Παρά την σκληρή γλώσσα που χρησιμοποίησε εξ αρχής ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι εκτιμήσεις είναι ότι η Τουρκία θα ανάψει το πράσινο φως για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό, ωστόσο, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico η συμμαχία θα πρέπει να πληρώσει ένα κόστος προηγουμένως.
Η Άγκυρα ήγειρε ενστάσεις στα αιτήματα των δύο κρατών μπλοκάροντας την έναρξη των ενταξιακών διαδικασιών. Τούρκοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν τόσο την Φινλανδία όσο και τη Σουηδία για υποστήριξη Κούρδων «τρομοκρατών» που αποτελεί εσωτερικό ζήτημα για την Τουρκία καθώς επίσης και κάποιες ανησυχίες σε σχέση περιορισμούς στην εξαγωγή οπλισμού.
«Το ΝΑΤΟ είναι μια αμυντική συμμαχία και η Τουρκία δεν πρόκειται να συμφωνήσει να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια», ανέφερε ο Τούρκος Πρόεδρος νωρίτερα αυτή τη βδομάδα.
Αναλυτές εκτιμούν πως πίσω από τις ενστάσεις που εκφράζει η Άγκυρα βρίσκονται οι παρατεταμένες προσπάθειες μέσω διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ για την αγορά μαχητικών αεροσκαφών. Ο Ερντογάν φαίνεται επίσης να βλέπει την ευκαιρία να σκοράρει πολιτικούς πόντους στο εσωτερικό της Τουρκίας παίζοντας το χαρτί της «τρομοκρατίας».
Μέχρι στιγμής η διπλωματία δεν έχει καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα για το τι είναι που επιδιώκει επακριβώς οι Ερντογάν και κατά πόσο αυτή η χρονοτριβή δίνει χρόνο στη Μόσχα να αντιδράσει πριν από την πλήρη ένταξη των δύο χωρών στη Συμμαχία.
«Το τίμημα παραμένει άγνωστο, όμως θα υπάρχει τίμημα και αυτό είναι ξεκάθαρο», ανέφερε ο πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ Hoop Scheffer.
Στο ιστορικό της συμμετοχής της Τουρκίας διαφαίνεται ότι η Άγκυρα υπήρξε διαχρονικά υποστηρίκτρια της διεύρευνσης του ΝΑΤΟ, ωστόσο χρησιμοποίησε και στο παρελθόν τη δύναμη του βέτο για να πετύχει σημαντικά πράγματα.
Το 2009 ο Ερντογάν ήγειρε ένσταση στον διορισμό του Anders Fogh Rasmussen στη θέση του ΓΓ του ΝΑΤΟ, αλλάζοντας την απόφαση του κατά τη διάρκεια συνομιλιών υψηλού επιπέδου. Στις συνομιλίες αυτές αναγκάστηκε να συμμετέχει και πρώην Αμερικανός Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα. Εν τέλει η Τουρκία κέρδισε τον διορισμό δικού της ανθρώπου στη θέση του Βοηθού Γενικού Γραμματέα στο ΝΑΤΟ.
Σε αυτή την περίσταση, ο Ερντογάν φαίνεται πως επιχειρεί να χρησιμοποιήσει το ΝΑΤΟ με σκοπό να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά οφέλη προς αξιοποίηση τους ενόψει των Προεδρικών εκλογών στη χώρα του τον Ιούνιο του 2023.
Ο De Hoop Scheffer ανέφερε ότι βλέπει αρκετούς λόγους που θα μπορούσαν να συνδέονται με τις τουρκικές μανούβρες.
«Η πρώτη είναι η εγχώρια πολιτική σκηνή. Ο Ερντογάν πάντοτε μιλούσε σκληρά για την τρομοκρατία, το PKK και το χρησιμοποιούσε στις εκστρατείες του. Η Τουρκία οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν αναγνωρίσει το PKK ως τρομοκρατική οργάνωση, αν και για αρκετούς τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ ο ορισμός αυτός θεωρείται απαρχαιωμένος», αναφέρει στο Politico χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως τα θέματα αυτά έχουν σημαντική απήχηση σε μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος στην Τουρκία.
Το δεύτερο, σύμφωνα με τον De Hoop Scheffer, είναι ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας θα αλλάξει τις εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες στο ΝΑΤΟ διότι δύο ισχυρές στρατιωτικά δημοκρατίες θα ενταχθούν στη Συμμαχία.
Η Τουρκία αποτελούσε επίσης ένα πολύ καλό «πελάτη» των ΗΠΑ όσο αφορά τις αγορές εξοπλισμών και κυρίως των μαχητικών αεροσκαφών. Η εμπλοκή της στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των υπερσύγχρονων F-35 και η μετέπειτα απόφαση για απόκτηση των ρωσικών πυραύλων την έφερε σε δυσμενή θέση. Βγήκε εκτός του προγράμματος των F-35 και σήμερα διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ την αγορά νέων F-16 με τους Αμερικανούς να το σκέφτονται αλλά να παραμένουν επιφυλακτικοί.
Ο Τσαβούσογλου στη συνάντηση που είχε στη Νέα Υόρκη την Τετάρτη με τον Αμερικανό ομόλογο του, ανέφερε πως κατανοεί το αίτημα της Φινλανδίας και της Σουηδίας, αλλά ζήτησε ανάλογη κατανόηση και για τις ανησυχίες της Τουρκίας.
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ ανέφερε σε δηλώσεις του την Πέμπτη ότι όταν ένας σημαντικός σύμμαχος όπως η Τουρκία εγείρει ανησυχίες, θα πρέπει να γίνει συζήτηση για να βρεθεί κοινό έδαφος. Εξέφρασε παράλληλα αισιοδοξία ότι η λύση θα εξευρεθεί.
