«Χώμα που περπάτησα, γη που νοσταλγώ, χώμα που μ’ ανάστησες, Αμμόχωστος»...
Τι να σκεφτόταν άραγε ο Στέλιος Χιώτης τη στιγμή που πήρε την πένα και έγραψε αυτό το τραγούδι πριν από 35 χρόνια και που έμελλε να γίνει ύμνος για τους Αμμοχωστιανούς;
Στίχοι και μελωδίες που εκφράζουν τον πόνο, τον ξεριζωμό αλλά και τον πόθο για επιστροφή στην όμορφη Αμμόχωστο που εδώ και 46χρόνια παραμένει βουβή και εγκαταλελειμμένη. Το άνοιγμα της πόλης, όχι με τον τρόπο που ανέμενε ο κάθε πρόσφυγας, άνοιξε και μια νέα πληγή σε κάθε Βαρωσιώτη.
Συναντήσαμε τον Στέλιο Χιώτη στην οικία του και μας μίλησε για όλα αυτά που τον ενώνουν με την Αμμόχωστο και για το πως εμπνεύστηκε το τραγούδι που έγραψε για την πονεμένη πόλη.
Τον ρωτήσαμε τι συμβολίζει για αυτόν η Αμμόχωστος και μας απάντησε "για μένα είναι η μάνα".
Δείτε την κατάθεσης ψυχής του σπουδαίου καλλιτέχνη.
Χώμα που περπάτησα.. ένα τραγούδι που θα λέγαμε ότι αποτελεί ύμνο για τους Αμμοχωστιανούς και μέσα από τις μελωδίες και τους στίχους εκφράζει τον ξεριζωμό αλλά και τον πόθο για επιστροφή. Πως προέκυψε αυτό το τραγούδι και τι σκεφτόσασταν όταν το γράφατε;
"Έχει λίγη ιστορία το τραγούδι. Πρώτα από όλα έφυγα σαν πρόσφυγας από την Αμμόχωστο, και επειδή το επάγγελμά μου είναι να διασκεδάζω τον κόσμο, ήταν κάπου πολύ άσχημο να μείνω στην Κύπρο και να τραγουδάω και ξεκίνησα να πάω πίσω στην Αγγλία γιατί είχα υπηρετήσει εκεί, και σίγουρα να αρχίσω μια καινούρια ζωή. Όλο αυτό τον καιρό που πήγα πίσω με έτρωγε μέσα μου αυτό το πράγμα. Είναι καμιά φορά που έχεις κάτι στο μυαλό και δεν ξέρεις ακριβώς τι είναι. Είχα αυτό το συναίσθημα, κάτι πρέπει να βγει. Έφυγα από την παραλία με δυο παιδάκια και τη γυναίκα μου για να γλυτώσουμε και ήταν τόσο απότομα τα πράγματα που έγιναν και ήθελα να βγάλω κάτι. Και σκεφτόμουν αυτό το τραγούδι. Παρόλο που γύρισα στο Λονδίνο, αυτός ο πόθος ερχόμενος στην Κύπρο να δω τη μάνα μου και τον πατέρα μου, και ενοικίασα ένα αυτοκίνητο και πήγα εκεί που βλέπουμε με τα κιάλια την Αμμόχωστο άρχισε να ξυπνά το αίσθημα, να έρχεται στην επιφάνεια, στο μυαλό στη σκέψη. Να βλέπεις μια πόλη φάντασμα και να ξέρεις ότι το σπίτι σου είναι κάτι εκεί και δεν μπορείς να το δεις ούτε να το αγγίξεις ούτε να πας. Είχε ένα χαρτί της ασφάλειας του αυτοκινήτου, και έτσι άρχισα να γράφω. Μπορώ να σου πω ότι 97% των στίχων το έγραψα εκεί. Μπορεί να άλλαξα δυο με τρεις λέξεις. Βλέποντας την πόλη έλεγα μοναξιά είσαι απέραντη σαν λίμνη... Από εκεί ήταν η βάση και ήταν και η γυναίκα μου μέσα στο αυτοκίνητο, εγώ έγραφα που μέχρι σχεδόν είχα τελειώσει το τραγούδι. Πήγα στο Λονδίνο, ήμουν έτοιμος να κάνω τον πρώτο μου δίσκο, τότε ήταν βινύλιο. Ο πρώτος μου δίσκος ήταν στην Ελλάδα και βάλαμε αυτό το τραγούδι. Ένιωσα ότι κάτι έφυγε κάτι άδειασε παρόλο που δεν γυρίσαμε στην Αμμόχωστο. Αυτό το τραγούδι με έκανε να αισθανθώ πιο άνετα, πιο καλά γιατί είχα ένα σφίξιμο πριν και επειδή ζούσα στο Λονδίνο τότε, το παρουσιάσαμε στο μαγαζί τότε και έτυχε να ήταν και ο τότε Πρόεδρος της Ανόρθωσης ο Κίκης Κωνσταντίνου όταν το τραγούδησα το τραγούδι είχε μια ωραία αντίδραση. Με ρώτησε ο Κίκης ποιου είναι το τραγούδι και του είπα είναι δικό μου. Δηλαδή δεν κυκλοφόρησε στην Κύπρο μου είπε; Του λέω όχι. Πήρε δίσκους το έφερε στην Κύπρο και σε ένα χρόνο που γύρισα το άκουγα στα στάδια και στα ραδιόφωνα. Και σήμερα με συγκινεί το εξής, με σταματούν στο δρόμο ή κάνω εμφανίσεις σε μαγαζιά και μου λένε κ. Χιώτη μας συγκινεί παρόλο που δεν είμαι Αμμοχωστιανός. Ξέρεις τι σημαίνει για μένα αυτό; Aναγνωρίστηκε από την Κύπρο. Βλέπω παιδάκια να το τραγουδάνε, ξέρουν το στίχο όλο, αυτή είναι η αμοιβή μου".
Ο μεγάλος του πόθος όπως μας είπε, είναι να τραγουδήσει την επιτυχία του στο στάδιο ΓΣΕ στην Αμμόχωστο.
"Η πίσω αυλή του Γυμνασίου που φοιτούσα, στην αυλή πίσω από το στάδιο της Ανόρθωσης, εκεί που εκπαιδευόμασταν, παίζαμε και ματώναμε τα γόνατά μας. Το συνέδεα πάντα, Αμμόχωστος επιστροφή, Ανόρθωση Αμμόχωστος ... επιστροφή. Για μένα είχε μεγάλη σημασία το ότι δεν ήταν απλά ένα ποδοσφαιρικό τραγούδι, είναι ένα τραγούδι που μιλά στην καρδιά των δικών μας ανθρώπων και πάνω από όλα ο στίχος δεν κατηγορεί, μιλά για μια πόλη και βγάζει ένα αίσθημα που νιώθω εγώ για την δική μου πόλη".
Πως νιώθετε κάθε φορά που ερμηνεύετε αυτό το τραγούδι;
"Μια συγκίνηση, για την αντίδραση του κόσμου. Σαν τώρα είμαι σε ένα μαγαζί στον Πρωταρά. Κάποια στιγμή βάζω αυτό το τραγούδι και τραγουδάνε όλοι".
Τι είναι αυτό που σας ενώνει με την Αμμόχωστο;
"Η ζωή μου. Εκεί μεγάλωσα, εκεί γεννήθηκα εκεί περπάτησα, εκεί έμαθα να κολυμπώ, εκεί ματώναμε τα πόδια μας στην αυλή που παίζαμε. Η Αμμόχωστος για μένα είναι μια πόλη που γαλουχήθηκα.
46 χρόνια μετά, οι Αμμοχωστιανοί αντίκρισαν για πρώτη φορά, όχι με τον τρόπο που λησμονούσαν, εικόνες από την εγκαταλελειμμένη πόλη. Ποια ήταν τα δικά σας συναισθήματα;
"Έχω μεγάλη θλίψη. Ξέρεις οι Αμμοχωστιανοί οργανώνανε πάντα δέκα -10 άτομα μοιράζονταν ένα θέμα όπως επαναπροσέγγιση, αυτό που καθένας δικαιούται. Με καλούσανε να πάμε στον Άγιο Εξορινό, εγώ αρνούμουνα. Αυτό το έχω σαν πρόβλημα με κάποιους φίλους που έχουν αντίθετη γνώμη. Εγώ δεν κατακρίνω κανέναν. Εμένα όμως δεν μπορείς να με πιέσεις να πάω. Να πάω να δείξω ταυτότητα για να πάω στη δική μου χώρα; Kαι το χειρότερο να πάω στο σπίτι μου να χτυπήσω την πόρτα για να περάσω; Δεν το ανέχομαι".
Δεν νιώθετε την ανάγκη να περπατήσετε ξανά στην Αμμόχωστο;
"Την ανάγκη την έχω αλλά το μυαλό μου λέει όχι, έχω μεγάλη ανάγκη να μπω στην πόλη μου, να πάω εκεί που έμαθα κολύμπι αλλά υπό τέτοιες συνθήκες δεν πάω".
Τι συμβολίζει για σας η Αμμόχωστος;
"Συμβολίζει τα πάντα, για μένα είναι μια "μάνα" που μας πρόσφερε τα πάντα, δεν χάσαμε ακόμα την μάνα, κάπου μας περιμένει και δεν θέλω ποτέ να χάσει την ελπίδα κανένας. Με πειράζει πολύ όμως που δεν μπορώ να δω τη "μάνα" μου. Τη δική μου μάνα δυστυχώς τη χάσαμε με τον καημό να γυρίσει στην Αμμόχωστο, γιατί νομίζαμε όλοι ότι θα γυρίζαμε πίσω. Τη μέρα εκείνη θυμάμαι ότι ήμουν στην παραλία με τα παιδιά μου και άρχισαν οι βομβαρδισμοί και θυμάμαι που τρέχαμε, πήγαμε σπίτι, πήραμε μόνο τα διαβατήρια. Αναγκάστηκα και φύγαμε. Χαμός τότε, δρόμοι, παιδιά, γυναίκες, αυτοκίνητα, κακό, όπως βλέπει στο σινεμά. Σιγά σιγά πήγαμε στις Αγγλικές βάσεις. Κλαίγαμε τη μοίρα μας μέχρι που ηρέμησαν τα πράγματα. Εκτός από το διαβατήριο πήρα και το σκύλο μου. Είναι αυτό που βλέπεις στο εξώφυλλο του πρώτου μου δίσκου. Εύχομαι και θα πω την ευχή μου έστω και όπως είναι τα πράγματα τώρα, να μπορέσω μια μέρα να τραγουδήσω το τραγούδι μου στο ΓΣΕ, να το πω εκεί... που σημαίνει Αμμόχωστος".
