Την ανάγκη όπως οι τράπεζες επενδύσουν στην τεχνολογία και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους, έτσι ώστε να μην χάνονται νόμιμες συναλλαγές και δραστηριότητες λόγω της καθυστέρησης διενέργειας ελέγχων δέουσας επιμέλειας (due diligence) βάσει των οδηγιών κατά του ξεπλύματος χρήματος, επεσήμανε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Στην πρώτη του παρουσίαση ως Διοικητής της ΚΤΚ, στο πλαίσιο εκδήλωσης του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), ο κ. Ηροδότου είπε πως μια από τις επόμενες πρωτοβουλίες του κυπριακού εποπτικού ιδρύματος αποσκοπεί στο «να διασφαλίσουμε ότι τα μέτρα που παίρνουν οι τράπεζες για την καταπολέμηση του ξεπλύματος δεν επηρεάζουν τις νόμιμες δραστηριότητες και συναλλαγές».
«Ξέρω πολλά παραδείγματα όπου νόμιμες συναλλαγές πάνε σε άλλες χώρες, επειδή το τραπεζικό σύστημα παίρνει πάρα πολύ χρόνο για να κάνει τον έλεγχο δέουσας επιμέλειας (due diligence) και να εγκρίνει κάποια πράγματα»
Επισημαίνοντας πως οι νομοθεσίες και οι οδηγίες για τη καταπολέμηση του ξεπλύματος που εκδίδουν τα ευρωπαϊκά όργανα και εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο είναι οι ίδιες για όλες τις χώρες, ο κ. Ηροδότου συνέχισε λέγοντας πως «άρα, το ότι μας παίρνει περισσότερο χρόνο συγκριτικά με άλλες χώρες να εγκρίνουμε νόμιμες συναλλαγές, είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει όλους».
Ζήτησε από τις εμπορικές τράπεζες να επενδύσουν στην εκπαίδευση του προσωπικού και στις κατάλληλες τεχνολογίες έτσι ώστε από τη μια να γίνει πιο αποτελεσματική καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος, αλλά ταυτόχρονα να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στις νόμιμες δραστηριότητες.
«Τα δύο δεν είναι ανταγωνιστικά. Αν βελτιωθούμε στο ένα, θα έχουμε θετικά αποτελέσματα και στο άλλο», είπε, προσθέτοντας πως στους προσεχείς μήνες η ΚΤΚ θα αναλάβει μια πρωτοβουλία αρχικά σε συνεργασία με τις τράπεζες και στη συνέχεια θα κληθούν και άλλοι επηρεαζόμενοι φορείς για να εξεταστούν τρόποι πιο αποδοτικής αντιμετώπισης του ζητήματος, διότι τεχνολογίες υπάρχουν, όπως είπε.
Ευρύτερα, για τις διαδικασίες κατά του ξεπλύματος είπε ότι έγιναν πάρα πολλά, αλλά επεσήμανε ότι η προσπάθεια πρέπει να συνεχίσει διότι «πάντα θα υπάρχει προσπάθεια να ξεγελάσουν το σύστημα».
Το θέμα συζητήθηκε και στο μέρος των ερωτοαπαντήσεων με τον Πρόεδρο του ΚΕΒΕ Χριστόδουλο Αγκαστινιώτη να εγείρει και το πρόβλημα επιστροφής εμβασμάτων ειδικά από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης ή ακόμη και από την Κίνα, σημειώνοντας ότι κατανοεί τις τράπεζες καθώς «όταν καείς με τον χυλό φυσάς και το γιαούρτι», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Άρα η ροή συναλλαγμάτων δυσκολεύεται με αποτέλεσμα επιχειρηματίες να αναζητούν τράπεζες του εξωτερικού», είπε, προσθέτοντας ότι μέχρι και ξένοι επενδυτές εκφράζουν παράπονα για επιστροφή των εμβασμάτων τους.
Απαντώντας, ο κ. Ηροδότου είπε πως πρέπει να υπάρξουν άμεσες λύσεις διότι οι μόνιμες λύσεις θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο. Σημείωσε ότι στις οδηγίες δεν υπάρχει κανένας προσδιορισμός οποιασδήποτε εθνικότητας, αλλά από πλευράς δραστηριότητας. Οπως ανέφερε, η ΚΤΚ θα ήταν πρόθυμη να εξετάσει αν υπάρχουν οποιεσδήποτε ασάφειες στις οδηγίες. «Όμως πρέπει σίγουρα να επενδυθεί χρόνος και χρήμα στην εκπαίδευση του προσωπικού διότι δεν πρέπει να υποφέρουν οι νόμιμες δραστηριότητες από τη καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος», συμπλήρωσε.
Για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια
Στην ομιλία του, ο κ. Ηροδότου αναφέρθηκε στην πρόοδο στην πρόοδο παρατηρείται στον τομέα της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), τα οποία μετά την πώληση του πακέτου ΜΕΔ €2,8 δισ. από την Τράπεζα Κύπρου υποχώρησαν στα €11 δισ. από €28 δις που ήταν στη κορύφωσή τος, ξεπερνώντας και το ΑΕΠ της χώρας.
Σημείωσε ότι ύστερα από τις τροποποιήσεις που έγιναν στο νομικό πλαίσιο για αντιμετώπιση των ΜΕΔ το καλοκαίρι του 2018, οι τράπεζες έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους όλα τα εργαλεία για αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, ενώ πλέον υπάρχει και η βάση (blueprint) για την πώληση δανείων μέσω της έγκρισης της σημαντικής μεταφοράς κινδύνου από την ΕΚΤ στο πλαίσιο της συναλλαγής της Τράπεζας Κύπρου.
Υπογράμμισε, ωστόσο, πως όταν μία τράπεζα πωλεί ΜΕΔ φεύγουν από το τραπεζικό σύστημα αλλά παραμένουν στην οικονομία, κάτι που διαφαίνεται στο ιδιωτικό χρέος, το οποίο μειώνεται μεν αλλά με αργό ρυθμό.
«Πρέπει λοιπόν οι τράπεζες και οι πλατφόρμες διαχείρισης να μην συγκεντρώνονται μόνο στην πώληση (δανείων)», είπε, για να σημειώσει ότι «η σωστή αναδιάρθρωση των δανείων είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας και για την οικονομία αλλά και για τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Ευρεία ανάπτυξη χωρίς εξάρτηση σε έναν τομέα
Για την κυπριακή οικονομία, ο κ. Ηροδότου είπε πως η οικονομική ανάπτυξη συνεχίζεται, προσθέτοντας πως αυτό που είναι ικανοποιητικό είναι πως η ανάπτυξη είναι ευρεία και σε αυτή συνεισφέρουν διάφοροι τομείς και δεν υπάρχει υπερβολική εξάρτηση σε έναν τομέα.
Αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις έγκυρων οικονομικών αναλυτών για τις οικονομικές προκλήσεις που καταγράφονται στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, οι οποίες διαφαίνονται και μέσα από την αύξηση της μεταβλητότητας και τη διαφαινόμενη προτίμηση των επενδύσεων των ταμείων σε ομόλογα.
Συνεργασίες με άλλες ΚΤΚ και καλύτερη επικοινωνία με ΕΚΤ και ΕΕΜ
Στην παρουσίασή του, ο κ. Ηροδότου αναφέρθηκε στις προσπάθειες του για ενίσχυση της παρουσίας της ΚΤΚ στα διεθνή σώματα.
Ανακοίνωσε επίσης ότι η δομή του γραφείου του Διοικητή θα δώσει το στίγμα και κατεύθυνση ως προς την έμφαση που θα δοθεί στις αλλαγές που θα γίνουν προς όφελος του προσωπικού.
«Κάποιες από τις οποίες θα διαφανούν και από τις πρώτες ενέργειες που έγιναν ήδη για την ενίσχυση της παρουσίας μας στα διεθνή σώματα», είπε.
Αναφέρθηκε και στις επαφές που είχε ήδη με διοικητές άλλων Κεντρικών Τραπεζών του ευρωσυστήματος, έχοντας ξεκινήσει συνεργασία με δύο Κεντρικές Τράπεζες σε τεχνοκρατικά θέματα και έργα που υπάγονται είτε στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμού (ΕΕΜ) είτε στην ΕΚΤ.
«Τα οφέλη και οι στόχοι είναι η εδραίωση στενής συνεργασίας και η ενίσχυση τεχνοκρατικών δυνατοτήτων», είπε.
Είπε τέλος ότι στις επαφές που είχε στην Φρανκφούρτη ήδη συμφωνήθηκε όπως κάποιες από τις εξ αποστάσεως συνεργασίες μετατραπούν σε βραχυπρόθεσμες αποστολές 2-3 εβδομάδων, έτσι ώστε να ενισχυθεί η συνεργασία ή η αλληλοκατανόηση και η επικοινωνία μεταξύ ΚΤΚ και ΕΕΜ/ΕΚΤ.
