Μπορεί να υπογράφουμε μνημόνια στρατηγικής συνεργασίας με το Ισραήλ, ωστόσο φαίνεται πως το γεγονός ότι το κοίτασμα «Αφροδίτη» επεκτείνεται και στην Ισραηλινή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) αποτελεί αγκάθι στην εμπορικοποίηση και την διοχέτευση του στην Αίγυπτο αφού τα ποσά που αναμένεται να χάσει το κράτος του Ισραήλ από τυχόν εκμετάλλευση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» από την Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι και λίγα. Σύμφωνα με μελέτη την οποία επικαλείται η ιστοσελίδα Globes του Ισραήλ, το κράτος του Ισραήλ αναμένεται να χάσει φορολογικά έσοδα συνολικής αξίας 840 εκατομμυρίων δολαρίων από μια πιθανή εκμετάλλευση του «Αφροδίτη», λόγω ακριβώς του γεγονότος ότι το κοίτασμα μας εκτείνεται και στην ΑΟΖ του Ισραήλ και άντληση του θα μειώνει τις ποσότητες στην Ισραηλινή ΑΟΖ και επομένως και τα έσοδα. Είναι αυτός ο λόγος όπου σε συνέντευξη του στην Globes ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Yuval Steinitz ανάφερε πως «το κράτος του Ισραήλ δεν εγκατέλειψε το “Ισάι” και δεν θα παραιτηθεί από το μερίδιο του, ακόμη και αν αυτό το μερίδιο είναι σχετικά μικρό… Το κράτος δεν θα παραιτηθεί από το μερίδιο του ούτε από το φυσικό αέριο ούτε από τα έσοδα από το κοίτασμα Αφροδίτη και δεν μπορεί επίσης να το πράξει στο όνομα των εταιρειών που το κατέχουν». Ωστόσο, από την πλευρά τους οι ιδιοκτήτες του τεμαχίου 12 Noble, Delek και Shell διαφωνούν με την πιο πάνω θέση αφού θεωρούν πως η «Αφροδίτη» δεν εκτείνεται στο «Ισάι» και αν ακόμα εκτείνεται οι ποσότητες φυσικού αερίου που συμπίπτουν είναι μηδαμινές.
ΕΛΛΗΝΑΣ
Σε επικοινωνία με τον ειδικό σε θέματα ενέργειας Χαράλαμπο Έλληνα μας ανάφερε πως τέτοιες διάφορες συμβαίνουν συχνά στην παγκόσμια βιομηχανία του φυσικού αερίου και για να αποφεύγονται διαφορές, οι γειτνιάζουσες χώρες συνάπτουν συμφωνίες γνωστές ως «συμφωνίες συνεκμετάλλευσης». Ωστόσο, κάτι τέτοιο υπέδειξε δεν έγινε μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ παρόλο που η συμφωνία για διαχωρισμό της ΑΟΖ υπογράφηκε το 2010. «Έτσι τώρα αντί να έχουμε μόνο διάφορες μεταξύ εταιρειών, το πρόβλημα εμπλέκει και τις δυο κυβερνήσεις», ανέφερε. «Το τι έφερε το πρόβλημα της “Αφροδίτης” στο προσκήνιο είναι η πιθανότητα πώλησης του φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Γι’ αυτό το Ισραήλ βλέπει υπογραφή συμφωνίας με την Κύπρο να επείγει, λόγω των οικονομικών συμφερόντων τόσο του κράτους όσο και των εταιρειών στο “Ισαι”. Αν η Κύπρος αρχίσει ανάπτυξη και εξαγωγή φυσικού αερίου από την “Αφροδίτη” χωρίς να έχει υπογραφεί συμφωνία, το Ισραήλ ανησυχεί ότι θα έχει σημαντικές οικονομικές απώλειες» σημείωσε ο κ. Έλληνας .
ΡΟΛΑΝΔΗΣ
Σε επικοινωνία που είχαμε με τον Νίκο Ρολάνδη και σε σχετική ερώτηση αν η διαφορά μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ για το κοίτασμα «Ισάι» είναι δυνατή να επιβραδύνει τις διαδικασίες εμπορικοποίησης του «Αφροδίτη» ο κ. Ρολάνδης μας ανάφερε πως «είναι λογικό να αποτελεί εμπόδιο η περαιτέρω ανάπτυξη και εμπορικοποίηση του κοιτάσματος “Αφροδίτη” αφού το ζήτημα του κοιτάσματος “Ισάι” περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση, καθώς υπάρχουν διαφορές και ξέρω ότι υπήρχαν και από την αρχή διαφορές οι οποίες διαφάνηκαν τώρα», σημείωσε . Επιπλέον, ο κ. Ρολάνδης υπέδειξε πως αν γίνει τελικά η εκμετάλλευση του «Αφροδίτη» οι πιθανότητες είναι να πάει στην Αίγυπτο. Ωστόσο, ανάφερε πως αν δεν επιλυθεί το ζήτημα με το Ισραήλ είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει η συμφωνία με την Αίγυπτο καθώς εκτιμά πως θα δυσκολέψουν τα πράγματα. Προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω ανέφερε πως «τα μνημόνια κατανόησης σε κυβερνητικό επίπεδο τα υπογράφουμε πολλές φορές, είναι το επιθυμητό, όταν όμως έρθεις την ώρα της επένδυσης τότε είναι που αρχίζουν τα δύσκολα διότι είναι οι εταιρείες που μπαίνουν στο παιχνίδι. Εγώ το είπα πολλές φορές ότι ένα πράγμα είναι οι κρατικές συμφωνίες και τα Memorandum of Understanding (MoU) και άλλο είναι οι εταιρείες». Εξηγώντας ο κ. Ρολάνδης σημείωσε πως ο επενδυτής θα λάβει όλα τα στοιχεία υπόψη του. «Κατά τη γνώμη μου αυτή η διαμάχη θα λειτουργήσει αρνητικά για την ανάπτυξη του κοιτάσματος μας αφού ένας επενδυτής που θα κληθεί να επενδύσει αγωγούς υποθαλάσιους οι οποίοι θα οδηγούν το κοίτασμα προς την Αίγυπτο και θα ξέρει ότι θα υπάρχει μια διαφορά η οποία θα επηρεάσει την επένδυση του, θα θέλει να δει πως θα εξελιχθεί το ζήτημα αυτό πριν να αποφασίσει για την επένδυση του». Ερωτηθείς για τον αγωγό EastMed ανέφερε πως ο αγωγός αυτός για τον οποίο η Ε.Ε ενδιαφέρεται διότι θέλει να έχει μια εναλλακτική πηγή προμήθειας, δεν είναι εύκολο να γίνει αφού τα ποσά που θα επενδυθούν είναι πελώρια και σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές του φυσικού αερίου και την δύσκολη μορφολογία του βυθού αλλά και το μεγάλος βάθος, καθιστούν το έργο ακόμα πιο δύσκολο και δαπανηρό.
