Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Η ώρα της αλήθειας για το κυπριακό πλησιάζει. Στις 27-29 Απριλίου το κυπριακό θα μεταφερθεί στο Παλάτι των Εθνών της Γενεύης όπου θα πραγματοποιηθεί η άτυπη πενταμερής διάσκεψη στη διάρκεια της οποίας θα διαφανεί κατά πόσο ή όχι υπάρχει πρόσφορο έδαφος για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο κυπριακό. Ενόψει της συζήτησης που ανοίγει στον δημόσιο διάλογο και την ανάγκη οι πολιτικές δυνάμεις να αναλάβουν το βάρος των ευθυνών τους για το εθνικό ζήτημα, απευθυνθήκαμε στα κόμματα ζητώντας τους να κωδικοποιήσουν τις θέσεις τους επί των κρίσιμων πτυχών του εθνικού μας προβλήματος.
Ποια μορφή λύσης υποστηρίζουν; Τι λένε για την πολιτική ισότητα, την αποκεντρωμένη ομοσπονδία, το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων; Ποια η θέση τους για το εδαφικό;
Δημοκρατικός Συναγερμός
Μορφή λύσης: Διαχρονική θέση από ιδρύσεως του ΔΗΣΥ η λύση στο συμφωνημένο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία-Πολιτική ισότητα: Η αποκεντρωμένη Ομοσπονδία είναι μια πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας με την οποία συμφωνούμε και αφορά τη λειτουργικότητα του κράτους με τις δύο οντότητες να έχουν σχεδόν μια πλήρη αυτονομία στα της καθημερινότητας των πολιτών. Στις περιορισμένες εξουσίες που θα μείνουν στην Κεντρική Κυβέρνηση, που θα διασφαλίζουν τη μια κυριαρχία και το ένα κράτος, δεν έχουμε πρόβλημα ως Δημοκρατικός Συναγερμός να δεχθούμε την πολιτική ισότητα με μια θετική ψήφο όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά να υπάρχει παράλληλα και ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών.
Εγγυήσεις-Στρατεύματα: Κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων και των δικαιωμάτων μονομερούς επέμβασης, απαλλαγή από τα κατοχικά στρατεύματα.
Εδαφικό: Επιδιώκουμε αυτά που είναι ξεκάθαρα και στο πλαίσιο Γκουτέρες, ότι στις εδαφικές αναπροσαρμογές θα πρέπει να περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τόσο τα Βαρώσια όσο και η Μόρφου.
ΑΚΕΛ
Μορφή λύσης: Το Κυπριακό πρέπει να λυθεί μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου 1977 και 1979, των ομόφωνων αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου, του Διεθνούς Δικαίου, των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών. Στρατηγικός στόχος παραμένει η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτή περιγράφεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η ομοσπονδιακή Κύπρος θα αποτελεί συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, ένα κράτος με μια και μόνη κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια.
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Δεν απορρίπτεται ως θέμα αρχής, όμως πρέπει να διευκρινιστούν οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες που θα αποκεντρωθούν. Το άνοιγμα ενός τέτοιου ζητήματος από μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς συγκρούεται με τη θέση της ότι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να γίνει από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά διαφυλάσσοντας τις επιτευχθείσες συγκλίσεις. Οι αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης έχουν ουσιαστικά συμφωνηθεί και αποτελούν
Πολιτική ισότητα: Το περιεχόμενο της πολιτικής ισότητας καθορίζεται από σειρά ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Η πολιτική ισότητα σημαίνει, μεταξύ άλλων, αποτελεσματική συμμετοχή στα όργανα και τις αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης. Στα πολλά χρόνια συζήτησης του θέματος, το περιεχόμενο της αποτελεσματικής συμμετοχής συγκεκριμενοποιήθηκε και ουσιαστικά μέχρι τη διάσκεψη του Κραν Μοντανά είχε συμφωνηθεί. Αυτό το γεγονός σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ στην Έκθεση του Σεπτεμβρίου 2017. Χρειαζεται με σαφήνεια να ξεκαθαρίσουμε ότι αποδεχόμαστε την πολιτική ισότητα και τις συγκλίσεις σχετικά με την αποτελεσματική συμμετοχή των δύο κοινοτήτων στο Υπουργικό Συμβούλιο και, ειδικά, την εκ περιτροπής προεδρία με διασταυρούμενη ψήφο καθώς και τη μία θετική ψήφο των Τουρκοκυπρίων σε όλες τις αποφάσεις του Υπουργικού καθώς και σε μικρό αριθμό οργάνων χαμηλής πολιτικής.
Εγγυήσεις: Η θέση του ΑΚΕΛ είναι όπως η λύση καταργεί τις εγγυήσεις. Στην Έκθεση Σεπτεμβρίου 2017 ο Γ.Γ. του ΟΗΕ καταγράφει την ξεκάθαρη θέση του για κατάργηση των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων και μάλιστα από την πρώτη μέρα της λύσης. Κατά τη διάρκεια του καταληκτικού δείπνου στο Κραν Μοντανά, ο Γ.Γ. παρουσίασε άτυπο έγγραφο για τον μηχανισμό εφαρμογής της λύσης, με τον οποίο αντικαθιστά τη Συνθήκη Εγγύησης, αναθέτει την ευθύνη εφαρμογής στον ΟΗΕ και δίνει μόνο συμβουλευτικό ρόλο στους εγγυητές.
Στρατεύματα: Η θέση μας είναι ότι η λύση πρέπει να προνοεί αποστρατιωτικοποίηση. Μια τέτοια σύγκλιση είχε επιτευχθεί μεταξύ του Χριστόφια και του Ταλάτ. Σε σχέση με την παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων, στο Κραν Μοντανά, σύμφωνα με όσα καταγράφει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στην Έκθεση Σεπτεμβρίου 2017, ουσιαστικά είχε συμφωνηθεί η αποχώρηση όλων των κατοχικών στρατευμάτων σε μικρό χρονικό διάστημα και με μόνο θέμα να εκκρεμεί, τα αγήματα της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ.
Εδαφικό: Το ζητούμενο είναι να συμφωνηθούν οι εδαφικές αναπροσαρμογές έτσι ώστε να καθοριστεί η περιοχή που θα βρίσκεται υπό τη διοίκηση εκάστης κοινότητας στο πλαίσιο της ομοσπονδίας, όπως καθορίζεται στη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου (σημείο 2) του 1977 μεταξύ Μακαρίου – Ντενκτάς. Στη διάσκεψη του Μοντ Πελεράν οι δύο κοινότητες έφτασαν σε ακτίνα σύγκλισης στα ποσοστά εδάφους, με απόκλιση μόνο 1%. Η προσπάθεια τότε απέτυχε, οπόταν και σηματοδοτήθηκε μια ραγδαία επιδείνωση στις διαπραγματεύσεις. Αν στην Άτυπη Συνάντηση συμφωνηθεί η διαφύλαξη των συγκλίσεων τότε στο εδαφικό θα επιστρέψουμε στη σχεδόν σύγκλιση του Μοντ Πελεράν.
Δημοκρατικό Κόμμα
Μορφή λύσης: Ομοσπονδία με σωστό περιεχόμενο
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Εάν πρόκειται για συγκεκαλυμμένη Συνομοσπονδία, απορρίπτεται.
Πολιτική ισότητα: Όπως περιγράφεται στο σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών (1992), χωρίς βέτο, χωρίς «μία θετική ψήφο», χωρίς αριθμητική ισότητα.
Εγγυήσεις: Πλήρης κατάργηση των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων.
Στρατεύματα: Πλήρης αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνημένης λύσης.
Εδαφικό: Απαιτούνται θετικότερες διατάξεις για την ελληνοκυπριακή κοινότητα από αυτές του Σχεδίου Ανάν.
ΕΔΕΚ
Μορφή Λύσης: Διεκδικούμε λύση που να διασφαλίζει ένα κράτος, έναν λαό, μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα. Λύση που να κάνει σεβαστή την αρχή ένας άνθρωπος μία ψήφος και να εξασφαλίζει εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια χωρίς παρεκκλίσεις και πρωτογενές δίκαιο.
Αποκεντρωμένη Ομοσπονδία: Η αποκέντρωση εξουσιών ή «χαλαρή ομοσπονδία» δεν διαφοροποιείται προς το καλύτερο ως προς το μοντέλο της ΔΔΟ. Συνεπώς η αποδοχή της δεν βελτιώνει αλλά ούτε και μας απομακρύνει από τις ρατσιστικές πρόνοιες της ΔΔΟ.
Πολιτική Ισότητα: Yπέρ της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων, ως πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με πλήρη κατοχύρωση των πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο των Τουρκοκυπρίων όσο και των Ελληνοκυπρίων. Σε καμία περίπτωση η πολιτική ισότητα δεν πρέπει να μετατρέπεται σε αριθμητική. Η πολιτική ισότητα σε κοινοτικό επίπεδο όπως προωθείται στην ουσία καταστρατηγεί τα πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα των πολιτών.
Εγγυήσεις: Δεν νοείται λύση του κυπριακού που να μην προνοεί πλήρη κατάργηση των αναχρονιστικών συνθηκών εγγυήσεων και συμμαχίας.
Στρατεύματα: Πλήρης αποχώρηση του συνόλου των κατοχικών στρατευμάτων πριν από την εφαρμογή της λύσης του κυπριακού, στη βάση καθορισμένου χρονοδιαγράμματος.
Εδαφικό: Δεν μπορεί η λύση του κυπριακού να είναι δημοκρατική και βιώσιμη όταν αυτή προνοεί τον εδαφικό διαχωρισμό του κράτους με εγγυημένη πλειοψηφία πληθυσμού και εδάφους.
Κίνημα Αλληλεγγύη
Μορφή λύσης: Αποκατάσταση και κατοχύρωση όλων των ανθρωπίνων, πολιτικών , περιουσιακών δικαιωμάτων όλων των πολιτών, εφαρμογή των τεσσάρων ευρωπαϊκών ελευθεριών και των Αρχών και Αξιών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, για όλους τους πολίτες, απόλυτος σεβασμός στις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθ' ενός, στην εθνική του συνείδηση, στην Παιδεία που επιλέγει να αποκτήσει, την γλώσσα που θα ομιλεί, στην ανάγκη του να αισθάνεται περήφανος για τον πολιτισμό και την ιστορία που κουβαλά στο γενετικό του υλικό και στην δυναμική αθανασία της συλλογικής μνήμης. Η διοικητική δομή του κράτους, αν κατοχυρώσουμε αυτά τα ελάχιστα, τα οποία απολαμβάνουν πλείστοι πολίτες πλείστων χωρών, δεν θα έχει καμιά σημασία.
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Η χαλαρή, αποκεντρωμένη, διζωνική, ομοσπονδία ή συνομοσπονδία, συνιστά καθεστώς φυλετικού διαχωρισμού-απαρτχάιντ, αναγνώριση της εισβολής , κατοχής, του εθνικού ξεκαθαρίσματος, της δημογραφικής αλλοίωσης, της καταστροφής της πολιτισμικής κληρονομιάς του λαού. Συνιστά μόνιμο διαμελισμό του νησιού μας, εκτουρκισμό, εξισλαμισμό και μετατροπή του σε τουρκικό βιλαέτι.
Πολιτική ισότητα: Αλεξανδρετοποίηση της Κύπρου, το πολύ σε δέκα χρόνια. Κατάργηση της αρχής ένας άνθρωπος-μία ψήφος. Υπερπρονόμια σε πολίτες που ανήκουν σε θρησκευτική μειοψηφία (για την ώρα).
Εγγυήσεις: Αναχρονιστικό μετααποικιακό κατάλοιπο για έλεγχο της Κύπρου από την Τουρκία και το Η.Β. Υπονόμευση της κυριαρχίας του κράτους.
Στρατεύματα: Αποχώρηση όλων των στρατευμάτων και στρατιωτικών βάσεων. Δημιουργία σύγχρονου επαγγελματικού στρατού για την προστασία του κράτους, των θαλασσών των ζωτικών εγκαταστάσεων και πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Εδαφικό: Ούτε μία τετραγωνική ίντσα κυπριακού εδάφους σε Τουρκία και Η.Β. Απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών και επιστροφή όλων των πολιτών στις πατρογονικές τους εστίες. Οι εδαφικές αναπροσαρμογές έναντι ανταλλαγμάτων συνιστούν μεγίστη προσβολή και ύβρι για κάθε ελεύθερο πνεύμα στον τόπο μας.
ΕΛΑΜ
Μορφή λύσης: Μοναδική βιώσιμη, λειτουργική και κυρίως δημοκρατική λύση, που οδηγεί σε πραγματική απελευθέρωση, είναι αυτό που μόνο το ΕΛΑΜ επιδιώκει, το ενιαίο κράτος.
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Τασσόμαστε ξεκάθαρα ενάντια σε κάθε μορφή ομοσπονδίας. Οι προσπάθειες δε για επίτευξη συμβιβασμού, στην βάση εδαφικού και φυλετικού διαχωρισμού της πατρίδας μας, δηλαδή η ρατσιστική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, αποτελεί ουτοπία που δεν μπορεί να επιτευχθεί, ενώ ανοίγει τον δρόμο για νομιμοποίηση της διχοτόμησης της πατρίδας μας. Η χαλαρή – αποκεντρωμένη ομοσπονδία, η οποία θα παρουσιάζεται από την τουρκική πλευρά ως συνομοσπονδία, εξυπηρετεί μόνο τα τουρκικά επεκτατικά σχέδια που θα τους επιτρέψει να ελέγχουν εδαφικά ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου.
Πολιτική ισότητα: Πολιτική ισότητα σημαίνει ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα μιας ψήφου. Η πολιτική ισότητα δεν δίνεται ξεχωριστά σε κοινότητες ή μειονότητες, αλλά δίνεται ισότιμα σε όλους τους πολίτες μιας ευνομούμενης δημοκρατίας.
Εγγυήσεις: Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος, ως εκ τούτου δεν χρειάζεται εγγυητές.
Στρατεύματα: Καμία παρουσία τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, σε ένα πραγματικά ανεξάρτητο ελεύθερο κράτος. Διαφωνούμε κάθετα με την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο, καθώς και την συνέχιση της παρουσίας τουρκικών στρατευμάτων για την μετά την λύση εποχή. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να αναβαθμιστεί η αποτρεπτική μας ικανότητα και μέσω των κατάλληλων συμμαχιών να θωρακίσουμε την εδαφική μας ακεραιότητα.
Εδαφικό: Διαφωνούμε με τον διαχωρισμό της Κύπρου, καθώς και με την κατάθεση των χαρτών, όπως έγινε στην Ελβετία, μέσω των οποίων παραχωρούμε εσαεί τα κατεχόμενά μας εδάφη υπό τουρκική διοίκηση. Πραγματική λύση του Κυπριακού προβλήματος είναι η απελευθέρωση, η επιστροφή των προσφύγων πίσω στις πατρογονικές τους εστίες και την πατρώα τους γη.
Συμμαχία Πολιτών
Μορφή Λύσης: Απορρίπτουμε την ΔΔΟ γιατί είναι εκ φύσεως διχοτομική. Απορρίπτουμε τα «2 κράτη» και τη Συνομοσπονδία. Συζητούμε οποιαδήποτε άλλη λύση με κράτος δικαίου, σεβασμό σε όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατικές ελευθερίες, χωρίς ξένα στρατεύματα κι εγγυήσεις.
Αποκεντρωμένη Ομοσπονδία: Πρέπει να της δοθεί σαφές περιεχόμενο έτσι ώστε να μην είναι ΔΔΟ ή συγκεκαλυμμένη Συνομοσπονδία. Συζητούμε μιαν Ομοσπονδία τύπου Γερμανίας ή ΗΠΑ
Πολιτική ισότητα: Αν αυτή απλά θα διασφαλίζει την αποτελεσματική συμμετοχή Τ/κ στους θεσμούς χωρίς όμως βέτο, ναι.
Εγγυήσεις: Όχι σε εγγυήσεις. Ως μέγιστη υποχώρηση οι εγγυήσεις να δοθούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Κίνημα Οικολόγων
Μορφή λύσης: Θέλουμε η λύση να διασφαλίζει την ανεξαρτησία,την κυριαρχία και τη συνέχιση της ΚΔ. Να διασφαλίζονται οι 4 βασικές ελευθερίες της ΕΕ, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες και η αειφόρος διακυβέρνηση για όλο το νησί. Με μια διεθνή προσωπικότητα, μια κεντρική διακυβέρνηση. Η λύση θα πρέπει να προάγει και διασφαλίζει την ενότητα του χώρου, της οικονομίας και της κοινωνίας.
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Δεν συμφωνούμε με λύση συνομοσπονδίας ή δύο κρατών. Δεν είναι ξεκάθαρο τι εννοεί ο πρόεδρος Αναστασιαδης με την αποκεντρωμένη ομοσπονδία αλλά αν εννοεί λύση συνομοσπονδίας ή δύο κρατών, δεν συμφωνούμε. Δεν συμφωνούμε με οποιαδήποτε λύση αναγνωρίζει δύο ξεχωριστά κράτη με κοινή διεθνή εκπροσώπηση μονο. Οι αρμοδιότητες των μερών θα πρέπει να είναι διακριτές από αυτές της ομοσπονδίας και να μην δημιουργούν προβλήματα στην ευνομία και ίση μεταχείριση όλων των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εξασφάλιση μηχανισμών έγκαιρης εναρμόνισης με το κοινοτικό κεκτημένο σε όλη την επικράτεια της ΕΕ.
Πολιτική ισότητα: Η ισότητα όλων των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας φυσικά πρέπει να διασφαλιστεί. Όσον αφορά τον δικοινοτικό χαρακτήρα του κράτους συμφωνήθηκε ήδη ότι δεν θα υπερισχύει η μια κοινότητα πάνω στην άλλη. Η ισότητα όμως των κοινοτήτων δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως αριθμητική ισάριθμη εκπροσώπηση ούτε πρέπει να δημιουργούνται προϋποθέσεις για βέτο, που δημιουργούν συνθήκες όπου το κράτος δεν θα μπορεί να λειτουργήσει.
Εγγυήσεις: Πρέπει να καταργηθεί ο αναχρονιστικός αυτός θεσμός.
Στρατεύματα: Αποχώρηση ολων των ξένων στρατευμάτων.
Εδαφικό: Στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης επιδιώκονται σημαντικές εδαφικές αναπροσαρμογές, που θα επιτυγχάνουν την επιστροφή πλειοψηφίας εκτοπισθέντων υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, το οποίο στηρίζουμε.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ
Μορφή λύσης: Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία
Αποκεντρωμένη ομοσπονδία: Το ομόσπονδο κράτος μετά τη λύση πρέπει να αποτελεί συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εξουσίες του κέντρου, δηλ. της ομοσπονδίας, θα πρέπει κατ’ελάχιστο να διασφαλίζουν την κυριαρχία του κράτους εσωτερικά και εξωτερικά και θα πρέπει να περιλαμβάνουν, τουλάχιστον, τις εξωτερικές σχέσεις, εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, άμυνα, ιθαγένεια, μετανάστευση, ομοσπονδιακή φορολογία, διαχείριση των φυσικών πόρων, έλεγχο των συνόρων, του FIR, των χωρικών υδάτων και της ΑΟΖ. Άλλες αρμοδιότητες που δεν επηρεάζουν τον πυρήνα της κυριαρχίας του κράτους και άπτονται της καθημερινότητας των πολιτών θα μπορούσαν να εκχωρηθούν στις ομόσπονδες πολιτείες, αφού κάτι τέτοιο θα σμίκρυνε και το πεδίο των πιθανών τριβών και θα διευκόλυνε την ομαλή λειτουργία του κράτους.
Πολιτική ισότητα: Υπέρ της πολιτικής ισότητας, όπως αυτή προνοείται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Όχι στην αριθμητική ισότητα και στο άμεσο ή έμμεσο δικαίωμα αρνησικυρίας της μιας ή της άλλης κοινότητας. Υιοθέτηση αποτελεσματικού και ταχέως μηχανισμού επίλυσης διαφορών σε περίπτωση ύπαρξης διαφωνιών.
Εγγυήσεις: Κατάργηση εγγυήσεων. Η μελλοντική ομόσπονδη Κυπριακή Δημοκρατία, ως κράτος μέλος της ΕΕ, δεν μπορεί να βρίσκεται υπό την κηδεμονία καμίας εγγυήτριας δύναμης. Η συμμετοχή στην ΕΕ αποτελεί την καλύτερη διασφάλιση για την Κύπρο και όλους τους κατοίκους της. Τυχόν τουρκικές εγγυήσεις εγκυμονούν τον κίνδυνο μετατρέψουν την Κύπρο σε σατραπεία της Άγκυρας και να αποδώσουν σε αυτήν τον στρατηγικό έλεγχο ολόκληρης της νήσου.
Στρατεύματα: Λύση χωρίς άμεση αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και κατάργηση των εγγυήσεων δεν νοείται.. Οι πολίτες της Κύπρου θα πρέπει να νιώθουν ασφάλεια ως πολίτες της ΕΕ..
Εδαφικό: Αδιανόητη λύση του κυπριακού χωρίς την επιστροφή, μεταξύ άλλων, της Αμμοχώστου και της Μόρφου στους νόμιμους κατοίκους τους.
