To νομικό πλαίσιο που διέπει τα αδικήματα αναφορικά με βιασμό, άσεμνη επίθεση και σεξουαλική παρενόχληση, ανέλυσε στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση η δικηγόρος Κατερίνα Σοφοκλέους, με αφορμή την καταγγελία 24χρονης στη Θεσσαλονίκη για βιασμό από τρείς άντρες και τους ισχυρισμούς του ακτιβιστή Ηλία Γκιώνη περί εμπλοκής Κυπρίων σε φερόμενο κύκλωμα βιασμών. Η κυρία Σοφοκλέους εξήγησε ότι η συναίνεση αποτελεί το συστατικό στοιχείο για να διακρίνει κάποιος την αποτρόπαια πράξη βιασμού "η οποία νομιμοποιεί την πράξη"
"Εφόσον δεν υπάρχει συναίνεση, ως συστατικό στοιχείο του βιασμού, δεν αποδεικνύεται ότι ο δράστης στην ουσία προέβη σε σεξουαλική πράξη, που είναι μια ποινικά κολάσιμη. Η συναίνεση είναι το κλειδί που χωρίζει μια ηθική και νόμιμη πράξη σεξουαλικής συνεύρεσης και μια παράνομη και ανήθικη πράξη."
Η δικηγόρος είπε ότι η συναίνεση αποτελεί κατά το Δίκαιο η συγκατάθεση με σώας τα φρένας που δίνεται κατά την τέλεση της πράξης και στα σεξουαλικά αδικήματα "θα πρέπει να υπάρχει καθ' όλη τη διάρκεια της πράξης."
"Γιατί ακόμη και εάν η συναίνεση δόθηκε μια ώρα πριν για συγκεκριμένες σεξουαλικές πράξεις και κατά τον χρόνο που γίνονται η διείσδυση υπάρχει "όχι" τότε υπάρχει βιασμός εάν ο δράστης συνεχίσει. Εάν το θύμα εκφράσει το "όχι" με Α ή Β τρόπο, που δεν χρειάζεται αντίσταση ή βία, και ο δράστης συνεχίσει τότε διαπράττεται το αδίκημα του βιασμού"
Ειδικά για την υπόθεση της 24χρονης, η κυρία Σοφοκλέους ανέδειξε την πτυχή της ικανότητας συναίνεσης που σε ορισμένες περιπτώσεις η δικαιοσύνη δεν λαμβάνει καν υπόψην το "ναι" ή το "όχι" του θύματος.
"Εάν δεν έχει ικανότητα να δώσει τη συγκεκριμένη στιγμή το "ναι", ο κανόνας είναι εάν το θύμα πει "όχι", είναι "όχι". Ακόμη και εάν δεν εκφράσει τίποτα, κατά το στάδιο της σεξουαλικής πράξης τότε υπάρχει υπόβαθρο για έρευνα για βιασμό. Στην υπεράσπιση του δράστη θα πρέπει να εξεταστεί εάν ήταν σε θέση να αντιληφθεί ότι το θύμα δεν συναινούσε. Γιατί υπάρχει και το θέμα της αντίληψης του δράστη κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης πράξης."
Η κυρία Σοφοκλέους τόνισε ότι για σεξουαλικά αδικήματα, η δυσκολία έγγειται στην έκφραση της συναίνεσης και γι' αυτό ο ρόλος της δικαιοσύνης είναι δύσκολος.
"Πρέπει να είναι προσεκτική, να βρίσκει μαρτυρία για να επιβεβαιώσει το "ναι" ή το "όχι. Ισχυρή μαρτυρία είναι η ιατροδικαστική εξέταση και η εξέταση DNA. Χρησιμοποιούνται τα σεντόνια εάν είναι σε κρεβάτι, εξέταση κατά πόσον υπήρξε βία. Δεν χρειάζεται απόδειξη της βίας, αλλά στοιχεία, αφού με το παράπονο του θύματος μπορεί να συντρέξει."
Η δικηγόρος τόνισε ότι ακόμη και μια γυναίκα που χρηματίζεται για να παρέχει σεξουαλικές υπηρεσίες μπορεί να καταγγείλει βιασμό.
"Το ιστορικό που χρησιμοποιείται στο πλαίσιο αντεξέτασης μαρτύρων, γιατί πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο και κανόνες για να θίξεις το χαρακτήρα ενός προσώπου. Για αυτό και πολλές ερωτήσεις δεν επιτρέπονται ενώπιον του δικαστηρίου. Το τι έκανα χθες, ή προχθές και με ποιον το έκανα στη ζωή μου, δεν έχει σημασία για την επίδικη πράξη. Έλλειψη συναίνεσης κατά τόπον, χρόνο και στιγμή."
