Ειδικοί καλούν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να ακυρώσει διαγωνισμούς δημοσίων κτιρίων. Συγκεκριμένα, ακαδημαϊκοί του τομέα Αρχιτεκτονικής, το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου και ο Σύνδεσμος Αρχιτεκτόνων Κύπρου σημειώνουν ότι η ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος αποτελεί δημόσιο αγαθό.
Σε κοινή τους ανακοίνωση, Πρόεδροι Αρχιτεκτονικών Σχολών Πανεπιστημίων της Κύπρου, το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) και ο Σύνδεσμος Αρχιτεκτόνων Κύπρου (ΣΑΚ) απευθύνονται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, καλώντας τον να παρέμβει και να ακυρώσει τις δύο τελευταίες προκηρύξεις για το Κέντρο Ψυχικής Υγείας και τα Γραφεία Κτηματολογίου και να τις προκηρύξει εκ νέου, «με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό σύντομης διάρκειας, ώστε να διασφαλίσει αυτό το πολύτιμο δημόσιο αγαθό για τους πολίτες».
Οι ειδικοί σε κτηριολογικά θέματα αναφέρουν ότι «τα δημόσια έργα οφείλουν να λειτουργούν ως πρότυπο για τις διαδικασίες που εφαρμόζονται, να αποτελούν την κληρονομιά του αύριο και να προωθούν την αρχιτεκτονική ποιότητα με υποδειγματικές πολιτικές».
Προσθέτουν ότι «αντί τούτου, αυτή τη στιγμή, εξόχως σημαντικά δημόσια έργα που θα έπρεπε να αποτελούν σημείο τομής για εξειδικευμένη έρευνα και καινοτόμες λύσεις, όπως το νέο Κέντρο Ψυχικής Υγείας, υλοποιούνται διεκπεραιωτικά με μοναδικό κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή κατασκευής, αγνοώντας την αρχιτεκτονική ποιότητα, η οποία δεν αφορά μόνο την αισθητική, αλλά και τη λειτουργικότητα, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, τον αντίκτυπο στο δομημένο περιβάλλον και το κόστος ζωής του κτηρίου».
«Η τακτική αυτή, η οποία προωθείται από τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα και επικυρώνεται με πολιτικές αποφάσεις, αντιτίθεται στην ευρωπαϊκή πολιτική για το θέμα και έχει σοβαρές μακροπρόθεσμες μη αναστρέψιμες συνέπειες», σημειώνουν οι ειδικοί.
Επισημαίνουν, επίσης, ότι «με αναφορά στη σύγχρονη συνθήκη της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της κρίσης αξιών σε όλα τα επίπεδα -οικονομίας, πολιτισμού και κοινωνίας– που εντάθηκε με την πανδημία Covid-19, η αρχιτεκτονική σε ευρωπαϊκό επίπεδο αξιολογείται ως αναφαίρετο δικαίωμα των πολιτών».
Κάνουν και ειδική μνεία στη «Δήλωση του Νταβός του 2018: Προς ένα δομημένο περιβάλλον υψηλής ποιότητας (Baukultur) στην Ευρώπη», την οποία υιοθέτησαν το 2018 όλοι οι Υπουργοί Πολιτισμού στην Ευρώπη σύμφωνα με την οποία, η αρχιτεκτονική είναι πολιτισμός και δημιουργεί χώρο για τον πολιτισμό και θα πρέπει να προωθείται «ως κλάδος που προϋποθέτει σωστή ισορροπία ανάμεσα στις πολιτιστικές, κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές και τεχνικές πτυχές για το κοινό καλό».
Συγκεκριμένα σημειώνουν ότι «η απαξίωσή της συνιστά σοβαρό πλήγμα για πολιτισμό, κοινωνία και οικονομία, δημιουργώντας ένα μη βιώσιμο δομημένο περιβάλλον και επιβαρύνοντας δυσανάλογα τις επόμενες γενιές».
Αναφέρουν, επίσης, ότι «οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι η ποιοτική αρχιτεκτονική γεννά καθημερινά περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος στον χρήστη και την κοινωνία, δυστυχώς, όμως, αυτό που είναι αυτονόητο για τους πολίτες μοιάζει να μην γίνεται κατανοητό από την κυπριακή πολιτεία διότι τα τελευταία χρόνια η αρχιτεκτονική επιστήμη και δημιουργία παραβλέπεται και απαξιώνεται στις διαδικασίες υλοποίησης δημόσιων έργων».
«Η προκήρυξη σημαντικών δημόσιων έργων με τη μέθοδο της Μελέτης-Κατασκευής (Design&Build), όπου το έργο ανατίθεται στον χαμηλότερο προσφοροδότη χωρίς καμία αξιολόγηση της αρχιτεκτονικής πρότασης, φανερώνει την αδυναμία του συστήματος να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής για την κοινωνία, το περιβάλλον, τον πολιτισμό και την οικονομία», σημειώνει η ομάδα των ειδικών.
Καταλήγοντας αναφέρει ότι «το επιχείρημα της επιλογής αυτής της μεθόδου για δήθεν έγκαιρη και εντός προϋπολογισμού υλοποίηση έργων αυτής της κλίμακας και σημασίας δεν ευσταθεί, με αναφορά σε πολλά παραδείγματα διεθνώς που αποδεικνύουν το αντίθετο».
Την ανακοίνωση, προσυπογράφουν οι :
- Νάτια Χαραλάμπους, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτονικής Πανεπιστημίου Κύπρου
- Μαρκέλλα Μενοίκου, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτονικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
- Παναγιώτης Τουλιάτος, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πανεπιστημίου Φρέντερικ
- Σόλων Ξενόπουλος, Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτονικής και Γεωπεριβαλλοντικών Επιστημών Πανεπιστημίου Νεάπολις
- Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Πρόεδρος Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου
- Χρίστος Χριστοδούλου, Πρόεδρος Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου.
