Για το εκπαιδευτικό σύστημα των Φυλακών, την εκπαίδευση και επιμόρφωση τουπροσωπικού, την, την επικοινωνία μέσω SKYPE με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, τις αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότες, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στον απολογισμό της η Διευθύντρια των Κεντρικών Φυλακών και με αφορμή την τελετή λήξης των μαθημάτων των Σχολείων των Φυλακών.
Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα στις Φυλακές, είχε τίτλο «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι», με την κ. Άννα Αριστοτέλους να τονίζει για άλλη μια φορά πως ο σωφρονισμός, η αυτοβελτίωση, η αναμόρφωση, η προσωπική ανάπτυξη, η αυτοσυνειδησία και η αυτογνωσία των κρατουμένων, είναι στοιχεία τα οποία καλλιεργούνται καθημερινά μέσα στις Φυλακές, αφού αποτελούν θεμέλιες προϋποθέσεις για την ομαλή επανένταξη και επιτυχή αποκατάσταση τους – προσωπική και επαγγελματική – στην ελεύθερη κοινωνία.
Άννα Αριστοτέλους - Διευθύντρια Κεντρικών Φυλακών
Όπως έχω ξαναπεί, ο κάθε άνθρωπος που στερείται της προσωπικής του ελευθερίας, δεν στερείται του δικαιώματος να συνεχίσει να ζει, να σηκώνεται αφού έχει πέσει, να διατηρεί την αξιοπρέπεια του, να διορθώνει όλα εκείνα τα στοιχεία που τον οδήγησαν στις Φυλακές, να συνεχίσει να ονειρεύεται, να θέτει στόχους, και να εξελίσσεται θετικά. Ωστόσο, αυτά τα δικαιώματα και ευκαιρίες που είχαν οι κρατούμενοι μας στις Φυλακές, θα πρέπει μετά την αποφυλάκιση τους, επιστρέφοντας στην ελεύθερη κοινωνία, να διατηρούν τα δικαιώματα και να έχουν ευκαιρίες και εκτός Φυλακής και να μην τους αποστερούνται αυτές λόγω προκατάληψης, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να οργανώσουν με υγιή τρόπο τη ζωή τους όπως ακριβώς είχαν τη δυνατότητα και το έπραξαν κατά το χρονικό διάστημα παραμονής τους στις φυλακές το οποίο ήταν δημιουργικό και εποικοδομητικό.
Ο χαιρετισμός της κ. Αριστοτέλους:
Καταρχάς να σας καλωσορίσω στο Τμήμα Φυλακών, και να σας ευχαριστήσω θερμά για την εδώ παρουσία σας σήμερα στην τελετή επίσημης λήξης των μαθημάτων στα σχολεία μας, τα οποία φυσικά θα συνεχίσουν αδιάκοπα τη λειτουργία τους και κατά την καλοκαιρινή περίοδο.
Στο πολύ σύντομο video clip που μόλις έχουμε παρακολουθήσει, ανασκοπούνται οι δραστηριότητες του τελευταίου χρόνου συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου του COVID, στις οποίες καθρεφτίζονται περιεκτικά οι θεμέλιοι στόχοι της φιλοσοφίας μας, οι αξίες του οργανισμού μας και η ανθρωποκεντρική προσέγγιση μας, στοιχεία τα οποία ορίζουν το σωφρονιστικό μας μοντέλο, δια μέσου του οποίου αναπλάθεται και διαπλάθεται, ο κάθε κρατούμενος ξεχωριστά και συλλογικά, στην έγκλειστη κοινωνία των Φυλακών.
Ο σωφρονισμός, η αυτοβελτίωση, η αναμόρφωση, η προσωπική ανάπτυξη, η αυτοσυνειδησία και η αυτογνωσία των κρατουμένων μας, είναι στοιχεία τα οποία καλλιεργούνται καθημερινά μέσα στις Φυλακές μας, αφού αποτελούν θεμέλιες προϋποθέσεις για την ομαλή επανένταξη και επιτυχή αποκατάσταση τους – προσωπική και επαγγελματική – στην ελεύθερη κοινωνία. Ωστόσο, για ορισμένους κρατούμενους μας, μπορεί να σημαίνει την πρώτη τους ένταξη στην κοινωνία αφού ίσως για πρώτη φορά υπεισέρχονται σε διεργασίες που επενεργούν θετικά στην εξέλιξη και προσωπική τους ανάπτυξη, προσανατολίζοντας τους στην υγιή οργάνωση της ζωής τους, θέτοντας στόχους και αποκτώντας στάσεις και συμπεριφορές, οι οποίες τους καθιστούν ενεργοποιημένους και υπεύθυνους πολίτες.
Όπως έχω ξαναπεί, ο κάθε άνθρωπος που στερείται της προσωπικής του ελευθερίας, δεν στερείται του δικαιώματος να συνεχίσει να ζει, να σηκώνεται αφού έχει πέσει, να διατηρεί την αξιοπρέπεια του, να διορθώνει όλα εκείνα τα στοιχεία που τον οδήγησαν στις Φυλακές, να συνεχίσει να ονειρεύεται, να θέτει στόχους, και να εξελίσσεται θετικά. Ωστόσο, αυτά τα δικαιώματα και ευκαιρίες που είχαν οι κρατούμενοι μας στις Φυλακές, θα πρέπει μετά την αποφυλάκιση τους, επιστρέφοντας στην ελεύθερη κοινωνία, να διατηρούν τα δικαιώματα και να έχουν ευκαιρίες και εκτός Φυλακής και να μην τους αποστερούνται αυτές λόγω προκατάληψης, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να οργανώσουν με υγιή τρόπο τη ζωή τους όπως ακριβώς είχαν τη δυνατότητα και το έπραξαν κατά το χρονικό διάστημα παραμονής τους στις φυλακές το οποίο ήταν δημιουργικό και εποικοδομητικό.
Η κάθε προσπάθεια συμμετοχής των κρατουμένων μας σε κοινωνικές, φιλανθρωπικές, αθλητικές, ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, αλλά και η συμμετοχή τους στην παρούσα εκδήλωση, καθώς και σε άλλες δραστηριότητες τόσο εντός όσο και εκτός Φυλακής, προσβλέπουν στη διασύνδεση με την ελεύθερη κοινωνία και την ειλικρινή ευκαιρία για επανένταξή τους σε αυτή, χωρίς προσκόμματα λόγω της προηγούμενης ιδιότητας του «πρώην φυλακισμένου», που εν πάση περιπτώσει αυτό το κομμάτι της ζωής τους ανήκει στο παρελθόν και εκεί θα πρέπει να παραμείνει. Κάθε ειλικρινής ευκαιρία που τους δίδεται για τη θετική τους εξέλιξη και προσωπική ανάπτυξη, όπως θα διαπιστώσετε και εσείς σήμερα μέσα από αυτή την μικρή εκδήλωση, ανταποκρίνονται σε αυτή, με μεγάλη αγάπη, ευγνωμοσύνη και σεβασμό, όπως ακριβώς πράττουν τα τελευταία 6μιση χρόνια με τη ζωή στις Φυλακές, στοιχεία τα οποία αποτυπώνονται στη Φιλοσοφία, στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση, στις αξίες του Οργανισμού, και στην καθημερινότητα της ζωής των Φυλακών αλλά και της δική τους πλέον ζωής. Αυτή η θετική αλλαγή και εξέλιξη τους, αποτυπώνεται και στο μικρό ποσοστό της υποτροπής, που τα τελευταία χρόνια δεν υπερβαίνει το 14%, ενώ προηγουμένως ξεπερνούσε το 50%.
Παράλληλα, καταβάλλουμε ίδιες προσπάθειες για τη θετική εξέλιξη του προσωπικού μας, επενδύοντας στην εκπαίδευση και επιμόρφωσή τους, στη βάση επαγγελματικών προτύπων. Ενδεικτικά από 6.000 ευρώ που ήταν το κονδύλι προηγουμένως για την εκπαίδευση του προσωπικού, έχουμε αυξήσει το κονδύλι στις 100.000 περίπου, ιεραρχώντας τις προτεραιότητες μας με πρώτη προτεραιότητα την εξέλιξη των ανθρώπων στον Οργανισμό – προσωπικό και κρατούμενους, με σκοπό την επίτευξη των στόχων μας για εκσυγχρονισμό και εξέλιξη του Οργανισμού σε όλα τα επίπεδα.
Αναφερόμενη στο προσωπικό, δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω και την συντριπτική πλειοψηφία του μελών του προσωπικού που αγκαλιάζει με σεβασμό τη φιλοσοφία της παρούσας Διεύθυνσης τα τελευταία 6μιση χρόνια, ασκώντας τα καθήκοντα τους με συνέπεια και φιλότιμη προσπάθεια στη βάση της ανθρωποκεντρικής Φιλοσοφίας και των αξιών του Οργανισμού, συμβάλλοντας στην πραγματοποίηση των στόχων του στρατηγικού μας σχεδιασμού και τον εκσυγχρονισμό του σωφρονιστικού μας συστήματος.
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
Χωρίς να μακρηγορώ, θα προβώ σε ένα πολύ σύντομο απολογισμό του έργου μας, αναφερόμενη στα θετικά αποτελέσματα των αλλαγών στις οποίες έχουμε προβεί τα τελευταία 6μιση χρόνια, καθώς και τις πολιτικές, τις διαδικασίες και πρακτικές μας, οι οποίες αναγνωρίζονται ως καλές πρακτικές, καταγράφονται σε εκδόσεις του ΣτΕ, και αποτελούν θέμα συζήτησης και θετικών σχολίων στις πολυμερείς συναντήσεις, διεθνή και ευρωπαϊκά συνέδρια.
Η αναγνώριση από το ΣτΕ ήρθε νωρίς, παρά τα λίγα χρόνια που βρισκόμαστε εδώ έχοντας αφιερώσει ειδικότερα τα πρώτα 2μιση χρόνια αρκετό από τον προσωπικό μας χρόνο με τα τότε γνωστά συσσωρευμένα προβλήματα που οδηγούσαν σε σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην κατάρρευση του σωφρονιστικού οικοδομήματος, και συνεχίζουμε να αφιερώνουμε αρκετό από τον χρόνο μας, ώστε να βρίσκεται στο σημερινό επίπεδο η σωφρονιστική μας υπηρεσία. Προχωρήσαμε σε καινοτομίες και σειρά αλλαγών, εφαρμόζοντας σύγχρονα μοντέλα διοίκησης και μεταχείρισης των έγκλειστων συνανθρώπων μας, εκσυγχρονίζοντας το σωφρονιστικό μας μοντέλο, και μετατρέποντας το τιμωρητικό περιβάλλον των Φυλακών σε μαθησιακό. Οι Φυλακές μας σήμερα διαπνέονται από αρχές και αξίες οι οποίες διαφυλάσσουν με σεβασμό την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και διαφορετικότητα τόσο των κρατουμένων όσο και του προσωπικού. Στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζουμε σύγχρονα μοντέλα σωφρονισμού με αναμορφωτικό χαρακτήρα, όπως το work-life balance και το Good Lives model, στη βάση των οποίων έχουμε βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, ώστε να προσομοιάζουν κατά το δυνατό, με τις συνθήκες εκτός Φυλακών, διευκολύνοντας και στηρίζοντας την κοινωνικοποίηση, την ομαλότερη επανένταξη και επαγγελματική αποκατάσταση των αποφυλακισθέντων, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο, τους κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και πρόληψη της υποτροπής στην εγκληματικότητα.
Η πεποίθηση μας ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν και να γίνουν καλύτεροι, ήταν η κινητήριος δύναμη μας, να εργαστούμε με αφοσίωση και δέσμευση για την υλοποίηση των στόχων μας, δημιουργώντας ένα σύγχρονο σωφρονιστικό σύστημα, από πρακτικές και διαδικασίες οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις αποτελούν πρότυπο στις χώρες του ΣτΕ όπως:
(α) το εκπαιδευτικό σύστημα των Φυλακών
Είμαστε περήφανοι για το εκπαιδευτικό μας σύστημα αφού από το 2015 έχουμε το ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα με της χώρας, όπως προβλέπεται στους Ευρωπαϊκούς Κανόνες των Φυλακών. Δημιουργήσαμε 8 σχολεία, ώστε να ικανοποιούνται οι μαθησιακές ανάγκες όλων των κρατουμένων, κατά τον ίδιο τρόπο όπως και των ελεύθερων πολιτών, στη δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια, ανώτατη εκπαίδευση, καθώς και επαγγελματική εκπαίδευση, με την εφαρμογή του εσπερινού γυμνασίου, λυκείου, και εσπερινής τεχνικής σχολής, και της εξ’ αποστάσεως σπουδές. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι αρχικά συμμετείχε το ¼ των κρατουμένων μας, ενώ τα τελευταία σχεδόν 6μιση χρόνια με την αλλαγή του εκπαιδευτικού μας συστήματος, έχουμε αυξήσει τα σχολεία μας από 2 που ήταν αρχικά σε 8, και στα οποία παρακολουθούν προγράμματα πέραν των 3/4 των κρατουμένων μας. Περαιτέρω, μέχρι σήμερα 19 κρατούμενοι μας φοίτησαν και φοιτούν σε πανεπιστήμια για απόκτηση πτυχίου μεταπτυχιακού, και διδακτορικού των οποίων η φοίτηση πραγματοποιείται με την εξ’ αποστάσεως μέθοδο και τη μέθοδο tutoring.
Επίσης μέσω των εκπαιδευτικών μας προγραμμάτων, στηρίζουμε τη δια βίου μάθηση μέσω της οποίας οι κρατούμενοι μας έχουν ισόβια επαφή με τη μάθηση, την παιδεία και τον πολιτισμό.
Μία άλλη καινοτομία στο εκπαιδευτικό σύστημα των Φυλακών μας, είναι ο θεσμός της αδιάκοπης λειτουργίας των σχολείων μας, που έχουμε καθιερώσει από το 2015, με στόχο την ολόχρονη ενεργό συμμετοχή και δημιουργική απασχόληση των κρατουμένων σε αυτά, κατά τις περιόδους των εορτών των Χριστουγέννων, του Πάσχα, καθώς και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Σημειώνεται ότι σε όλα τα σχολεία μας λειτουργούν ολόχρονα δανειστικές βιβλιοθήκες και ταινιοθήκη από την οποία μπορούν οι κρατούμενοι μας να δανείζονται DVDs, ψυχαγωγικού και επιμορφωτικού περιεχομένου.
Η επισφράγιση της επιτυχούς λειτουργίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος στα σχολεία των Φυλακών, είναι το γεγονός ότι στο European Prison Regime Forum του EUROPRIS για το Prison Education το εκπαιδευτικό σύστημα των Φυλακών μας, αναγνωρίστηκε βέλτιστη πρακτική των εκπαιδευτικών συστημάτων των ευρωπαϊκών Φυλακών, το 2017 στη Ρώμη και το 2018 στη Χάγη.
(β) Εκπαίδευση και επιμόρφωση του Προσωπικού
Τέλος, για το προσωπικό έχουμε δημιουργήσει την Ακαδημία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων στη Βάση των Προτύπων που τέθηκαν για τις Ακαδημίες Σωφρονιστικών Υπαλλήλων στην Ελβετία το 2017 και στην Εσθονία το 2018, επενδύοντας αρκετά όπως έχω αναφέρει και προηγουμένως για την εκπαίδευση και επιμόρφωσή τους.
(γ) Η επικοινωνία μέσω SKYPE, την οποία εφαρμόζουμε από τον Ιανουάριο του 2015, καταγράφεται ως καλή πρακτική, στην έκδοση του ΣτΕ το 2016 στο Εγχειρίδιο Πρόληψης της κακοποίησης κρατουμένων στις Φυλακές.
(δ) Η μεταχείριση παρενδυσιακών προσώπων στις Φυλακές μας, η οποία συζητήθηκε πολύ θετικά στην Εσθονία το 2018 στο ετήσιο Συνέδριο Διευθυντών Φυλακών και Διευθυντών Υπηρεσιών Επιτήρησης του ΣτΕ, καθώς και η μεταχείριση άλλων ευάλωτων ομάδων κρατουμένων, η οποία εγκωμιάστηκε με θετικά σχόλια το 2019, στο ετήσιο Συνέδριο Διευθυντών Φυλακών και Διευθυντών Υπηρεσιών Επιτήρησης του ΣτΕ, το οποίο φιλοξενήσαμε στη χώρα μας, αφού μας ανατέθηκε η διοργάνωση από το ΣτΕ ως αναγνώριση του έργου μας.
(ε) Αναγνώριση του έργου μας - Συμμετοχή σε Expert Groups Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού EuroPris
Η επιλογή μας από το ΣτΕ, την ευρωπαϊκή επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων CPT του ΣτΕ και τον Οργανισμό EuroPris ως expert στις Επιτροπές, Συμβούλια και ομάδες εργασίας ειδικότερα για τα παιδιά των κρατουμένων, τους αλλοδαπούς κρατούμενους και την εκπαίδευση στις Φυλακές, και ειδικότερα του οργανισμού EuroPris, καθώς και η επιλογή μου στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, επιβεβαιώνει την αναγνώριση του έργου μας. Περαιτέρω, αναγνώριση του έργου μας και όλων των θετικών αλλαγών στο Τμήμα μας τα τελευταία χρόνια, επισφραγίζεται με την ανάθεση στο Τμήμα μας από το ΣτΕ, της διοργάνωσης του 24ου Συνεδρίου των Διευθυντών Φυλακών και Υπηρεσιών Επιτήρησης που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο 2019, στην Κύπρο, με μεγάλη επιτυχία όπως δήλωσαν υψηλόβαθμα στελέχη του ΣτΕ τόσο στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όσο και στις Συναντήσεις της Επιτροπής (Αναπληρωτών) Υπουργών, που πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια και στο Συμβούλιο Ποινολογικής Συνεργασίας στο Στρασβούργο. Περαιτέρω, μας είχε ανατεθεί και η 8η Ετήσια Γενική Συνέλευση και Συνέδριο του οργανισμού EUROPRIS, από την οποία είχαμε αποκομίσει πολύ θετικά σχόλια, αφού Γενική Διευθύντρια και ο Σύμβουλος του Οργανισμού, δήλωσαν ότι το Τμήμα μας, έχει ανεβάσει τον ψηλά τον πήχη της διοργάνωσης για την επόμενη χώρα που θα αναλάβει τη διοργάνωση του Συνεδρίου. Και στα δύο Συνέδρια συμμετείχαν συνολικά πέραν των 270 συνέδρων εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν Διευθυντές Φυλακών από 40 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης. Με τη λήξη του Συνεδρίου Διευθυντών Φυλακών και Υπηρεσιών Επιτήρησης, 40 Διευθυντές Φυλακών και υψηλόβαθμα στελέχη του ΣτΕ, επισκέφθηκαν τις Φυλακές μας, όπου στη συνέχεια εξέφρασαν την εκτίμηση τους για το έργο μας αποκομίζοντας τις καλύτερες εντυπώσεις.
Τα τελευταία 6μιση χρόνια, μας έχουν επισκεφθεί και συνεχίζουν να μας επισκέπτονται από το εξωτερικό, αρκετοί Διευθυντές Φυλακών, Βουλευτές του Γερμανικού Κοινοβουλίου, καθώς και Διευθύνσεις και λειτουργοί Υπουργείων, στα πλαίσια εκσυγχρονισμού των σωφρονιστικών τους συστημάτων, αναγνωρίζοντας τις θετικές αλλαγές και καλές πρακτικές των Φυλακών μας.
(στ) Αθλητισμός στις Φυλακές, Ψυχαγωγία, Δραστηριότητες
Στον αθλητισμό όπως και στην εκπαίδευση έχουμε επενδύσει αρκετά, αφού πιστεύουμε ότι βοηθά στην καλλιέργεια πνεύματος και ήθους, και συντελεί στη βελτίωση της υγείας – φυσικής και ψυχικής. Έχουμε δημιουργήσει 8 γυμναστήρια για τους κρατούμενους και ένα για το προσωπικό με σύγχρονο αθλητικό εξοπλισμό, τα οποία λειτουργούν με καθημερινή επίβλεψη από καθηγητές φυσικής αγωγής από τον ΚΟΑ, μέσω αγοράς υπηρεσιών, με τον οποίο έχουμε υπογράψει στρατηγική συνεργασία. Περαιτέρω, έχουμε δημιουργήσει γήπεδα καλαθόσφαιρας, futsal και βόλευ μπωλ σε όλες τις πτέρυγες, πέραν από το μεγάλο γήπεδο ποδοσφαίρου όπου πραγματοποιούνται οι ποδοσφαιρικές συναντήσεις αλλά και αθλητικές ημερίδες, όπως η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού, και οι αθλητικοί αγώνες επιβίωσης. Περαιτέρω, η εκγύμναση εμπλουτίζεται με προγράμματα εξάσκησης όπως είναι personal training, Yoga, Body Combat, και Zoumba.
Όσον αφορά τις δραστηριότητες των κρατουμένων εντός και εκτός Φυλακής, όπως έχετε παρακολουθήσει στο βίντεο-κλιπ, συμμετέχουμε μαζί με τους κρατούμενους μας γυναίκες και άνδρες, σε αρκετές κοινωνικές, ψυχαγωγικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, εντός και εκτός Φυλακών, αποκομίζοντας πάντα θετικά σχόλια. Επίσης, η μικτή ομάδα του θεάτρου μας στην οποία προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες της η Ζωή Κυπριανού την οποία ευχαριστούμε θερμά για την προσφορά της, έχει φτάσει σε δύο περιπτώσεις μέχρι τον τελικό γύρο του παγκύπριου ερασιτεχνικού διαγωνισμού Θεάτρου με την πιο πρόσφατη (πριν τον κορωνοϊό) που κρατούμενοι μας βραβεύτηκαν με το πρώτο και δεύτερο βραβείο ανδρικού ρόλου. Περαιτέρω, θετικές εντυπώσεις κερδίζουν οι μουσικοί μας, και ομάδα χορού, τους οποίους θα παρακολουθήσετε στη συνέχεια.
(ζ) Τα έγκαιρα προληπτικά μέτρα στην απειλή του COVID
Η πρόκληση της απειλής του COVID, βρήκε αρκετές φυλακές στο εξωτερικό απροετοίμαστες, με αποτέλεσμα να χαθούν ζωές προσωπικού και κρατουμένων, να δημιουργηθούν εντάσεις, εξεγέρσεις, και να τεθεί η ασφάλεια των Φυλακών των ανθρώπων σε κίνδυνο. Είμαστε από τις Φυλακές που λάβαμε έγκαιρα προληπτικά μέτρα, στις 10 Μαρτίου του 2020, δηλαδή την επόμενη μέρα του πρώτου περιστατικού στη χώρα μας, κρατώντας τον κορωνοϊό εκτός των Φυλακών μας μέχρι και σήμερα – που μπορεί να είμαστε η μοναδική φυλακή στον κόσμο που το πετύχαμε αυτό, με μηδέν κρούσματα κρατουμένων από την έναρξη της πανδημίας, ενώ παράλληλα έχουμε διαφυλάξει τα δικαιώματα των κρατουμένων μας χωρίς να δημιουργηθεί η παραμικρή ένταση στο χώρο των Φυλακών. Τα μέτρα αποτέλεσαν καλή πρακτική για άλλες φυλακές, αφού τα έχουν υιοθετήσει προσαρμόζοντας τα στα δικά τους δεδομένα και ανάγκες όπως οι Βρετανικές βάσεις, και είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του οργανισμού EUROPRIS, από τις πρώτες μέρες της πανδημίας, και επικαιροποιούνται ανάλογα.
(η) ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Όσον αφορά τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα, το Τμήμα μας έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε αυτά, συμμετέχοντας τα τελευταία 6μιση χρόνια σε 23 ευρωπαϊκά προγράμματα εκ των οποίων τα 4 είναι σε εξέλιξη, ως εταίροι και experts, με το προσωπικό και τους κρατούμενους μας.
(θ) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΜΝΗΜΟΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
Περαιτέρω, έχουμε προχωρήσει σε Στρατηγικές Συνεργασίες και Μνημόνια Συνεργασίας με Πανεπιστήμια, φορείς και άλλους οργανισμούς.
(ι) Προγράμματα Απεξάρτησης και θεραπευτικές παρεμβάσεις των ΥΨΥ
Στο Τμήμα μας λειτουργούν από την Ομάδα Ψυχικής Υγείας στοχευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις σε ομάδες γυναικών, ανδρών, και ειδικότερα νεαρών, καθώς και βιωματικά εργαστήρια και προγράμματα σε ειδικές ομάδες κρατουμένων μας όπως είναι οι χρήστες ναρκωτικών, και οι ψυχικά ασθενείς. Συγκεκριμένα, για τους χρήστες ναρκωτικών ουσιών λειτουργεί το Πρόγραμμα απεξάρτησης ΔΑΝΑΗ, καθώς και το πρόγραμμα υποκατάστασης ΛΕΜΒΟΣ, για το οποίο αποκομίσαμε θετικά σχόλια για την εφαρμογή του από το European Centre for Disease Prevention and Control της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού είμαστε μία από τις Φυλακές στις 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εφαρμόζουν τέτοιο πρόγραμμα τα τελευταία χρόνια. Επίσης, προσφέρονται ευκαιρίες ένταξης κρατουμένων σε προγράμματα απεξάρτησης εκτός Φυλακών με θεραπευτικές κοινότητες όπως είναι η θεραπευτική κοινότητα της Αγίας Σκέπης, το ΡΕΤΟ, δομές οι οποίες αδειοδοτούνται από την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων με την οποία έχουμε στενή συνεργασία.
(κ) Αποφάσεις του ΕΔΑΔ, εκθέσεις διεθνών και ευρωπαϊκών Επιτροπών
Θα ήταν παράλειψη μου να μην αναφερθώ, στις Εκθέσεις Επιτροπών, αλλά και αποφάσεις του ΕΔΑΔ, καταγράφονται πλέον θετικά σχόλια για τις συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων, υπογραμμίζοντας τις ευκαιρίες για δημιουργική ενασχόληση στην εργασία και σχολείο, τις αναβαθμισμένες ιατρικές υπηρεσίες, την ποιότητα και ποσότητα του φαγητού, την εκγύμναση, την ψυχαγωγία, κ.α. Περαιτέρω, οι καλές πρακτικές μας, περιλαμβάνονται σε σχετικές εκδόσεις και άρθρα του ΣτΕ και άλλων ευρωπαϊκών οργανισμών όπως ο EuroPris και COPE.
(λ) Χαμηλό ποσοστό υποτροπής
Θα ολοκληρώσω τα θετικά αποτελέσματα των τελευταίων 6μιση χρόνων, αναφέροντας ότι είμαστε από τις Φυλακές με τα χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής αφού δεν ξεπερνούμε το 14-15%, παρά το μειονέκτημα μας ως χώρα που δεν έχουμε δομές στήριξης μετά την αποφυλάκιση, καθώς και με τα χαμηλότερα ποσοστά ενδοτμηματικής βίας, αυτοτραυματισμών, αυτοκτονιών στις χώρες του ΣτΕ. Λαμβάνοντας υπόψη τις ενέργειες για τη δημιουργία δομών στήριξης μετά την αποφυλάκιση που πρόσφατα έχουν αρχίσει, το ποσοστό υποτροπής αναμένεται να είναι ακόμα χαμηλότερο στο μέλλον, και ίσως το χαμηλότερο στον κόσμο, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια, διατηρούμε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής στις χώρες του ΣτΕ, μαζί με τις σκανδιναβικές χώρες.
Αγαπητοί προσκεκλημένοι, φίλοι και φίλες
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους κρατούμενους μας για την συνεργασία στην κοινή προσπάθεια για αναμόρφωση του χώρου των φυλακών, διαβεβαιώνοντας ότι ο μεταξύ μας σεβασμός είναι πάντοτε αμοιβαίος. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω, τα μέλη του προσωπικού και του Γραφείου μου, των Σχολείων και τον Συντονιστή των Σχολείων, που συμβάλλουν στην πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης, αλλά και όλων των εκδηλώσεων και Συνεδρίων που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια στις Φυλακές μας. Ειδικότερα, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Αθηνά, τον στενότερο μου συνεργάτη, για την ανιδιοτελή αφοσίωση και δέσμευση της στον εκσυγχρονισμό του Τμήματος μας.
Τέλος, ευχαριστώ όλους εσάς που βρίσκεστε εδώ μαζί μας αγκαλιάζοντας τις προσπάθειες μας με αγάπη.
