To Βrexit είναι προγραμματισμένο να γίνει στις 29 Μαρτίου 2019. Όμως οι Βουλευτές στο Ηνωμένο Βασίλειο απέρριψαν το σενάριο εξόδου της χώρας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία αλλά και τη συμφωνία που είχαν στο τραπέζι. Το «παιγνίδι» οδηγείται στις καθυστερήσεις.
Πώς θα γίνει αυτό;
Διπλωματικές πηγές στη Βρετανία διαρρέουν πως η παράταση είναι δουλειά των Ευρωπαίων ηγετών. Οι 27 θα πρέπει στη Σύνοδο Κορυφής της 21ης Μαρτίου να αποφασίσουν ανώνυμα κατά πόσο εγκρίνουν κάτι τέτοιο. Προηγουμένως όμως η Βρετανία θα πρέπει να το ζητήσει. Η ΕΕ θα πρέπει να έχει στα χέρια της ένα πολύ συγκεκριμένο και επίσημο αίτημα από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Θα απαντήσει θετικά η ΕΕ;
Το πιο πιθανόν είναι πως ναι. Παρόλο που η κάθε χώρα ξεχωριστά θα μπορούσε να απορρίψει το βρετανικό αίτημα, οι περισσότεροι διπλωμάτες εκτιμούν πως η ΕΕ θα συμφωνήσει. Όμως τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο. Η πραγματικότητα είναι πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν αυτό το σενάριο και πως μας έχουν συνηθίσει να τηρούν πιο αυστηρή στάση σε τέτοια ζητήματα. Τον Δεκέμβριο για παράδειγμα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν πως δεν είχε νόημα να δώσουν στη Βρετανία περαιτέρω νομικές διαβεβαιώσεις σε σχέση με το Ιρλανδικό backstop, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως δεν θα υποβοηθούσε το βρετανικό κοινοβούλιο να τοποθετηθεί θετικά επί της συμφωνίας. Εν τέλει αποδείχθηκαν σωστοί. Σε περίπτωση όμως που μπλοκάρουν το αίτημα παράτασης, θα ισούται με εξαναγκασμό της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Η ΕΕ δεν θα ήθελε ποτέ να κουβαλά αυτή τη ρετσινιά και την ευθύνη για τις συνέπειες ενός hard-brexit.
Bέβαια μεγάλη σημασία έχει το αίτημα της Βρετανίας ως τέτοιο. Θα πρέπει να δίνει λεπτομερές αιτιολογικό και χρονική διάρκεια για την παράταση που ζητεί.
Τι εννοούμε λεπτομερές αιτιολογικό;
Αυτό δεν είναι ξεκάθαρο επί του παρόντος. Ο συντονιστής του Ευρωκοινοβουλίου για το Brexit, Guy Verhofstadt, δήλωσε ότι είναι αντίθετος με την ιδέα της παράτασης ακόμα και αν αυτό αφορά 24 ώρες, σε περίπτωση που δεν είναι ξεκάθαρο πως η πλειοψηφία της Βουλής στην Βρετανία δεν στηρίζει μια συγκεκριμένη συμφωνία.
Πηγές στις Βρυξέλλες λένε πως «επαρκής τεκμηρίωση» συνεπάγεται με γενικές εκλογές ή δημοψήφισμα. Άλλοι δεν επιθυμούν να μπουν στη λογική των αυστηρών κριτηρίων.
Παράταση για πόσο χρόνο;
Θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια «μικρή τεχνική παράταση» δύο ή τριών μηνών ώστε να μπορέσει το βρετανικό κοινοβούλιο να περάσει τα σχετικά νομοσχέδια του Brexit. Όμως νοουμένου ότι το βρετανικό κοινοβούλιο «έκαψε» την συμφωνία για το brexit καταψηφίζοντας την, η ΕΕ είναι ενώπιον ενός διλήμματος. Μικρή παράταση σημαίνει ότι η Βρετανία αυξάνει τις πιθανότητες να βγει από την ΕΕ λίγο πριν τις Ευρωεκλογές. Μεγάλη παράταση σημαίνει ίσως και αρκετούς μήνες ή και χρόνια, τη στιγμή που θα διατηρηθούν σημαντικές εκκρεμότητες πολιτικής και οικονομικής φύσεως. Η μεγάλη εικόνα συνοψίζεται στο γεγονός ότι η όποια παράταση θα πρέπει να δικαιολογείται εκ του αποτελέσματος.
Τι λένε οι μεγάλοι παίχτες;
Οι Γερμανοί δεν θέλουν να πιέσουν τους Βρετανούς να αποχωρήσουν. Πιστεύουν ότι το debate που βρίσκεται σε εξέλιξη θα ήταν πιο αποτελεσματικό αν δεν διεξαγόταν σε «αποπνικτικά» χρονοδιαγράμματα. Η Γαλλία θέλει επίσης θέλει να αφήσει ανοιχτές όλες τις επιλογές παρά το γεγονός ότι ο Μακρόν εμφανίζεται σκληρός. Παραδοσιακοί σύμμαχοι των Άγγλων όπως η Ολλανδία, δηλώνουν πως τελειώνει η υπομονή τους. Στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αρχίζει να επικρατεί η άποψη ότι το Brexit μολύνει την ατζέντα της ΕΕ για πολύ καιρό και δεν την αφήνει να προχωρήσει.
