιλογή του χώρου.
"υπάρχει πληροφόρηση που γίνεται συζήτηση όχι διεξοδική αλλά υπάρχει στο πίσω μέρος του μυαλού μας, ότι πιθανόν να μεταφέρθηκαν και από άλλους χώρους και άλλα οστά στο σκυβαλότοπο Δικώμου. Υπάρχουν φήμες τις οποίες διερευνούμε για να δούμε αν είναι αξιόπιστη, όπως είναι αξιόπιστη θεωρώ από αυτά που είδα η πληροφορία για μετακίνηση των Ασσιωτών στον σκυβαλότοπο του Δικώμου. Και δεν φαίνεται να είναι τυχαία η επιλογή του χώρου, να ζητηθεί να τοπιοτεχνηθεί».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αυτοψία εμπειρογνώμονα στο κατεχόμενο Δίκωμο για τους Ασσιώτες αγνοούμενους
Η "άφιξη" Πορτογάλου εμπειρογνώμονα
Τον περασμένο Νοέμβριο, έφτασε στην Κύπρο ο μελετητής του έργου για την αποκατάσταση του σκυβαλότοπου Δικώμου, όπου σύμφωνα με πληροφορίες τουρκοκυπρίων, το 1995 μετακινήθηκαν τα oστά των Ασσιωτών.
Ο Πορτογάλος εμπειρογνώμονας Πέδρο Λούρο, έκανε αυτοψία στο σημείο, είδε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα, συνέλεξε πληροφορίες και ετοίμασε μελέτη με βάση την οποία η ΔΕΑ θα αποφασίσει τα επόμενά της βήματα.
Τα δυο σενάρια..
Ο κ. Νέστορος αναφέρει στο alphanews.live πως υπάρχουν δυο σενάρια για να προχωρήσουν τα συνεργεία της ΔΕΑ για ανασκαφή.
«Ο εμπειρογνώμονας επισκέφθηκε το χώρο τον οποίο ο ίδιος παρακολούθησε τις εργασίες της τοπιοτέχνησης, μας παραχώρησε υλικό για το πως τοπιοτεχνήθηκε από σκυβαλότοπο σε ένα περιβαλλοντικό χώρο μεθανίου μέσα από τη διαχείριση αποβλήτων, και εμείς θέσαμε ερωτήματα για το πιθανό σενάριο αν τα οστά της σκόπιμης μετακίνησης βρίσκονται εκτός του κυττάρου πως θα προχωρήσουμε σε ανασκαφή και αν αυτά βρίσκονται εντός του κυττάρου, πως προχωράμε. Και τα δυο σενάρια, είναι διαχειριστικά, αλλά θα είναι πολύ πιο εύκολο να είναι εκτός κυττάρου, και πολύ πιο δύσκολη και δαπανηρή μια ανασκαφή εντός του κυττάρου».
Ο απολογισμός του 2018
Απογοητευτικός είναι ο αριθμός εντοπισμού οστών για το 2018, καθώς εντοπίστηκαν τα οστά μόλις δέκα αγνοουμένων. Ποιες ήταν όμως οι δυσκολίες που αντιμετώπισε η ΔΕΑ, και καταγράφηκαν αυτά τα αποτελέσματα;
Η Τουρκία "σφυρίζει" αδιάφορα
Η μείωση της συνεργασίας των μαρτύρων, η μη ποιοτική πληροφόρηση που φτάνει στα γραφεία της Διερευνητικής Επιτροπής αλλά και η αλλαγή του τρόπου έρευνας οδήγησαν στα αποτελέσματα του 2018. Και όλα αυτά την ώρα που η Άγκυρα, συνεχίζει να "σφυρίζει" αδιάφορα στο μεγάλο ανθρωπιστικό θέμα που παραμένει μια ανοικτή πληγή στο κυπριακό πρόβλημα.
"είναι αυτά που οδήγησαν τη ΔΕΑ να έχει το 2018 αυτά τα αποτελέσματα. Δεν είναι κάτι που έγινε στιγμιαία, δυστυχώς δεν πήραμε αυτά τα μέτρα που έπρεπε για να φέρουμε τα αποτελέσματα που μπορούμε", προσθέτει το ε/κ μέλος της ΔΕΑ.
Ερωτηθείς, εάν το τουρκοκυπριακό μέλος της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων μπορεί να «πείσει» την Τουρκία να παραχωρήσει πληροφορίες, ο κ. Νέστορος απαντά,
"Μια δύσκολη ερώτηση. Βλέπετε εσείς τη Τουρκία να πείθεται ιδιαίτερα όταν της βάζουν πιέσεις ακόμη και μεγάλα κράτη; Να συνεργάζεται; Αν η Τουρκία ήθελε να συνεργαστεί χρειαζόταν τις πιέσεις των τ/κ; Έτσι και αλλιώς το τουρκοκυπριακό μέλος ενημερώνει για το τι ζητά η ΔΕΑ από την Τουρκία, άρα αν ήθελαν να συνεργαστούν θα το έπρατταν. Άρα οι πιέσεις από τη ΔΕΑ, μέσω των τ/κ λογικά, μεταφέρονται".
Οι νέοι στόχοι της ΔΕΑ
Τα εμπόδια των περασμένων χρόνων, αλλά και η συνεχιζόμενη αδιαλλαξία της Τουρκίας, δεν αφήνουν τη ΔΕΑ με σταυρωμένα χέρια. Αντιθέτως, η χρονιά άρχισε με στόχο να εντοπιστούν τα οστά περισσότερων αγνοουμένων.
"Θα πρέπει ο αριθμός που θα εντοπίσουμε για το 2019, να αγγίξει τον τριψήφιο αριθμό. Άρα θα πρέπει να βρούμε 80 ή 100 πρόσωπα. Ο λόγος που θεωρώ ότι θα πρέπει και πιστεύω ότι μπορούμε είναι γιατί υπάρχουν αρκετοί μαζικοί χώροι ταφής από τις περισυλλογές νεκρών από τα πεδία των μαχών, που αν παραχωρούσε η Τουρκία τις πληροφορίες σίγουρα η ΔΕΑ θα βρισκόταν σε καλύτερη κατάσταση από σήμερα".
Οι "μαρτυρίες" είναι το κλειδί..
'Ενα άλλο ερώτημα, είναι το ενδιαφέρον των πολιτών και από τις δυο κοινότητες για παραχώρηση πληροφοριών για πιθανούς χώρους ταφής καθώς για τη ΔΕΑ, η κάθε μαρτυρία, φτάνει να είναι βάσιμη, αποτελεί το κλειδί για αφενός στοχευμένη έρευνα και αφετέρου εντοπισμός οστών αγνοουμένων. Δεν έχει επιδεικνύει όμως ευαισθησία για το ανθρωπιστικό αυτό θέμα η τουρκοκυπριακή κοινότητα, δηλώνει ο Νέστορας Νέστορος.
"Αν λάβω υπόψη τα αποτελέσματα του 2018, δεν μπορώ να πω ότι η κοινότητα των τ/κ, και δεν μιλώ για το γραφείο της τουρκοκυπριακής πλευράς, έχει επιδείξει ευαισθησία για να παραχωρήσει πληροφορίες. Εμείς ως Ελληνοκύπριοι αμέσως μετά τα γεγονότα της εισβολής, φύγαμε από τα σπίτια μας, άρα δεν είμαστε σε πολλές υποθέσεις αυτόπτες μάρτυρες. Υπήρχαν όμως περιπτώσεις που συμμετείχαν Ε/κ στις περισυλλογές, οι οποίοι καλέστηκαν από τον τουρκικό στρατό. Σε άλλες όμως περιπτώσεις αυτοί που συμμετείχαν σε γεγονότα ήταν τ/κ. Αν ένα γεγονός μπορούσε να συνέβαινε μπροστά στα μάτια μου από άλλους τουρκοκύπριους αλλά ποτέ δεν παραχώρησα αυτή την πληροφορία στην ΔΕΑ, εξού και αυτά τα χαμηλά αποτελέσματα".
Η "παραπλάνηση" από ψευδείς μαρτυρίες
Τα συνεργεία της ΔΕΑ, εδώ και χρόνια δίνουν μάχη με το χρόνο για εντοπισμό οστών αγνοουμένων, με κοινό να δώσουν απάντηση στην πολύχρονη αγωνία συγγενών. Κι όμως, στα γραφεία της ΔΕΑ φτάνουν και ψευδείς μαρτυρίες, οι οποίες οδηγεί σε λανθασμένες ανασκαφές.
"Αν κάποιος με ρωτήσει πόσους χώρους έχετε να σκάψετε και που εντοπίσετε λείψανα, μπορώ να απαντήσω ότι σκάψαμε 1245 χώρους και εντοπίσαμε οστά σε 336. Αν η πληροφορία ήταν ακριβής και συγκεκριμένη σίγουρα το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο. Δεν είναι γιατί η ΔΕΑ διενεργεί λανθασμένες ανασκαφές. Η πληροφορία που της παραχωρείται σίγουρα την οδηγεί στην ανασκαφή και με επιστημονικό τρόπο και με μεθοδολογία αλλά φαίνεται ότι ήταν αναξιόπιστη και ψευδής, για να οδηγήσει τη ΔΕΑ κάπου αλλού από το συγκεκριμένο χώρο που θα έπρεπε να είναι".
"Ότι άλλο συζητείται... καταρρέει"
Την ίδια ώρα, ο κ. Νέστορος εκφράζει την απογοήτευσή του για την μη συνεργασία της τουρκοκυπριακής πλευράς στο μεγάλο αυτό ανθρωπιστικό ζήτημα.
"Εγώ πιστεύω δεν έχουμε αντιληφθεί, από τη στιγμή που μιλάμε ότι θέλουμε να υπάρξει μια λύση του κυπριακού προβλήματος, να συνυπάρξουμε με τους τ/κ, να έχουμε καλή σχέση και να ζούμε ειρηνικά σε μια ευρύτερη κοινωνία, νομίζω κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει αυτή η συνεργασία σε αυτό το ανθρωπιστικό ζήτημα νομίζω ότι άλλο συζητείται για μένα καταρρέει. Για αυτό το ζήτημα δεν υπάρχει ενδιαφέρον".
"Όνειρο θερινής νυχτός"..
Πρόσφατα, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, προέβη σε δωρεά ύψους €75 χιλ. προς τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, εκ μέρους της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
"Οι δαπάνες που παραχωρούνται στη ΔΕΑ, το σημαντικό είναι να δημιουργεί αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι η ΔΕΑ θα πρέπει να αξιοποιεί τις εισφορές που γίνονται από διάφορα κράτη και από την ΕΕ, μέσω ενός αποτελέσματος. Το 2018 δεν αξιοποιήσαμε εκ του αποτελέσματος σωστά την οικονομική συνεισφορά τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών. Αυτό το 2019 πρέπει να το πράξουμε. Αλλά μόνοι μας, δεν μπορούμε. Αν κάποιος λέει ότι η ΔΕΑ μπορεί στο 100% θα το χαρακτήριζα ως όνειρο θερινής νυχτός", υπογραμμίζει ο Νέστορας Νέστορος.
Κρίσιμο χαρακτηρίζει το έτος 2019, το ε/κ μέλος της ΔΕΑ. Το πρώτο μεγάλο στοίχημα είναι η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για άντληση πληροφοριών, ενέργεια που είδαμε και πέρυσι, με την ανάρτηση πινακίδων στους δρόμους μέσα από τις οποίες καλούν τους πολίτες να "μιλήσουν".
"Το 2019, πρέπει να είναι μια πιο συγκεκριμένη μια επικοινωνιακή πολιτική της ΔΕΑ για να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για άντληση πληροφοριών. Τα αποτελέσματα από τη στιγμή που ήταν μεμωνομένη η δράση σίγουρα δεν θα μπορούσαν να είναι στον επιθυμητό βαθμό. Το 2019 είναι ένα κρίσιμο έτος για τη ΔΕΑ. Πρέπει να πάρουμε όλα τα μέτρα, γιατί υπάρχουν πράγματα που δεν μπορεί να διαχειριστεί η Επιτροπή, όπως το να συνεργαστεί με τη Τουρκία".
Σήμερα, τα συνεργεία της ΔΕΑ διενεργούν ανασκαφές σε πέντε σημεία.
- Χαμίτ Μάντρες
- Γεράνι
- Άσσια
- Στρόβολο
- Σύσκληπο
"Υπολειτουργούν αυτό το διάστημα τα συνεργεία λόγω των καιρικών συνθηκών. Θα μπορούσαμε να είμαστε σε εννέα σημεία αλλά λόγω καιρικών συνθηκών, ευελπιστώ από Δευτέρας ότι θα ανοίξουν τουλάχιστον άλλοι δυο χώροι που ίσως να είναι και στρατιωτικές ζώνες", προσθέτει ο κ. Νέστορος.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, από το 2006 μέχρι σήμερα, έχουν εντοπιστεί 669 ε/κ αγνοούμενοι από τα γεγονότα του 1974, οι οποίοι έχουν ταυτοποιηθεί. Επίσης, έχουν ταυτοποιηθεί 12 ε/κ αγνοούμενοι της περιόδου 63-67. Η ΔΕΑ δίνει μάχη για να δώσει απαντήσεις για 829 ε/κ αγνοούμενους και 246 τ/κ. Ο αριθμός των ταυτοποιηθέντων τ/κ από τα γεγονότα του 1974 ανέρχεται στους 152, ενώ για τα γεγονότα του 1963-67, ο αριθμός που καταγράφεται είναι 94.
