Πριν κοπάσει ο σάλος που ξέσπασε με το κόψιμο ατάκας από την παιδική θεατρική παράσταση του ΘΟΚ "Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 ημέρες" από την Επιτροπή Αξιολόγησης Θεάματος του Υπουργείου Παιδείας, ένα νέο περιστατικό στο κρατικό θέατρο έρχεται για να συντηρήσει την "τρικυμία" στον καλλιτεχνικό χώρο.
Αυτή τη φορά αφορά στην καλοκαιρινή παραγωγή του ΘΟΚ την οποία θα σκηνοθετούσε ο διακεκριμένος δημιουργός Κώστας Σιλβέστρος. Ωστόσο, μετά από υποδείξεις της Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Φεστιβάλ Επιδαύρου, ο Οργανισμός αποφάσισε να αντικαταστήσει τον κύριο Σιλβέστρο με Ελλαδίτη σκηνοθέτη, καθώς ήταν προϋπόθεση που έθεσε το Φεστιβάλ στον Οργανισμό, ώστε να γίνει αποδεκτή η συμμετοχή του.
Η απόφαση προκάλεσε την αντίδραση καλλιτεχνών αλλά και του ίδιου του Κώστα Σιλβέστρου, ο οποίος με ανάρτηση του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook αναφέρει τα εξής:
«Επειδή δέχομαι τηλεφωνήματα από συναδέλφους αλλά και δημοσιογράφους που θέλουν λεπτομέρειες για το τι ακριβώς έγινε με το θέμα της Επιδαυρου, προτιμώ ως άμεσα εμπλεκόμενος να γράψω εδώ δυο λόγια γιατί αισθάνομαι ότι το θέμα δεν είναι προσωπικό και δεν αφορά εμένα μόνο.
Πράγματι , πριν περίπου έναν χρόνο ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΘΟΚ μου εξέφρασε την επιθυμία του να είμαι ο σκηνοθέτης της πρότασης του ΘΟΚ προς το Φεστιβάλ Επιδαύρου για το ερχόμενο καλοκαίρι. Από εκείνη τη στιγμή άρχισε μια διαδικασία μελέτης , αγωνίας, συζητήσεων και ενθουσιασμού ώστε να καταλήξουμε στην τελική μας πρόταση προς το φεστιβάλ. Καταλήξαμε τελικά σε μια δυνατή, θεωρώ, πρόταση . Η πρόθεσή μου από την πρώτη στιγμή ήταν να παρουσιαστεί στην Επίδαυρο μια πρόταση με σύγχρονη κυπριακή καλλιτεχνική ταυτότητα. Λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση του σκελετού της πρότασης, ενημερώθηκα από τον καλλιτεχνικό διευθυντή ότι η καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ Επιδαύρου δεν είναι αρνητική ως προς το να πάει ο ΘΟΚ στην Επίδαυρο φέτος , διαφωνεί όμως με την επιλογή του σκηνοθέτη αφού δεν γνωρίζει την δουλειά μου. Τότε είπα στον καλλιτεχνικό διευθυντή ότι ναι , μπορεί να μην γνωρίζει τη δουλειά μου αλλά είμαι η επιλογή ενός κρατικού οργανισμού, ο οποίος μάλιστα την τελευταία πενταετία με έχει βραβεύσει δυο φορές, και ότι τον οργανισμό είναι πρώτα που πρέπει να εμπιστευτεί. Δύο εβδομάδες αργότερα ενημερώθηκα ότι, στάθηκε αδύνατον να πειστεί η καλλιτεχνική διευθύντρια τόσο για μένα όσο και για το έργο, αφού έχει άλλη πρόταση με το ίδιο έργο η οποία την ενδιαφέρει περισσότερο. Έτσι ο καλλιτεχνικός διευθυντής πήρε στο διοικητικό συμβούλιο πρόταση με νέο σκηνοθέτη εξ Ελλάδος και νέο έργο. Σύντομα ενημερώθηκα (όχι από τον ΘΟΚ) ότι το διοικητικό συμβούλιο προχώρησε σε ψηφοφορία (8 υπέρ - 1 κατά(!) για να πάει το ερχόμενο καλοκαίρι στην Επίδαυρο με τον νέο σκηνοθέτη εξ Ελλάδος και άλλο έργο.
Τα θέματα θεωρώ που πρέπει να προβληματίσουν όλους/ες μας είναι :
-Σε ποιο βαθμό το διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού μας υπερασπίζεται και προωθεί τους Κύπριους δημιουργούς του; (Είναι η τρίτη συνεχόμενη φορά που στην Επίδαυρο θα πάει Ελλαδίτης σκηνοθέτης, σε δύο εκ των οποίων απορρίφθηκαν Κύπριοι για να πάει Ελλαδίτης).
-Ποια η ταυτότητα της παράστασης που εκπροσωπεί τη χώρα μας όταν της ομάδας ηγείται ένας άνθρωπος που μπορεί να είναι εξαιρετικός σκηνοθέτης , αλλά ούτε το κυπριακό καλλιτεχνικό δυναμικό γνωρίζει, ούτε την κυπριακή πραγματικότητα;
- Κατά πόσον είναι πιο σημαντική η συμμετοχή μας στο Φεστιβάλ Επιδαύρου από το να στηρίξουμε τις προτάσεις που γεννιούνται μέσα από τον ίδιο μας τον οργανισμό και τους ανθρώπους του ;
- Με ποιον τρόπο ο ΘΟΚ ανεβάζει το κύρος και την αξιοπιστία του ως κρατικό θέατρο ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους , όταν αποδέχεται να αντιμετωπίζεται ως κατώτερο των ελληνικών κρατικών θεάτρων;Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι τα πιο πάνω δεν τα δημοσιεύω με πικρία ή παράπονο. Η τοποθέτηση μου θέλω να διαβαστεί ως μια δήλωση ότι το καλλιτεχνικό κυπριακό δυναμικό δεν είναι υποδεέστερο από κανένα άλλο. Και επειδή έχω ζήσει , έχω δουλέψει και συνεργάζομαι με την Ελλάδα η οποία με εκπαίδευσε, με έμαθε πολλά και την αγαπώ, επιτρέψτε μου να πιστεύω ότι η νοοτροπία του «Κύπριου ιθαγενή», που αγγίζει τα όρια του ρατσισμού, είναι ξεπερασμένη, παλιομοδίτικη και αναχρονιστική. Υπάρχει στην Κύπρο ένα νέο και ισχυρό καλλιτεχνικό δυναμικό που μπορεί να σταθεί οπουδήποτε!»
Πρωτοβουλία Τουμαζή
Άμεση η κινητοποίηση του Υφυπουργού Πολιτισμού Γιάννη Τουμαζή, ο οποίος επικοινώνησε με την ελληνίδα ομόλογό του ώστε να βρεθεί η λύση.
"Έχω συνεννοηθεί σήμερα με την Υπουργό Πολιτισμού της Ελλάδας κυρία Λίνα Μενδώνη, η οποία και με διαβεβαίωσε ότι θα βρεθεί η λύση ώστε ο ΘΟΚ να εκπροσωπηθεί στο Φεστιβάλ Επιδαύρου με τον τρόπο που αρμόζει στο κρατικό θέατρο της Κύπρου."
Αντιδρά η Ένωση Ηθοποιών Κύπρου
Με ανακοίνωσή της η Ένωση Ηθοποιών Κύπρου τοποθετείται επί του θέματος μιλώντας για μια άκρως υποτιμητική και απερίσκεπτη απόφαση από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΘΟΚ.
"Ενημερωθήκαμε πως ο ΘΟΚ εδώ και ένα χρόνο συζητούσε με τον σκηνοθέτη Κώστα Σιλβέστρο για να σκηνοθετήσει την καλοκαιρινή παραγωγή του Οργανισμού με τις συζητήσεις μάλιστα να έχουν προχωρήσει αρκετά. Επιθυμία του Οργανισμού ήταν φέτος η παράσταση εκτός από την Κύπρο να παρουσιαστεί και στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Μετά την απόρριψη της πρότασης από την Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κατερίνα Ευαγγελάτου, ο ΘΟΚ προχώρησε σε αντικατάσταση του κύριου Σιλβέστρου με άλλον σκηνοθέτη εξ´ Ελλάδος, κατόπιν συζήτησης και με τη συναίνεση της Διευθύντριας.
Η Διευθύντρια, απέρριψε τον Κύπριο σκηνοθέτη επειδή δεν γνώριζε προσωπικά τη δουλειά του παρόλο που της στάλθηκε δείγμα της.
Κρίνοντας από το γεγονός πως δεν είναι η πρώτη φορά που ένας Κύπριος σκηνοθέτης παραγκωνίζεται για χάριν του Φεστιβάλ και πως τα τελευταία χρόνια ο ΘΟΚ στην Επίδαυρο πάει μόνο με Ελλαδίτες σκηνοθέτες, συμπεραίνουμε πως τόσο η κυρία Ευαγγελάτου, όσο και οι προκάτοχοι της, κανέναν/καμιά Κύπριο/α δημιουργό δεν γνωρίζουν και κατ’ επέκταση , κανέναν/καμιά Κύπριο/α δημιουργό δεν εμπιστεύονται.
Ενημερωθήκαμε πως σύμφωνα με τους όρους του Φεστιβάλ, ο/η εκάστοτε διευθυντής/τρια έχει δικαίωμα να παρεμβαίνει στις προτάσεις του ΘΟΚ όπως άλλωστε συμβαίνει και με τις προτάσεις των ΔΗΠΕΘΕ Ελλάδος. Κάτι που δεν συμβαίνει ωστόσο με τις προτάσεις του Εθνικού Θεάτρου και του ΚΘΒΕ.
Μόνο που ο ΘΟΚ δεν είναι Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο, αλλά Κρατικό Θέατρο μιας άλλης μάλιστα χώρας.
Απ´ ότι φαίνεται, το ΔΣ του ΘΟΚ ανέχεται να αντιμετωπίζεται από το Φεστιβάλ με όρους υποδεέστερους των άλλων Κρατικών Θεάτρων. Γεγονός που μας θορυβεί μιας και αφήνεται να εννοηθεί πως σημαντικότερο της υπόληψης του Κρατικού Θεάτρου είναι η παρεύρεσή του στο συγκεκριμένο Φεστιβάλ και μας γεννά την εύλογη απορία:
Γιατί ο ΘΟΚ δεν στηρίζει την εκάστοτε επιλογή του, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει τον αποκλεισμό του από το Φεστιβάλ; Στην προκειμένη περίπτωση μάλιστα, ενός σκηνοθέτη που έχει βραβεύσει δυο φορές για το έργο του!
Εμείς, ως Ένωση Ηθοποιών Κύπρου, εκπροσωπώντας την πλευρά όσων βρίσκονται επί της σκηνής, επί της θεατρικής πράξης, βρίσκουμε άκρως υποτιμητική και απερίσκεπτη την απόφαση του ΔΣ, η οποία πλήττει το κύρος και την αξιοπιστία του Κρατικού Θεάτρου.
Ο ΘΟΚ δεν έχει ανάγκη κανένα δεκανίκι μήπως μπορέσει να παρευρεθεί στην Επίδαυρο.
Ο ΘΟΚ δεν πρέπει να δέχεται παρεμβάσεις από κανέναν Διευθυντή ή Διευθύντρια για να παρευρεθεί στην Επίδαυρο.
Ο ΘΟΚ μπορεί και θα έπρεπε, αντί να αντικαθιστά σκηνοθέτες για να παρευρεθεί στην Επίδαυρο, να στέλνει παραστάσεις του σε αξιόλογα Φεστιβάλ του εξωτερικού όπου θα τον αντιμετωπίζουν με αξιοπρέπεια όπως αρμόζει σε κάθε Κρατικό Θέατρο και στους δημιουργούς του."
