του Γιώργου Χρυσάνθου
Χρειάστηκαν μερικές ημέρες – και η αμέριστη στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας – ώστε οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν να θέσουν υπό τον έλεγχο τους μεγάλες περιοχές του Αρτσάχ, που εδώ και αιώνες κατοικούνται από Αρμένιους.
Όλεθρος, καταστροφή, καμένη γη, εκτοπισμένοι πολίτες. Κάποιοι καίνε τα σπίτια τους πριν φτάσει ο στρατός των Αζέρων, ο οποίος κατέλαβε μέσα σε μερικές ημέρες ένα μεγάλο μέρος της Αρμένικης περιοχής, κυρίως τέλος Οκτωβρίου με αρχές Νοέμβριο του 2020.
Γκαρο Νταντεβουσυαν, Κάτοικος Καλμπατζάρ
“Στο τέλος θα το τινάξουμε στον αέρα το σπίτι ή θα το κάψουμε, για να μην αφήσουμε τίποτα στους Μουσουλμάνους”.
Βακχε, Κάτοικος Καλμπατζάρ
“Δεν θέλω να αφήσω κάτι στους τρομοκράτες που σκότωσαν τα αδέρφια μου και που έκλεψαν το σπίτι μου”.
100 χιλιάδες εκτοπισμένοι, περίπου 10 χιλιάδες τραυματίες και επτά χιλιάδες νεκροί σε κάθε γωνιά του Αρτσάχ. Συγγενείς τους αποχαιρέτησαν με ένα λουλούδι, λίγο πριν φτάσει στα χωριά τους ο στρατός των Αζέρων.
Λίγες ώρες πριν είχε υπογραφεί από τις ηγεσίες Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, προς μεγάλη ικανοποίηση της Άγκυρας η οποία στήριξε με κάθε τρόπο την αιματηρή επιχείρηση στον αυτόνομο θύλακα του Αρτσάχ, το Ναγκόρνο Καραμπάχ όπως το ονομάζουν Αζέροι και Τούρκοι.
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Τούρκος πρόεδρος
“Το Καραμπάχ είναι Αζερμπαϊτζάν. Το Καραμπάχ είναι τώρα ενωμένο με την μητέρα πατρίδα και αυτό έγινε χάρη σε εσάς Αζέροι στρατιώτες.”
Την ίδια ώρα που ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, εγκαινίαζε την ονομαζόμενη “Αψίδα της νίκης” με κράνη από νεκρούς Αρμένιους στρατιώτες.
Έξι μήνες μετά, αυτό που έμεινε να θυμίζει τις περισσότερε περιοχές του Αρτσάχ, είναι μερικές χιλιάδες Αρμενίων που αποφάσισαν να μείνουν, αναλογιζόμενοι τους κινδύνους και τις δυσκολίες.
"Ποιος θα πίστευε ότι αυτό μπορούσε να συμβεί;
Είναι λες και είμαστε καταραμένοι."
Σήμερα, οι περισσότεροι ζουν βυθισμένοι σε μια ανθρωπιστική κρίση, αρνούμενοι να εγκαταλείψουν τα σπίτια των προγόνων τους.
Από την Κύπρο στο Αρτσάχ
Αυτή τη στιγμή γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από Αρμένιους που κατοικούν σε διάφορες χώρες, για να βοηθήσουν τους κατοίκους του Αρτσάχ.
Εθελοντές Αρμενοκύπριοι από όλο το νησί, με την βοήθεια Ελληνοκύπριων και άλλων πολιτών της χώρας, γέμισαν τις τελευταίες ημέρες ένα ολόκληρο κοντέινερ με φάρμακα, ρούχα και ότι άλλο χρειάζεται, τα οποία ταξιδεύουν αυτή τη στιγμή με τελικό προορισμό τους ταλαιπωρημένους κάτοικους της αρμένικης αυτής περιοχής.
Η τελική περισυλλογή έγινε στο Αρμενικό σχολείο Ναρέκ…
Ρόζαλη Γκοργκοριάν, Αρμένικη κοινότητα Κύπρου
“Τα αδέλφια μας στο Αρτσάχ βιώνουν δύσκολα μετά τον πόλεμο των Αζέρων και ως αρμένικη κοινότητα στην Κύπρο το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να τους βοηθήσουμε.”
Βαρτ Μπακαριάν, Αρμένικη κοινότητα Κύπρου
“Προσπαθούμε να βοηθήσουμε το λαό μας με όποιο τρόπο μπορούμε. Μαζεύουμε ρούχα για να στείλουμε στους ανθρώπους που έχουν πληγεί από τον πόλεμο.”
Και όπως λέει ο Πέτρος, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό για τον κάθε Αρμένιο, από την παροχή βοήθειας στον λαό του Αρτσάχ.
Πέτρος Ιπτζιάν, Αρμένικη κοινότητα Κύπρου
"Υπήρχε ανάγκη. Οργανώσαμε κάποιες περισυλλογές για ρούχα και σήμερα ετοιμάζουμε το 2ο κοντέινερ, για να στείλουμε στο Αρτσάχ.”
Αποστολή στο Αρτζάχ
Όλα αυτά τα είδη πρώτης ανάγκης, παραλαμβάνονται οργανώσεις και εθελοντές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Αρμενία, όπως βλέπετε στα πλάνα που μας έστειλαν δύο αρμενοκύπριοι που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο Αρτσάχ.
Πρόκειται για τον Ιάκωβο και ο Γκάρεν οι οποίοι εδώ και 6 μήνες άφησαν πίσω τα πάντα και έβαλαν στόχο ζωής να βοηθήσουν τους ομοεθνείς τους, που ζουν στο πετσί τους τους κραδασμούς της Αζέρικης στρατιωτικής επίθεσης.
Αποστολές προ εβδομάδων μέσα στη βαρυχειμωνιά, σε μια προσπάθεια η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, από σχολείο σε σχολείου, γειτονιά σε γειτονιά και σπίτι σε σπίτι και πάντα με κίνδυνο τη ζωή τους, σε περιοχές όπου ο στρατός κατοχής του Αζερμπαιζάν κάνει πλέον ορατή την παρουσία του.
Ιάκωβος Ιπτζιάν, Αποστολή στο Αρτσάχ
“Υπάρχει πολύ μεγάλη δυσκολία σε όσους αρμένιους έμειναν στην περιοχή.”
Γκαρεν Κουγιουμτζιάν, Αποστολή στο Αρτσάχ
“Αντικρίσαμε εξαθλίωση και ανθρώπινο πόνο”
Πρώτος στόχος, των αποστολών στο Αρτσάχ, να βοηθηθούν όσο γίνεται όλα τα παιδιά της περιοχής. Αυτό που αντικρίζουν στα μάτια των Αρμενίων του Αρτσάχ, είναι ο πόνος και η θλίψη, σε μια περιοχή που θα κάνει χρόνια να επανέλθει.
-Είμαστε πρόσφυγες τρεις φορές
-Που ήταν το σπίτι σας;
-Πίσω από το βουνό, εκεί πίσω.
Το ίδιο δράμα
Η ιστορία των Αρμενίων του Αρτσάχ δεν διαφέρει και πολύ από την δική μας ιστορία του 1974. Πόλεμος, θάνατοι, κατοχικός στρατός, εκτοπισμένοι και ότι άλλο μπορεί να συνθέσει ένα σκηνικό επεκτατικού πολέμου.
Ο Πέτρος γνωρίζει καλά το δράμα από όλες τις πλευρές. Δεν ζει την προσφυγιά μόνο από την πλευρά του αρμένιου πατέρα του, αλλά και από την πλευρά της ελληνοκύπριας μητέρας του.
Πέτρος Ιπτζιάν, Αρμένικη κοινότητα Κύπρου
“Δεν είναι μυστικό, όλοι ξέρουμε τις θηριωδίες των Τούρκων. Πραγματικά είναι συγκινητικό αυτό που βλέπουμε από την κυπριακή κοινότητα.”
Ο αγώνας για στήριξη των Αρμενίων του Αρτσάχ συνεχίζεται καθημερινά στην Κύπρο, και δεν θα σταματήσει μέχρι να φτάσουν τρόφιμα και ρούχα στα παιδιά που βρίσκονται στο πιο απομακρυσμένο μιας περιοχής που βυθίστηκε στην ανθρωπιστική κρίση μετά τον πόλεμο κατά των Χριστιανών της περιοχής.
Όσοι θέλουν να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια, μπορούν να μάθουν περισσότερα ΕΔΩ:
