Οι τουρκικές εκλογές προκαλούν αναταραχή εντός του ΝΑΤΟ

Πέμπτη, 26/1/2023 - 17:05

Παρενέργειες στο ΝΑΤΟ φαίνεται να προκαλεί η εν εξελίξει προεκλογική εκστρατεία στην Τουρκία. Η τουρκική Προεδρία ακύρωση την τελευταία στιγμή την προγραμματισμένη για την Παρασκευή επίσκεψη του Ερντογάν στη Γερμανία, αφού πέραν των διαφωνιών για τα διαδικαστικά, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν δέχθηκε τα θέματα που ήθελε να θίξει η γερμανική καγκελαρία δημόσια μετά τη συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών. Την ίδια στιγμή μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει και για το μπλόκο που βάζει η Άγκυρα στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην βορειοατλαντική συμμαχία.

Η επίσκεψη Ερντογάν στο Βερολίνο δεν ανακοινώθηκε ποτέ, ωστόσο στον τύπο οι πληροφορίες έλεγαν πως αυτή θα πραγματοποιείτο την Παρασκευή 26/1. Τις λεπτομέρειες της επίσκεψης διαπραγματεύτηκαν ο διπλωματικός σύμβουλος της καγκελαρίας Γενς Πλέτνερ και ο σύμβουλος του Ερντογάν Ιμπραχήμ Καλίν. Σύμφωνα με το RND, η καγκελαρία ήθελε να επικρίνει δημόσια την πρόσφατη εμφάνιση του βουλευτή του ΑΚΡ Μουσταφά Ατσικγκιέζ στο Νόις της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας, στο πλαίσιο προεκλογικής εκδήλωσης σε τζαμί που ανήκει στο δίκτυο των «Γκρίζων Λύκων». Ο βουλευτής ζητούσε από το βήμα την εξόντωση Κούρδων και Γκιουλενιστών και είχε προκαλέσει την παρέμβαση της υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ:

«Εάν οι τούρκοι εκπρόσωποι δεν παίζουν σύμφωνα με τους κανόνες, θα πρέπει να εξετάσουμε τις συνέπειες. Εμφανίσεις όπως αυτή του τούρκου βουλευτή στο Νόις δεν πρέπει να επαναληφθούν. Το μίσος και η ρητορική μίσους δεν έχουν θέση στη Γερμανία», έγραψε η κυρία Μπέρμποκ σε ανάρτησή της στο Twitter και υπενθύμισε ότι «αναμφισβήτητα, οι εκδηλώσεις ξένων προεκλογικών εκστρατειών έπρεπε να λάβουν έγκριση», ενώ προειδοποίησε ότι «εάν οι Τούρκοι εκπρόσωποι δεν ακολουθήσουν τους κανόνες του παιχνιδιού, πρέπει να εξετάσουμε τις συνέπειες». Εκπρόσωποι της τουρκικής πρεσβείας στο Βερολίνο είχαν κληθεί τότε στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών για το ίδιο θέμα.

Όπως μεταδίδει το RND, τα σχέδια του Ταγίπ Ερντογάν για την επίσκεψή του στο Βερολίνο είχαν οδηγήσει σε εικασίες ότι θα χρησιμοποιούσε την παρουσία του για την προεκλογική του εκστρατεία. Από κύκλους του ΑΚΡ δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι το κόμμα θα σεβαστεί την απαγόρευση που είχε εκδώσει η γερμανική κυβέρνηση ήδη από τις εκλογές του 2017, ζητήθηκε ωστόσο «η ίδια απαγόρευση να ισχύσει και για τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία κάνουν ήδη εκστρατεία στη Γερμανία».

Τινάζουν στον αέρα τις διαπραγματεύσεις

Στο μεταξύ κορυφώνεται ο εκνευρισμός των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων για το παιχνίδι που παίζει η Άγκυρα στο θέμα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία. Η Τουρκία εμμένει στο βέτο, αφού το θέμα αξιοποιείται πλέον και για προεκλογικούς σκοπούς κατά τρόπο που τινάζονται κυριολεκτικά στον αέρα οι διαπραγματεύσεις.

Αφορμή για την απόφαση ήταν η πυρπόληση του Κορανίου από στέλεχος ακροδεξιάς οργάνωσης σε διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στη Στοκχόλμη, αλλά και οι κινητοποιήσεις Κούρδων ακτιβιστών σε πολλές πόλεις της χώρας εις ένδειξη διαμαρτυρίας για την απαίτηση της Τουρκίας να εκδίδονται όσοι κατηγορούνται για «τρομοκρατία» (αυτονομιστική δράση).

Η τουρκική κυβέρνηση αντιτίθεται στην ένταξή τους επικαλούμενη ανησυχίες ασφαλείας, για την ακρίβεια την υπόθαλψη και ανοχή «τρομοκρατικών» οργανώσεων, όπως το ΡΚΚ και οι γκιουλενιστές. Ενα μνημόνιο που υπέγραψαν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη πέρυσι υποχρεώνει τις δύο χώρες να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τους τουρκικούς φόβους. Μια διαδήλωση στη Στοκχόλμη στα μέσα Ιανουαρίου όμως, στη διάρκεια της οποίας κρεμάστηκε από το πόδι ομοίωμα του Ερντογάν μπροστά στο δημαρχείο, δηλητηρίασε την ατμόσφαιρα. Η χαριστική βολή στις διαπραγματεύσεις ήταν η πυρπόληση του ιερού βιβλίου των μουσουλμάνων το περασμένο Σάββατο.

Στο μεταξύ, την ενόχληση της Στοκχόλμης προκάλεσε η πρόθεση του Ελσίνκι να αποσυνδέσει την κοινή προοπτική ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ, σε περίπτωση που η Αγκυρα επιμείνει στο βέτο της για τη Σουηδία. Επειτα από τηλεφώνημα με τον Σουηδό ομόλογό του και τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Φινλανδός ΥΠΕΞ Πέκα Χαβίστο επανήλθε χθες και διευκρίνισε πως ο στόχος της ταυτόχρονης ένταξης παραμένει πρώτη προτεραιότητα. «Η Τουρκία είναι απίθανο να αποφασίσει εάν θα εγκρίνει τις αιτήσεις για το ΝΑΤΟ της Φινλανδίας και της Σουηδίας μέχρι τις τουρκικές εκλογές που πρόκειται να διεξαχθούν τον Μάιο του τρέχοντος έτους», είπε και ζήτησε ένα διάλειμμα λίγων εβδομάδων για τις συνομιλίες. Το επόμενο παράθυρο ευκαιρίας για την έγκριση της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ θα ήταν η σύνοδος της Συμμαχίας στο Βίλνιους, στις 11-12 Ιουλίου.