Τους λόγους για τους οποίους η τουρκική πλευρά δεν πρόκειται να αποδεχθεί την πρόταση Αναστασιάδη για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60 αναλύει σε άρθρο του στην αγγλική έκδοση της Hurriyet ο παλαίμαχος δημοσιογράφος Γιουσούφ Κανλί. Ο ίδιος θυμάται να βρέθηκε ενώπιον μιας τέτοιας εισήγησης το 1994 όταν στο πλαίσιο μιας συνέντευξης με τον τότε Υπουργό Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη, του είχε θέσει ένα παρόμοιο ερώτημα.
«Εκείνη την εποχή οι Τ/κ μπορούσαν να περάσουν από το οδόφραγμα μόνο με ειδική άδεια. Όπως συνηθιζόταν, ένας υπάλληλος του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών στην ε/κ πλευρά με συνόδευσε στο ραντεβού για συνέντευξη με τον Κασουλίδη», θυμάται ο Κανλί.
Ο ίδιος είπε όταν έφτασε στο Υπουργείο Εξωτερικών παρατήρησε ότι στις εισόδους και στις πόρτες του κτιρίου οι επιγραφές ήταν στα ελληνικά και τα αγγλικά αγνοώντας κατά την έκφραση του το γεγονός ότι η 3η επίσημη γλώσσα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι τα τουρκικά. Όταν το έθεσε στον Κασουλίδη ως ζήτημα, ο τότε Υπουργός Εξωτερικών τον οποίο ο Ντενκτάς χαρακτήριζε «πονηρή αλεπού», σύμφωνα με τον Κανλί, του υποσχέθηκε ότι την επόμενη φορά που θα επισκεπτόταν το Υπουργείο θα διορθωνόταν το θέμα.
«Τότε ο Κασουλίδης μου είπε. Κύριε Κανλί πες στον Ντενκτάς. Αν λέει ότι το σύστημα του ’60 κατέρρευσε επειδή δεν υπήρχε διζωνικότητα, τώρα που υπάρχει de facto διζωνικότητα, θα τον καλωσορίζαμε τόσο τον ίδιο όσο και τους Τ/κ να επιστρέψουν στο κοινοβούλιο, στην Κυβέρνηση, χωρίς να αγγίξουμε τίποτα από το υφιστάμενο de-facto καθεστώς στο θέμα του εδαφικού, ούτε καν να ασχοληθούμε με τα στρατιωτικά ζητήματα. Μόλις γυρίσουμε στο σύστημα του 1960, θα μπορούσαμε να αρχίζαμε τη συζήτηση για τα εναπομείναντα θέματα», φέρεται να είπε ο τότε Υπουργός Εξωτερικών στον Κανλί, ο οποίος θυμάται να είχε μια συζήτηση και με τον Νίκο Ρολάνδη ο οποίος αντιλήφθηκε πως αυτή η πρόταση δεν θα είχε καμιά τύχη.
«Όταν πήγα στον Ντενκτάς του μετέφερα την εισήγηση του Κασουλίδη. Αυτοί οι τύποι είναι πονηροί, μου είπε. Προσπαθούν να δημιουργήσουν μια τεχνητή ατζέντα. Σε μια στιγμή που ήμασταν διατεθειμένοι να δεχθούμε πολύ λιγότερα, μας έδιναν μόνο δικαιώματα μειονότητας. Πήγαινε και πες τους ότι η μόνη λύση στο κυπριακό θα μπορούσε να βασιστεί στην πλήρη ισότητα των δύο κρατών, των δύο λαών στο νησί, στη συνέχιση των τουρκικών εγγυήσεων περιλαμβανομένου και του δικαιώματος μονομερούς επέμβασης. Ονειρεύονται ότι υπάρχει περίπτωση να πάμε στην εποχή πριν το 1974», φέρεται να του είπε ο Ντενκτάς.
Εν ολίγοις προκύπτει πως η τουρκική πλευρά παραμένει και σήμερα επί Τατάρ στην ίδια ακριβώς θέση που ήταν επί Ντενκτάς….
