Σεϊτζί Μαεχάρα… πολύ πιθανό το όνομά του να μην σας λέει τίποτα. Πρόκειται για Ιάπωνα πολιτικό που διετέλεσε Βουλευτής, Πρόεδρος κόμματος και αργότερα Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Καν.

Ο Μαεχάρα το 2011 όντας Υπουργός Εξωτερικών, παραιτήθηκε για λόγους ευθιξίας επειδή αποκαλύφθηκε ότι είχε λάβει πολιτική δωρεά 610 δολαρίων από μη Ιάπωνα πολίτη, κάτι που απαγορεύεται ρητά στη χώρα του.

Αν και η δωρεά έγινε εν αγνοία του, ο Μαεχάρα έκρινε πως έπρεπε να παραιτηθεί για να διαφυλάξει το κύρος του κράτους και των θεσμών. Μάλιστα σε συνέντευξή του είχε ζητήσει συγγνώμη από τον λαό για την υπονόμευση της εμπιστοσύνης του, παρά το ότι είχε υποσχεθεί «καθαρή πολιτική».

Η παραίτηση πολιτικών ή αξιωματούχων λόγω ευθιξίας είναι ένα φαινόμενο που συχνά συνδέεται με αισθήματα υψηλού ήθους και ευθύνης, ευθύνης που αναλαμβάνεται ακόμα κι όταν ο ίδιος ο πολιτικός ή ο αξιωματούχος δεν έχει άμεση εμπλοκή σε ένα σκάνδαλο ή λάθος.

Αυτά στην Ιαπωνία… Στη χώρα μας από την άλλη, η ιστορία έχει καταδείξει πως η λέξη ‘ευθιξία’ μάλλον είναι άγνωστη σε πολιτικούς και αξιωματούχους.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την περασμένη Πέμπτη, 3 Ιουλίου 2025, καταδίκασε την Κύπρο και τους πολίτες της σε 35,000 ευρώ αποζημίωση, γιατί οι κυπριακές αρχές και συγκεκριμένα ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας Σάββας Αγγελίδης, απέτυχαν να ανταποκριθούν στον ρόλο τους σε σχέση με υπόθεση καταγγελλόμενου βιασμού νεαρής κοπέλας από πολιτικό πρόσωπο.

Ο κ.  Αγγελίδης αντιστρέφοντας τη Δευτέρα τις επικρίσεις που προκάλεσε η απόφαση-κόλαφος του ΕΔΑΔ και απαντώντας στα απανωτά αιτήματα των τελευταίων ημερών για παραίτηση, διερωτήθηκε μεταξύ άλλων αν κάθε φορά που αποτυγχάνει μια υπόθεση ενώπιον της δικαιοσύνης θα πρέπει να ζητείται η παραίτηση του Γενικού Εισαγγελέα. Υπεραμυνόμενος μάλιστα της απόφασής του να αναστείλει την ποινική δίωξη του φερόμενου βιαστή, εκτίμησε ότι αν οδηγείτο στο δικαστήριο η υπόθεση, θα είχε μικρές πιθανότητες επιτυχίας. Πλήρης «αποτυχία» σύμφωνα με το ΕΔΑΔ κύριε Αγγελίδη, κρίθηκε η «αποτυχία των αρχών να εκπληρώσουν το βασικό τους καθήκον».  Θα μπορούσαμε να μιλάμε για αποτυχία υπόθεσης αν υπήρχε υπόθεση. Εδώ όμως με τις εκτιμήσεις σας – που από το ΕΔΑΔ χαρακτηρίστηκαν διαποτισμένες με έμφυλες διακρίσεις – εσείς ο ίδιος κρίνατε ότι δεν υπάρχει καν υπόθεση, αναστέλλοντας την ποινική δίωξη του φερόμενου δράστη.

Σε μία προσπάθεια να σώσετε ό,τι σώζεται, είπατε πως το ΕΔΑΔ «δεν διαπίστωσε κακή πίστη, καταχρηστική διαδικασία, αλλότρια κίνητρα ή πρόθεση παραβίασης δικαιωμάτων του θύματος». Αυτό έλειπε κ. Αγγελίδη, να ξεπέσουμε τόσο ως κράτος που για να αξίζει έντονης κριτικής ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας και οι αρχές, θα πρέπει να διαπιστώνονται στο πρόσωπό τους αλλότρια κίνητρα. Αλλιώς τι; Όλα καλά;

Στα όχι και τόσο πειστικά σας επιχειρήματα προσθέσατε και το γεγονός δεν είστε πολιτικό πρόσωπο για να αναλάβετε την ευθύνη χειρισμού της υπόθεσης και να παραιτηθείτε. Και ποιος σας είπε κ. Αγγελίδη, ότι το “προνόμιο” ανάληψης ευθύνης έχουν μόνο οι πολιτικοί;

Στέφανος Μπαξεβάνης, Αναπληρωτής ποδοσφαιρικός Εισαγγελέας στην Ελλάδα. Παραιτήθηκε το 2017 μετά από θύελλα αντιδράσεων που προκάλεσε βίντεο με τον ίδιο να πανηγυρίζει υπέρ συγκεκριμένης ομάδας κατά τη διάρκεια ιδιωτικής του παρουσίας σε αγώνα Euroleague. Επικαλέστηκε λόγους ευθιξίας και την ανάγκη προάσπισης του κύρους της Δικαιοσύνης…. Μόε Ντέιβις, Στρατιωτικός Εισαγγελέας στις ΗΠΑ. Το 2007 παραιτήθηκε για λόγους αρχής και επαγγελματικής ευθύνης όταν κόντρα σε ανωτέρους του, αρνήθηκε να αποδεχθεί σε δίκες κατά κρατουμένων του Γκουαντάναμο, ομολογίες που είχαν ληφθεί μετά από βασανιστήρια.

Μας είπατε ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται επί νομικών κριτηρίων και κρίνονται στα δικαστήρια. Τα νομικά σας κριτήρια κύριε Αγγελίδη σύμφωνα με το ΕΔΑΔ δεν ήταν νομικά, αλλά σεξιστικά, και να επαναλάβω ότι καμία κρίση δεν λήφθηκε στο δικαστήριο, γιατί δεν επιτρέψατε να γίνει δίκη.

Κατηγορήσατε όσους σας επέκριναν ότι, ενώ λένε πως έχουν την έγνοια των θυμάτων, εκθέτουν τα θύματα. Οποία ειρωνεία! Αυτός που επαναθυματοποίησε το θύμα του καταγγελλόμενου βιασμού, σύμφωνα με το ΕΔΑΔ, ήσασταν εσείς και οι λανθασμένες εκτιμήσεις και χειρισμοί σας.

Και πάλι σε μία προσπάθεια να σώσετε ό,τι σώζετε, ανακοινώσατε την απόφαση της Νομικής Υπηρεσίας να επανακαταχωρήσει την υπόθεση ενώπιον δικαιοσύνης. Εδώ νομίζω η ρήση που λέει ότι «δικαιοσύνη που αργεί, δεν είναι δικαιοσύνη» κολλάει γάντι!

Φτάσατε στο σημείο να μιλάτε εσείς για μια οργανωμένη και ενορχηστρωμένη εκστρατεία εναντίον σας. Το θύμα σε αυτή την υπόθεση δεν είστε εσείς κ. Αγγελίδη, αλλά η 28χρονη κοπέλα που ζητώντας πριν μερικές μέρες την παραίτησή σας, σας κατηγόρησε ότι με τους χειρισμούς σας και τα σεξιστικά σας στερεότυπα, της στερήσατε ακόμη και το δικαίωμα να μιλήσει στο δικαστήριο και να διεκδικήσει πίσω τη χαμένη της ζωή. Μήπως είναι και η καταγγέλλουσα μέλος μιας τέτοιας ενορχηστρωμένης εκστρατείας;

Και επειδή «verba volant, scripta manent», τα παρακάτω σημεία από την απόφαση του ΕΔΑΔ μιλούν από μόνα τους:

«… η απόφαση να διακοπεί η δίωξη του Α.Τ. δεν βασίστηκε σε έλλειψη επιβεβαιωτικών αποδεικτικών στοιχείων. Αντίθετα, βασίστηκε στις φερόμενες ασυνέπειες στις δηλώσεις της προσφεύγουσας. Σχετικά με αυτό, το Δικαστήριο σημειώνει ότι ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, στην απόφασή του που κατέληξε να είναι η τελική απόφαση στην υπόθεση, βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην έκφραση συμπάθειας της προσφεύγουσας προς τον Α.Τ., στο γεγονός ότι οι φίλοι της είχαν σταματήσει να της μιλούν, στην αβεβαιότητά της ως προς το αν θα είχε συναινέσει εάν δεν είχε υπάρξει βία και στην πιθανότητα να είχε στείλει «λάθος μηνύματα» στον Α.Τ. Ωστόσο, οι αρχές δεν ζήτησαν την ανάλυση ειδικού για τις αντιδράσεις της προσφεύγουσας, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία της κατά τον χρόνο του φερόμενου βιασμού, την προηγούμενη σχέση της και τους συναισθηματικούς δεσμούς της με τον Α.Τ. και τις πιθανές συνέπειες του τραύματος. Οι ιδιαιτερότητες αυτές θα μπορούσαν να εξηγήσουν την διστακτικότητά της, τόσο να καταγγείλει νωρίτερα την υποτιθέμενη κακοποίηση, όσο και να περιγράψει τα γεγονότα»

«Ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας δεν εξέτασε τις εκφράσεις ενοχής ή συμπάθειας της προσφεύγουσας προς τον Α.Τ. παράλληλα με τα αποδεικτικά στοιχεία που υποδηλώνουν έλλειψη συναίνεσης. Αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνουν την έκκλησή της προς τον Α.Τ. παρακαλώντας τον να «σταματήσει», η οποία δεν αντικρούστηκε ουσιαστικά, τους μώλωπες που είδε ο C.S., η αξιοπιστία των οποίων δεν αμφισβητήθηκε, και την ψυχολογική της οδύνη εκείνη τη νύχτα, η οποία την οδήγησε να ζητήσει βοήθεια από ψυχολόγους και να εμπιστευθεί άλλους. Οι παράγοντες αυτοί αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην τελική απόφαση. Το συμπέρασμα του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα φαίνεται επιλεκτικό, με στάση που αποδίδει την ευθύνη στο θύμα. Έθεσε την προσφεύγουσα σε δευτερογενή θυματοποίηση μέσω στερεοτύπων που προκαλούν ενοχή, ηθικολογούν και είναι σεξιστικά, δίνοντας δυσανάλογη έμφαση στην έκφραση των συναισθημάτων της προς τον A.T., ενώ δεν έλαβε υπόψη βασικά στοιχεία που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την απουσία συναίνεσης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι Εισαγγελείς γνώριζαν ήδη την προηγούμενη αγάπη της Ν.Τ. για τον Α.Τ. και είχαν ενημερωθεί για τα μηνύματά της προς αυτόν όταν αποφάσισαν να ασκήσουν δίωξη. Ως εκ τούτου, η απόφαση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα να παύσει την ποινική διαδικασία δεν φαίνεται πειστική»

«Το Δικαστήριο σημειώνει με ανησυχία ότι η προσφεύγουσα αναγκάστηκε να επαναλάβει τις καταθέσεις της, εν μέρει λόγω της ελλιπούς καταγραφής της αρχικής κατάθεσής της, και ότι ανακρίθηκε από τους εισαγγελείς χωρίς την παρουσία δικηγόρου, ψυχολόγου ή των κοινωνικών υπηρεσιών.  Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο παραπέμπει επίσης στις συστάσεις της GREVIO. Το Δικαστήριο παρατηρεί περαιτέρω ότι δεν φαίνεται να υπάρχουν διαθέσιμα αρχεία της συνέντευξης της προσφεύγουσας με τους Εισαγγελείς, η οποία φαίνεται να οδήγησε τελικά στον τερματισμό της διαδικασίας και η οποία, σύμφωνα με την προσφεύγουσα, οδήγησε στη νοσηλεία της. Σχετικά με αυτό, το Δικαστήριο σημειώνει ότι η μη τήρηση από το κράτος των δικαιωμάτων της προσφεύγουσας ως θύματος και η μη αξιοπρεπής μεταχείρισή της επιβεβαιώνονται περαιτέρω από το γεγονός ότι οι αρχές φαίνεται να την ενημέρωσαν επίσημα για την απόφαση να σταματήσει η δίωξη του Α.Τ. ‘μόλις δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση της απόφασης αυτής από τον Εισαγγελέα στο δικαστήριο’. Σχετικά με αυτό, το Δικαστήριο σημειώνει ότι η Κυβέρνηση δεν προσκόμισε στο Δικαστήριο κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι ο δικηγόρος που την εκπροσωπούσε τότε είχε ενημερωθεί νωρίτερα για την απόφαση αυτή»

«Το Δικαστήριο θεωρεί ότι ορισμένες εκφράσεις και επιχειρήματα που χρησιμοποίησαν οι Εισαγγελείς και, τελικά, ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας κατά την εκτίμηση της παρούσας υπόθεσης εκφράζουν προκαταλήψεις και σεξιστικά στερεότυπα που ενδέχεται επίσης να αποθαρρύνουν τις γυναίκες, ως θύματα έμφυλης βίας, από το να εμπιστεύονται το δικαστικό σύστημα. Τα προηγούμενα πορίσματα του Δικαστηρίου σχετικά με τη δευτερογενή θυματοποίηση της προσφεύγουσας αρκούν για να του επιτρέψουν να συμπεράνει ότι οι λόγοι της απόφασης του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα (ως τελική απόφαση στην υπόθεση) ήταν διαποτισμένοι με έμφυλες διακρίσεις»

Τάδε έφη ΕΔΑΔ