Μετά από ολονύχτιο θρίλερ που ολοκληρώθηκε μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραχώρησαν παράταση στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2019 για το Brexit. Συμφώνησαν επίσης σε ενδιάμεση αναθεώρηση της κατάστασης τον Ιούνιο.
Γιατί 31 Οκτωβρίου;
H 31η Οκτωβρίου προσδιορίστηκε, μεταξύ άλλων με κριτήριο την ανάληψη καθηκόντων της επόμενης Κομισιόν. To αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης παρουσιάστηκε από τον Πρόεδρο Τουσκ στην Τ.Μέι, η οποία και αποδέχθηκε την πρόταση, με πηγές της βρετανικής κυβέρνησης στις Βρυξέλλες να κάνουν λόγο για καλό αποτέλεσμα. Το ΗΒ είναι υποχρεωμένο ταυτόχρονα να διοργανώσει κανονικά ευρωεκλογές. Στο διάστημα αυτό η Συμφωνία Αποχώρησης (ΣΑ) δεν θα τεθεί σε νέα διαπραγμάτευση, ενώ η ΕΕ παραμένει ανοικτή σε βελτιώσεις στην Πολιτική Διακήρυξη για τη μελλοντική σχέση.«Μην ξοδέψετε άσκοπα το χρόνο»
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε κατά την καταληκτική δημοσιογραφική διάσκεψη της Συνόδου: "απόψε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να δώσει στο ΗΒ μια ευέλικτη παράταση ως τις 31 Οκτωβρίου" και σημείωσε ότι "είναι στο χέρι του ΗΒ να την εκμεταλλευτεί" εξηγώντας ότι "μπορεί να επικυρώσει τη Συμφωνία Αποχώρησης, να αλλάξει στρατηγική για το Brexit, κάτι που θα οδηγήσει σε αλλαγές στην πολιτική διακήρυξη, όχι όμως και στην Συμφωνία Αποχώρησης, ή να ανακαλέσει το άρθρο 50".
Ο Πρόεδρος Τουσκ δήλωσε ακόμη ότι η παράταση "είναι ευέλικτη όπως περίμενα, λιγότερο μακρά από ότι περίμενα, αλλά αρκετή", αρκεί αν δεν ξοδευτεί άσκοπα ο χρόνος. Τόσο ο ίδιος όσο και ο Πρόεδρος Ζ.Κ.Γιούνκερ κάλεσαν το ΗΒ να συνεχίσει την ειλικρική συνεργασία του εντός της Ένωσης καθώς όπως διευκρινίζεται κατά αυτή την περίοδο παραμένει πλήρες μέλος με πλήρη δικαιώματα.
Αναλυτικά το κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρει:
1.Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την επιστολή της Πρωθυπουργού Theresa May της 5ης Απριλίου 2019, με την οποία ζητείται περαιτέρω παράταση της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 50 παράγραφος 3 της ΣΕΕ.
2. Σε απάντηση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί με μια παράταση που επιτρέπει την επικύρωση της συμφωνίας απόσυρσης. Η παράταση αυτή θα πρέπει να διαρκέσει μόνο όσο είναι απαραίτητο και, εν πάση περιπτώσει, το αργότερο στις 31 Οκτωβρίου 2019. Εάν η συμφωνία αποχώρησης κυρωθεί και από τα δύο μέρη πριν από αυτή την ημερομηνία, η αποχώρηση θα πραγματοποιηθεί την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα.
3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι η παράταση δεν μπορεί να υπονομεύσει την κανονική λειτουργία της Ένωσης και των θεσμικών της οργάνων. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να είναι μέλος της ΕΕ στις 23-26 Μαΐου 2019 και εάν δεν έχει κυρώσει τη ΣΑ μέχρι τις 22 Μαΐου 2019, πρέπει να πραγματοποιήσει τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανταποκριθεί στην υποχρέωση αυτή, η απόσυρση θα πραγματοποιηθεί την 1η Ιουνίου 2019.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση της ΣΑ και ότι κάθε μονομερής δέσμευση, δήλωση ή άλλη πράξη πρέπει να είναι συμβατή με το γράμμα και το πνεύμα της Συμφωνίας Ανάληψης και δεν πρέπει να εμποδίζει την εφαρμογή του.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι μια τέτοια παράταση δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την έναρξη διαπραγματεύσεων για τις μελλοντικές σχέσεις. Ωστόσο, εάν η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου εξελιχθεί, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι διατεθειμένο να επανεξετάσει την πολιτική δήλωση σχετικά με τη μελλοντική σχέση σύμφωνα με τις θέσεις και τις αρχές που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές και τις δηλώσεις του, μεταξύ άλλων όσον αφορά το εδαφικό πεδίο εφαρμογής του μέλλοντος σχέση.
7. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει τη δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου να ενεργήσει κατά εποικοδομητικό και υπεύθυνο τρόπο καθ `όλη τη διάρκεια της παράτασης σύμφωνα με το καθήκον της ειλικρινούς συνεργασίας και αναμένει από το Ηνωμένο Βασίλειο να εκπληρώσει αυτή τη δέσμευση και την υποχρέωση που απορρέουν από την Συνθήκη κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει την κατάστασή του ως αποχωρούν κράτος μέλος. Για το σκοπό αυτό, το Ηνωμένο Βασίλειο διευκολύνει την εκπλήρωση των καθηκόντων της Ένωσης και απέχει από κάθε μέτρο που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων της Ένωσης, ιδίως όταν συμμετέχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της Ένωσης.
8. Εκτός από τις συνεδριάσεις βάσει του άρθρου 50 της ΣΕΕ, τα 27 κράτη μέλη και η Κομισιόν, όπου χρειάζεται μαζί με άλλα θεσμικά όργανα, όργανα και οργανισμούς της Ένωσης, θα συνεχίσουν να συνεδριάζουν χωριστά σε όλα τα επίπεδα για να συζητήσουν θέματα που σχετίζονται με την κατάσταση μετά την απόσυρση του Ηνωμένου Βασιλείου.
9. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να ασχολείται με το θέμα και θα επανεξετάζει την πρόοδο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.
Προειδοποίηση Εμανουέλ Μακρόν
Kατά την αποχώρησή του από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ.Μακρόν εξήγησε την ημερομηνία της 31ης Οκτωβρίου λέγοντας πως επιλέχθηκε ώστε να μην απασχολήσει την επόμενη Κομισιόν. Η 31 Οκτωβρίου βρίσκεται πριν την εγκατάσταση της νέας Κομισιόν, επεσήμανε. Ο ίδιος επεσήμανε ότι αν σε εκείνη την ημερομηνία δεν έχει υπάρξει είτε απόσυρση του άρθρου 50, είτε επικύρωση της ΣΑ, τότε θα υπάρξει ένα brexit άτακτο, χωρίς συμφωνία. Παραδέχθηκε μάλιστα ότι η πλειοψηφία επιθυμούσε μακρύτερη παράταση, αλλά οι αποφάσεις ελήφθησαν με ομοφωνία και μια μακρύτερη παράταση δεν θα έστελνε το σωστό μήνυμα, ούτε σε όρους σεβασμού της δημοκρατικής απόφασης των Βρετανών, αλλά θα είχε και αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία της ΕΕ.
