Πως αντιλαμβάνονται οι Κύπριοι την κλιματική αλλαγή; (ΒΙΝΤΕΟ)

Παρασκευή, 3/6/2022 - 14:58
Μικρογραφία

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα δάση είναι αντιληπτές στο κοινό της Κύπρου, είναι το αποτέλεσμα έρευνας που διεξήγαγε το εργαστήριο Γεωδαισίας, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Γεωπληροφορικής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου σε συνεργασία με τους Φίλους τη Γης (Κύπρου).

Σύμφωνα με την έρευνα, ένα αξιοσημείωτο ποσοστό του 65,6% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι παρατήρησε μέτρια, μεγάλη ή πολύ μεγάλη υποβάθμιση σε κωνοφόρα δάση (δάση με κυρίαρχο είδος τα πεύκα). Συγκεκριμένα, η παρατηρούμενη υποβάθμιση συμπεριλάμβανε την παρουσία νεκρών ή καταπονημένων δέντρων, αυξημένα περιστατικά δασικών πυρκαγιών, μειωμένη εδαφική υγρασία (ξηρασία), ερημοποίηση και δυσκολία στην αναγέννηση του δάσους.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, τα αποτελέσματα αντλήθηκαν με βάση ειδικά σχεδιασμένα ερωτηματολόγια. Συνολικά  416 ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν από κατοίκους της Κύπρου.

Οι συμμετέχοντες της έρευνας κλήθηκαν να κατατάξουν τα κυπριακά δάση ανάλογα με το βαθμό που έχουν πληγεί από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σημειώνεται ότι όλες οι δασικές περιοχές στην Κύπρο έλαβαν σημαντικό αριθμό ψήφων. Πιο συγκεκριμένα, το Δάσος του Ακάμα κατετάγη πρώτο και το Δάσος του Τροόδους δεύτερο.

Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε την περίοδο όπου πολυάριθμες δασικές πυρκαγιές (κυρίως εμπρηστικές ενέργειες όπως υποδεικνύεται από το Τμήμα Δασών) έλαβαν μέρος στην περιοχή του Ακάμα όπου οι συνθήκες ξηρασίας αποτέλεσαν τον βασικό παράγοντα για την εύκολη εξάπλωση των πυρκαγιών και παράλληλα κατέστησε την κατάσβεσή τους πιο δύσκολη. Στο δάσος του Τροόδους, η διατήρηση της Μαύρης Πεύκης (Pinus Nigra) δέχεται πιέσεις λόγω των θερμότερων καιρικών συνθηκών και του ανταγωνισμού από άλλα δασικά είδη όπως η Τραχεία Πεύκη (Pinus Brutia).

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θεωρούν ότι τα κωνοφόρα είδη (π.χ. πεύκα) απειλούνται περισσότερο σε σύγκριση με άλλα δασικά είδη. Όπως προαναφέρθηκε, η Μαύρη Πεύκη βρίσκεται υπό πίεση και αναμένεται να υποφέρει λόγω της κλιματικής κρίσης, ενώ η Τραχεία Πεύκη ευνοείται και εισβάλλει στον χώρο εξάπλωσης της Μαύρης Πεύκης.

Η μελέτη έδειξε περαιτέρω ότι οι εργαζόμενοι πολίτες είναι πιο πιθανό να πιστεύουν στην κλιματική κρίση και να παρατηρούν τις αρνητικές επιδράσεις της στα δάση. Συγκεκριμένα, σημαντικό ποσοστό των ανέργων ήταν πιο πεπεισμένο ότι η κλιματική αλλαγή γίνεται αντιληπτή στην Κύπρο, αλλά αντιλαμβάνεται λιγότερο τη σημασία της κλιματικής κρίσης, την παρατήρηση της υποβάθμισης των δασών και δεν θεωρούν ότι τα φαινόμενα αυτά μας επηρεάζουν στο παρόν στάδιο ή ότι θα μας επηρεάσουν στο μέλλον σε σημαντικό βαθμό. Αυτό υποδηλώνει ότι άτομα με πεποιθήσεις ευθυγραμμισμένες με την κλιματική κρίση τείνουν να έχουν αυξημένη απασχολησιμότητα.

Επιπλέον, παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ ακαδημαϊκής μόρφωσης και της πεποίθησης ότι η κλιματική αλλαγή είναι σημαντική (δηλαδή όσο μεγαλύτερο μορφωτικό επίπεδο έχει κάποιος, τόσο πιο πιθανό ήταν να πιστεύει στη σημασία της κλιματικής αλλαγής). Παρ΄ όλα αυτά, δεν υπήρχε εμφανής συσχέτιση μεταξύ της παρατήρησης της υποβάθμισης των δασών και του επιπέδου ακαδημαϊκής μόρφωσης. Οι συμμετέχοντες που εργάζονται σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (ΜΚΟ) παρατηρήσαν την υποβάθμιση των κωνοφόρων δασών σε ποσοστό 71,4%, δηλαδή 33,9% πιο πιθανό σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες.

Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία συμμετέχοντες (55+) πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή δεν έχει γίνει αρκετά αντιληπτή στην Κύπρο, ενώ σε σύγκριση με τους νεότερους συμμετέχοντες, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είναι πιο πεπεισμένα ότι φαινόμενα όπως η παρατεταμένη περίοδος υψηλών θερμοκρασιών και οι πιο έντονοι καύσωνες είναι σημαντικά και μας επηρεάζουν στο παρόν στάδιο. Επιπλέον, η ίδια ηλικιακή ομάδα παρατήρησε και το μεγαλύτερο βαθμό υποβάθμισης των δασών στην Κύπρο.

Όπως σημειώνεται, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς δείχνουν ότι οι άνθρωποι παρατηρούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα δάση. Μεγάλο ποσοστό (65,6%) των Κυπρίων κατοίκων παρατήρησε υποβάθμιση στα κωνοφόρα δάση της Κύπρου και ερμήνευσε την υποβάθμιση σαν νεκρά δέντρα, μειωμένη υγρασία του εδάφους και δυσκολία στην ανανέωση των δασών. Οι Κύπριοι κάτοικοι αναγνώρισαν το δάσος του Ακάμα ως το πιο απειλούμενο δάσος από την κλιματική αλλαγή και ανέφεραν ότι τα κωνοφόρα δάση επηρεάζονται κυρίως από τις επιπτώσεις της.