“Το μόνο έγκλημα είναι το να αισθάνεσαι ντροπή για αυτό που είσαι”.
Με αυτή τη φράση ο συγκλονιστικός Ορφέας Αυγουστίδης έδωσε σάρκα, οστά και ψυχή στον Άλαν Τούρινγκ. Και σε μια κατάμεστη αίθουσα από ανθρώπους, για λίγα λεπτά επικράτησε η απόλυτη ησυχία. Μια ησυχία συνείδησης ή και τύψεων. Άκουγες σχεδόν τα δάκρυα να κυλάνε, άκουγες και τη δυσφορία. Άραγε να ήταν δυσφορία επειδή το έζησαν; Επειδή ξέρουν; Επειδή υπολογίζουν πως ξέρουν; Δεν θα μάθω ποτέ. Και μάλλον ούτε και χρειάζεται. Το μόνο που χρειάζεται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι, τελικά, η καρδιά. Η καρδιά να αισθανθείς πως ένας άνθρωπος κατά-κρίνεται στη βάση των σεξουαλικών του επιλογών, παρά για τα όσα προσέφερε στη χώρα του και στην κοινωνία. Κατα-κρίνεται επειδή αγαπά. Πόσο παράδοξο είναι αυτό; Άραγε πόσοι Άλαν να ζουν ανάμεσά μας; Σε πόσους γυρνάμε την πλάτη καθημερινά, από άγνοια; Ούτε κι αυτό θα το μάθω θαρρώ ποτέ, τουλάχιστον όχι σε απόλυτη ακρίβεια.
Σήμερα, λοιπόν, που θα ξεχυθούν στο δρόμο πολύχρωμες σημαίες, που θα διανύσουμε την χιλιομετρική απόσταση που ακόμα προσπαθούμε να καλύψουμε και στα μυαλά μας, ας αποφύγουμε τα συνθήματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι συνθήματα, ούτε έπρεπε να καταλήγουν ως τέτοια. Η αποδοχή, η συμπερίληψη, η ποινικοποίηση -χωρίς εκπτώσεις- θεραπειών μεταστροφής και η ελευθερία να είναι κανείς όποιος θέλει να είναι με υπερηφάνεια δεν χωράνε σε συνθήματα. Και φυσικά δεν περιορίζονται στην παλέτα καμίας σημαίας. Αυτή, όμως, η πολύχρωμη σημαία έχει ακόμα να μας μάθει πολλά. Κι έχει ακόμα απόσταση να διανύσει μέχρι να κυματίσει σε όλους τους δρόμους που μοιάζουν απάτητοι, μέχρι και το τελευταίο της χρώμα να καταστεί αποδεκτό.
Την περασμένη Πέμπτη η Κυπριακή Βουλή έκανε ένα βήμα προς τα μπρος, ποινικοποιώντας επιτέλους τις θεραπείες μεταστροφής. Ακούστηκαν πολλά κατά τη διάρκεια της ολομέλειας και κάποιοι μάλιστα επιχείρησαν να δολοφονήσουν αυτή τη νίκη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων την επόμενη κιόλας μέρα. Δεν προτίθεμαι να αναφερθώ σε τίποτα από τα κακώς έχοντα, πιστεύω εξάλλου πως όσο αναπαράγουμε κούφια λόγια και το μίσος του καθενός χάνουμε την ουσία. Έχω παρόλα αυτά την ανάγκη για μια μικρή αναφορά στον “πνευματικό εκφυλισμό” που κάποιοι προτάσσουν ως το επιχείρημα στο ότι εν έτει 2023 αρνούνται πως ελευθερία και ανθρώπινα δικαιώματα είναι πιο πάνω από το ανυπέρβλητο εγώ τους. Σε μια κοινωνία που οι θεσμοί μας απογοητεύουν και που συνεχώς εκφυλίζουν κάθε είδους πνευματικής μας διαύγειας και ισορροπίας, με τα όσα παράλογα επιλέγουν καθημερινά να βαφτίζουν ηθικά, προσωπικά επιλέγω το φως. Φως, όμως, και νομοθετικό. Φως που δεν θα πνίγει με λέξεις συντηρητικές την ελευθερία και που θα αντέχει από οποιοδήποτε βήμα κι αν βρίσκεται να στέκεται δίπλα στα ανθρώπινα δικαιώματα και όχι απέναντι.
Σήμερα, λοιπόν, που όλες και όλοι μας θα περπατάμε με υπερηφάνεια ανάμεσα σε πολύχρωμες σημαίες να μην ξεχάσουμε λεπτό τους ανθρώπους εκείνους που μας έφυγαν γιατί δεν άντεξαν να γίνουν κάτι άλλο, τους ανθρώπους εκείνους που αργά και βασανιστικά δολοφονεί μια ολόκληρη κοινωνία με τη στάση της. Να μην ξεχάσουμε τους ανθρώπους εκείνους που τόλμησαν και μπήκαν μπροστά παρά τα πυρά, τους ανθρώπους εκείνους που επέλεξαν κόντρα σε όλα μια ζωή γεμάτη μόνο από αγάπη, χωρίς εκπτώσεις στις επιλογές τους, που είναι ολότελα δικές τους.
Σήμερα ας περπατήσουμε με υπερηφάνεια για τους εαυτούς μας, που παρά το σκοτάδι θα συνεχίσουμε να κυματίζουμε πολύχρωμες σημαίες με αφοσίωση στον ένα και μοναδικό στόχο: όσοι επόμενοι θα ‘ρθούν να ξέρουν πως όταν αγαπούν είναι αρκετό. Πώς όταν αγαπούν πραγματικά το φανερά δεν περνά από έλεγχο κοινωνικής αποδοχής, είναι δικαίωμά τους. Και πως όταν αγαπούν αληθινά η επιλογή τους δεν είναι υποχείριο στην κρίση κανενός.
Η παράσταση του Άλαν Τούρινγκ διαπραγματευόταν διαρκώς ένα ερώτημα “θα μπορούσε μια μηχανή να σκεφτεί”; Η απάντηση περιττή. Το ερώτημα είναι “πόσοι άνθρωποι μπορούμε να σκεφτούμε ακόμα;”.
