Το κάθε Υπουργείο, στους τομείς αρμοδιότητάς του, προβαίνει σε όλες τις ενέργειες ώστε η Κυβέρνηση να είναι έτοιμη σε περίπτωση ενός άτακτου Brexit, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, εκφράζοντας παράλληλα την εκτίμηση ότι ακόμα υπάρχει χρόνος να υπάρξει ένα ομαλό Brexit στη βάση της συμφωνίας αποχώρησης.
Ο κ. Χριστοδουλίδης μιλούσε μετά από κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, στην οποία παρευρέθηκε για να ενημερώσει για το Brexit. Σε δηλώσεις τους Βουλευτές ανέφεραν ότι σύμφωνα με την ενημέρωση που είχε η Επιτροπή, σωρεία νομοσχεδίων που σχετίζονται με το Brexit βρίσκονται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας για νομοτεχνική επεξεργασία.
«Παρευρέθηκα με μεγάλη χαρά στην Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής για να ενημερώσω σε σχέση με το Brexit», ανέφερε ο Υπουργός Εξωτερικών σε δηλώσεις του μετά από την συνεδρία της Επιτροπής η οποία έγινε κεκλεισμένων των θυρών.
Η ενημέρωση στην οποία προέβηκε αφορούσε τέσσερα θέματα, είπε.
«Το πρώτο είναι η κατάσταση πραγμάτων όσον αφορά γενικότερα την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ. Αυτή την στιγμή που μιλάμε, ξεκινούν οι συζητήσεις στις Βρυξέλλες που θα οδηγήσουν σε απόφαση σε σχέση με το αίτημα της Βρετανίδας Πρωθυπουργού για επέκταση του άρθρου 50, δηλαδή της διαπραγματευτικής περιόδου», ανέφερε.
Το δεύτερο, πρόσθεσε, αφορά τις προετοιμασίες της Κυπριακής Δημοκρατίας σε περίπτωση άτακτου Brexit. Προετοιμασίες, οι οποίες σύμφωνα με τον ίδιο ξεκίνησαν στις 10 Οκτωβρίου 2018.
Ενημέρωσε ότι πριν από δέκα ημέρες ήταν στην Κύπρο η Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία ασχολείται αποκλειστικά με το θέμα της προετοιμασίας των κρατών μελών σε περίπτωση άτακτου Brexit, προσθέτοντας ότι η ίδια είχε ζητήσει να δει και την Επιτροπή Εξωτερικών της Βουλής.
Το τρίτο θέμα, συνέχισε ο Υπουργός Εξωτερικών, ήταν σε σχέση με το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων και τα δικαιώματα των Κυπρίων που εργάζονται ή διαμένουν στις Βρετανικές Βάσεις σε περίπτωση άτακτου Brexit.
Το τέταρτο θέμα αφορούσε τις προετοιμασίες που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες καλύπτουν όλα τα κράτη μέλη σε σχέση με ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Ο κ. Χριστοδουλίδης εκτίμησε ότι «ακόμα υπάρχει χρόνος να υπάρξει ένα ομαλό Brexit στη βάση της συμφωνίας αποχώρησης».
«Θεωρώ ότι τα αποτελέσματα της σημερινής συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αλλά και οι συζητήσεις και οι εξελίξεις στη Βρετανία, ειδικότερα την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή των Κοινοτήτων όπου θα συζητηθεί το συγκεκριμένο θέμα θα είναι καθοριστικές για το ποιες θα είναι οι μετέπειτα εξελίξεις», σημείωσε.
Απαντώντας σε ερώτηση για την προετοιμασία που γίνεται για το Brexit επανέλαβε ότι η προετοιμασία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2018 και πρόσθεσε ότι το θέμα έχει συζητηθεί κατ’ επανάληψη και στο Υπουργικό Συμβούλιο.
«Το κάθε Υπουργείο στους τομείς αρμοδιότητάς του προβαίνει σε όλες εκείνες τις ενέργειες έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι σε περίπτωση ενός άτακτου Brexit», διαβεβαίωσε.
Σε ερώτηση για τις Βρετανικές Βάσεις ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι αυτό που μπορεί να πει είναι ότι «κύριος μας στόχος είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων όλων των Κύπριων που εργάζονται ή ζουν εντός των Βρετανικών Βάσεων».
Ερωτηθείς ποιοι τομείς θα επηρεαστούν περισσότερο από το Brexit, απάντησε ότι ειδικότερα οι τομείς που δεν είναι εθνική αρμοδιότητα θα επηρεαστούν σε σημαντικό βαθμό. Γίνονται όλες οι προετοιμασίες, το κάθε Υπουργείο στο δικό του τομέα αρμοδιότητας, έτσι ώστε οι συνέπειες από ένα άτακτο Brexit να περιοριστούν στο βαθμό του δυνατού, είπε.
«Αντιλαμβάνεστε ότι είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση πραγμάτων, μέχρι σήμερα συζητούσαμε για την ένταξη νέων μελών στην ΕΕ», σημείωσε ο Υπουργός Εξωτερικών, προσθέτοντας ότι «είναι η πρώτη φορά που βρισκόμαστε ενώπιον ενός τέτοιου σεναρίου εξόδου και μάλιστα με το ενδεχόμενο άτακτης εξόδου να είναι ορατό».
Οι δηλώσεις των Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών τους ενημέρωσε και για τα θέματα του Υπουργείου Εξωτερικών αλλά έκανε και μια αρκετά λεπτομερή αναφορά για τα υπόλοιπα Υπουργεία της Κυβέρνησης κυρίως όσον αφορά τις νέες νομοθεσίες που έχουν προωθηθεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοθετική επεξεργασία.
«Είναι γεγονός ότι το Brexit θα επηρεάσει όλους τους τομείς της κυπριακής οικονομίας, αλλά και πολλούς κοινωνικούς τομείς», είπε, προσθέτοντας ότι «επηρεάζει την παροικία μας, τους φοιτητές μας, ζητήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, τον τουρισμό».
«Όλα αυτά τα ζητήματα έχουμε αποφασίσει ότι θα τα συζητήσουμε διεξοδικά με τα αρμόδια Υπουργεία σε άλλη συνεδρία για να δούμε όχι μόνο τα νομοσχέδια που ετοιμάζονται στην Γενική Εισαγγελέα αλλά και να δούμε τις στρατηγικές των Υπουργείων για να αντιμετωπίσουν κυρίως τον επιχειρηματικό τομέα, το εμπόριο και της Υγείας με σκοπό να αμβλυνθούν οι αρνητικές επιπτώσεις που ενδεχόμενα θα έχει η Κύπρος», σημείωσε.
Ειδική αναφορά έκανε ο Γιώργος Λιλλήκας για το ζήτημα των Βρετανικών Βάσεων, αφού σύμφωνα με τον ίδιο «έχουν δημιουργηθεί νέα δεδομένα αναφορικά με το καθεστώτος τους».
Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών είπε επίσης ότι έχει ζητήσει κατ’ επανάληψη όπως η κυπριακή Κυβέρνηση εγείρει θέμα καθεστώτος των βρετανικών βάσεων. «Πρέπει να σας πω ότι όπως το είπε ο ΥΠΕΞ δεν υπάρχει αυτή την στιγμή η όποια πολιτική απόφαση να ανοίξει αυτό το ζήτημα με την Βρετανία», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η πολιτική βούληση «δεν λείπει μόνο από την Κυβέρνηση αλλά και από πολιτικές δυνάμεις του τόπου».
Προς αυτό αναφέρθηκε σε πρότασή που κατέθεσε στην τελευταία συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου για να γίνει ειδική συνεδρία για τις βρετανικές βάσεις, η οποία δεν στηρίχθηκε από κανένα άλλο μέλος του Εθνικού Συμβουλίου. Σύμφωνα με τον ίδιο «πολιτική απόφαση για ένα τόσο σοβαρό, σύνθετο και περίπλοκο ζήτημα μπορεί να ληφθεί μόνο στα πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου».
Σε δηλώσεις του ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης ανέφερε ότι το Brexit «είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα που απασχολεί εδώ και χρόνια της ΕΕ και ειδικότερα εμάς στην Κυπριακή Δημοκρατία, γιατί ακριβώς αφορά τους φοιτητές μας, αφορά τους εργαζομένους μας, αφορά τους Κύπριους που ζουν στη Μεγάλη Βρετανία, αφορά τα αγαθά, τις υπηρεσίες, το τραπεζικό σύστημα, τη διακίνηση των πολιτών».
Δεν θα είναι πλέον τα πράγματα τα ίδια, σημείωσε, προσθέτοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit θα είναι μια πλέον μια τρίτη χώρα και έτσι θα αντιμετωπίζεται και από την Κυπριακή Δημοκρατία και όλες τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Οπως είπε, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής έγινε μια πολύ καλή συζήτηση, μια αρκετά εμπεριστατωμένη ενημέρωση από τον Υπουργό Εξωτερικών.
Ο κ. Τορναρίτης είπε επίσης ότι ο Υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε την Επιτροπή ότι βρίσκονται για νομοτεχνικό έλεγχο στην Νομική Υπηρεσία «σωρεία νομοσχεδίων, τα οποία αφορούν σχεδόν όλα τα Υπουργεία και αναφέρονται στην κατάσταση πραγμάτων ειδικότερα μπροστά σε ένα άτακτο Brexit».
Πρόσθεσε ότι μέχρι να υπάρξουν οι οριστικές αποφάσεις για το θέμα δεν μπορεί και η Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει γιατί δεν είναι γνωστό αν θα το Brexit θα γίνει στη βάση συμφωνίας ή αν θα είναι άτακτο.
Σύμφωνα με τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του ΔΗΣΥ «όλα δείχνουν - και αυτό λένε οι πληροφορίες - ότι οι ηγέτες της ΕΕ σήμερα θα ορίσουν μια συγκεκριμένη ημερομηνία για τελική συμφωνημένη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και αυτή η ημερομηνία θα είναι πριν από τις Ευρωεκλογές, γιατί αν είναι μετά όπως ζήτησε η Βρετανίδα Πρωθυπουργός, τότε θα αναγκαστεί το Ηνωμένο Βασίλειο να συμμετάσχει στις Ευρωεκλογές».
«Η δική μας εκτίμηση είναι ότι ασφαλώς σε ένα άτακτο Brexit θα υποστούμε αρνητικές συνέπειες», ανέφερε από την πλευρά του ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης.
Ο κ. Λουκαΐδης είπε ότι «το στοίχημα και η πρόκληση ήταν και παραμένει να περιορίσουμε όσον τον δυνατόν αυτές τις αρνητικές συνέπειες».
Δυστυχώς, πρόσθεσε, «η εκτίμησή μας είναι ότι δεν έχουμε προετοιμαστεί κατάλληλα και την ίδια ώρα δεν μπορέσαμε για αντικειμενικούς λόγους, σήμερα, να ενημερωθούμε ολοκληρωμένα ως προς το στάδιο προετοιμασίας για ένα τέτοιο αρνητικό ενδεχόμενο».
Σημείωσε ακόμη ότι η Επιτροπή έχει αποφασίσει, μετά από εισήγηση του ΑΚΕΛ, να αποσταλεί επιστολή σε όλα τα αρμόδια Υπουργεία και υπηρεσίες ώστε να ενημερωθούμε γραπτώς για τα ποια μέτρα έχουν λάβει, ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα εν όψει ενός τέτοιου πολύ αρνητικού ενδεχομένου.
Σε δικές της δηλώσεις η Αναπληρώτρια Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι το ΔΗΚΟ έχει εγγράψει το θέμα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στην Επιτροπή εδώ και εβδομάδες γιατί «επηρεάζει πολύ περισσότερο και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό την Κυπριακή Δημοκρατία απ’ ότι οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ».
Ανέφερε ότι από τη συζήτηση προέκυψε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αντί να αξιοποιήσει την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ για να επαναδιαπραγματευθεί το καθεστώς των ΒΒ στην Κύπρο, ή τουλάχιστον να διεκδικήσει δικαιωματικά οφέλη για την ΚΔ από την έξοδο του ΗΒ από την ΕΕ, επέλεξε να χειριστεί το όλο θέμα με ένα τρόπο που κατέληξε σε μια συμφωνία που αφορά τις ΒΒ, η οποία στην ουσία διασφαλίζει την ομαλότητα της παρουσίας τους στην Κυπριακή Δημοκρατία, ωσάν να μην έχει επισυμβεί η απόφαση του βρετανικού λαού για έξοδο από την ΕΕ.
Η κ. Ερωτοκρίτου εξέφρασε την άποψη ότι «η έξοδος του ΗΒ από την ΕΕ είτε γίνει άτακτα είτε γίνει συμφωνημένα, παρουσίαζε και εξακολουθεί να παρουσιάζει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Κυπριακή Δημοκρατία να διεκδικήσει τα δίκαια της ή να αποκομίσει οφέλη για τον κυπριακό λαό».
Οποιαδήποτε και να είναι η εξέλιξη των πραγμάτων αυτό που είναι δεδομένο ότι όλα τα 27 κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση, το κάθε ένα από αυτά, να συμφωνήσει είτε σε άτακτο είτε σε τακτικό Brexit. «Άρα, δηλαδή οι 27 έχουν βέτο εις την οποιαδήποτε απόφαση παρθεί είτε για άτακτη έξοδο είτε για ομαλή έξοδο», πρόσθεσε.
Αυτό, κατά τη δική μας εκτίμηση, είπε η κ. Ερωτοκρίτου, «έπρεπε να ηχήσει καμπανάκια ευκαιρίας στα αυτιά της Κυπριακής κυβέρνησης».
Κάλεσε «έστω και τώρα την Κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες έτσι ώστε να μην χαθεί η πρωτοφανής ευκαιρία που παρουσιάζεται, καθότι δεν υπάρχει κανένας λόγος χωρίς οποιοδήποτε ουσιαστικό συμφέρον ή αντάλλαγμα, η Κυπριακή Δημοκρατία να διευκολύνει την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ».
Κάλεσε επίσης την Κυπριακή Δημοκρατία «να προετοιμαστεί επαρκώς έτσι ώστε η κυπριακή κοινωνία και η κυπριακή οικονομία να μην έχουν κραδασμούς από την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ».
Σε ερώτηση αν δεν θεωρεί ότι υπήρξε κατάλληλη προετοιμασία η εκτίμηση της είναι ότι υπάρχουν πράγματα τα οποία θα μπορούσαν να γίνουν που θα προετοίμαζαν καλύτερα την Κυπριακή Δημοκρατία.
