Η Αναστασία και η Παναγίωτα "σπρώχνουν" τα όνειρα των Girls in STEAM

Η Αναστασία Λιοπετρίτη και η Παναγιώτα Πολυκάρπου βρίσκονται "πίσω" από το Girls in STEAM Academy. Στόχος τους ουσιαστικά να αλλάξουν τη νοοτροπία της κοινωνίας μας, στόχος τους να ενθαρρύνουν τις γυναίκες, ξεκινώντας από τα κορίτσια, να κυνηγήσουν τα όνειρά τους χωρίς να νοιάζονται για ταμπέλες που ενδεχομένως να υπάρχουν. Για την Αναστασία και την Παναγιώτα, δεν υπάρχουν επαγγέλματα για άντρες, υπάρχουν μόνο άνθρωποι που έχουν πάθος για το αντικείμενό τους.

Γνωρίζουν ότι δύσκολα αλλάζει η νοοτροπία αλλά έχουν την όρεξη και το μεράκι να "σπρώξουν" τη νέα γενιά προς αυτή την κατεύθυνση, μέχρι τη μέρα που δεν θα μιλάμε πλέον για ανδροκρατούμενα επαγγέλματα.

Ας μας τα πουν όμως καλύτερα οι ίδιες...

Τι είναι το Girls in STEAM Academy και τι σημαίνει STEAM;

Το Girls in STEAM Academy είναι μια καινούργια πρωτοβουλία που στοχεύει να γεφυρώσει το χάσμα της αντιπροσώπευσης γυναικών σε θέσεις εργασίας στους κλάδους STEAM. STEAM είναι οι τομείς Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική, Τέχνες, Μαθηματικά) οι οποίοι συνήθως είναι ανδροκρατούμενοι. Ο στόχος της είναι να ενδυναμώσει νέα κορίτσια για να ακολουθήσουν καριέρα στους τομείς STEAM.

Γιατί κορίτσια σε STEAM όμως; Παρά το γεγονός ότι τα κορίτσια υπερισχύουν των αγοριών στον ψηφιακό γραμματισμό, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το 17% των ατόμων σπουδάζουν και εργάζονται σε τομείς ΤΠΕ (Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνίας) στην ΕΕ και μόνο το 36% των αποφοίτων STEΑM. Αυτό είναι κυρίως αποτέλεσμα στερεοτύπων φύλου που εμποδίζουν τα κορίτσια να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Το πρόγραμμα Girls in STEAM Academy στοχεύει να σπάσει τα εμπόδια που συνήθως εμποδίζουν τα νεαρά κορίτσια να αναπτύξουν ενδιαφέρον για καριέρα στην Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανική, τις Τέχνες και τα Μαθηματικά.

Παναγιώτα και Αναστασία, τι ήταν αυτό που σας κινητοποίησε και αναλάβατε αυτή την πρωτοβουλία;

Όλη η πρωτοβουλία δημιουργήθηκε αφού διαπιστώσαμε την υπο-εκπροσώπηση και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν γυναίκες που είτε θέλουν να επιλέξουν καριέρα στους τομείς που αναφέραμε, είτε εργάζονται σε αυτούς. Η συνεργασία μας έγινε λίγο τυχαία για να είμαστε ειλικρινείς, μέσω μιας αρχικής συζήτησης στο messenger και εξελίχθηκε σε συνέργεια αλλά και σε φιλία! Τόσο μέσα από την ακαδημαϊκή μας εμπειρία όσο και μέσα από τη δουλειά μας, μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τα θέματα φύλων και ισότητας. Θέλουμε επίσης να αναφέρουμε και να ευχαριστήσουμε θερμά την καθηγήτριά μας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ. Αλεξία Παναγιώτου, η οποία δίδαξε και ενέπνευσε και τις δύο μας, και που κατά κάποιον τρόπο μας έφερε κοντά και έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη συνεργασία αυτή.

Ποιος είναι ο στόχος που θέτετε; Δηλαδή αν μπορούσαμε να δούμε σε βάθος 5 χρόνων για παράδειγμα, τι είναι αυτό που θα θεωρούσατε ως επίτευξη στόχου;

Το πιο σημαντικό κατ’ εμάς είναι η πρωτοβουλία αυτή να δώσει το έναυσμα σε μικρά κορίτσια να εξοικειωθούν με το τι εννοούμε επαγγέλματα STEAM και τι επιλογές μπορούν να ακολουθήσουν για καριέρες στο μέλλον.

Αναστασία: Θα αναφέρω μια ιστορία που σκεφτόμουν χθες. Όταν ήμουν 2α λυκείου, πήγα στο Γκρατζ της Αυστρίας με συμμαθήτριές μου στο πλαίσιο ενός Interregional Session του European Youth Parliament - EYP Cyprus. Μας πήγαν εκπαιδευτική επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο της πόλης και θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι μας είχαν βάλει να κάνουμε ένα πείραμα εξαγωγής του DNA μας. Ήταν μια πάρα πολύ συναρπαστική εμπειρία – θυμάμαι είχα βάλει άσπρη ρόμπα και ένιωθα πολύ ενθουσιασμένη - αλλά ήταν once-off event και το ενδιαφέρον αυτό δεν είχε ποτέ καλλιεργηθεί σωστά. Θυμήθηκα τυχαία αυτή την εμπειρία όταν μιλούσα πριν λίγες μέρες με μια από τις κοπέλες που πήγαμε μαζί στην Αυστρία (η οποία τώρα κάνει το διδακτορικό της στη Δομική Βιοχημεία στη Λωζάνη), και μετά που είδε το Girls in STEAM Academy μου έλεγε για το πώς χρειαζόμαστε τέτοιες πρωτοβουλίες ακριβώς για να υπάρχει η στήριξη, η καθοδήγηση αλλά και η έμπνευση σε νέα κορίτσια όταν ακόμα βρίσκονται στα αρχικά στάδια να αποφασίσουν τί καριέρα θέλουν να κάνουν. Οπόταν για μένα είναι αυτό: έμπνευση, στήριξη και περιθώριο καλλιέργειας αυτού του ενδιαφέροντος σε επαγγελματικό επίπεδο.

Σε πέντε χρόνια, θέλουμε να δούμε το δίκτυό μας να μεγαλώνει με κορίτσια και γυναίκες που ενδιαφέρονται για STEAM, να αλληλοβοηθούνται αλλά και να εμπνέουν η μία την άλλη. Είναι τόσο σημαντικό να υπάρχουν γυναικεία πρότυπα έτσι ώστε τα κορίτσια να μαθαίνουν από μικρά ότι οι γυναίκες μπορούν να πετύχουν τα πάντα, ακόμη και σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι συμμετέχουσες μας θα ανήκουν στο Δίκτυο Αποφοίτων του Girls in STEAM Academy, με ευκαιρίες για κατάρτιση και συμμετοχή σε προγράμματα πρακτικής άσκησης. Θα μαθαίνουν επίσης και για ευκαιρίες υποτροφιών για Πανεπιστήμια στην Κύπρο, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμεσα σε πολλές άλλες ευκαιρίες.

Μπορούμε όντως να αλλάξουμε τη νοοτροπία αυτή; Τι χρειάζεται για να το πετύχουμε;

Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα! Η αλλαγή νοοτροπίας χρειάζεται χρόνια και πολλές γενεές για να επιτευχθεί. Είμαστε όμως στο σωστό μονοπάτι!

Τι χρειαζόμαστε; Κατά κύριο ρόλο, την ενεργό συμμετοχή των γονέων. Ο ρόλος των γονέων είναι πολύ σημαντικός, αφού είναι η πρώτη κοινότητα που θα εντάξει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο τις κόρες τους στα θέματα αυτά, είτε μέσω εύκολων πειραμάτων στο σπίτι, είτε με το να μην απορρίπτουν τις κόρες τους όταν αυτές θέλουν να μάθουν ρομποτική ή μηχανική ή οτιδήποτε άλλο χόμπι που δεν θεωρείται «παραδοσιακά θηλυκό».

Χρειαζόμαστε δασκάλες και δασκάλους στα σχολεία που να εμπνέουν τα νέα κορίτσια μέσω της διδασκαλίας μαθημάτων STEAM.

Χρειαζόμαστε γυναίκες-πρότυπα που μπορούν τα κορίτσια να δουν εν δράσει, να μιλήσουν και να συζητήσουν μαζί τους, να μάθουν και να εμπνευστούν από αυτές – κάτι το οποίο θα υλοποιήσουμε κι εμείς μέσα από το πρόγραμμα BridgeSTEAM το Δεκέμβριο, αφού θα καλέσουμε γυναίκες-πρότυπα να συζητήσουν με τις νεαρές συμμετέχουσες.

Γενικά, υπάρχει η ανάγκη να ξεφύγουμε από τα στερεότυπα φύλων που πολλές φορές μας περιορίζουν από το να αξιοποιήσουμε πλήρως τις δυνατότητές μας.

Αρχίζετε δράσεις με το BridgeSTEAM, μιλήστε μας για αυτό.

Το διήμερο πρόγραμμα BridgeSTEAM στοχεύει να ενδυναμώσει τις συμμετέχουσες σε τρία επίπεδα: α) προσφέροντας εκπαιδευτικά εργαστήρια προγραμματισμού, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης β) ενημερώνοντάς τις για τις ευκαιρίες επαγγελμάτων που υπάρχουν στους κλάδους των STEM, και γ) φέρνοντάς τις σε επαφή με γυναίκες-πρότυπα στο χώρο των STEAM στην Κύπρο. Το πρόγραμμα θα προσφέρει επίσης και εκπαιδευτικό εργαστήριο σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN SDGs).

Το πρόγραμμα BridgeSTEAM θα προσφέρει δύο Σαββατοκύριακα σε Λεμεσό (4 & 5 Δεκεμβρίου) στο CUTing Edge (στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου) και Λάρνακα (11 & 12 Δεκεμβρίου) στο Youth Makerspace Larnaka, για νέα κορίτσια ηλικίας 14-16 ετών.

Να πούμε εδώ ότι η υλοποίηση του BridgeSTEAM δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη συμβολή των υποστηρικτών και χορηγών μας! Το πρόγραμμα είναι μια πρωτοβουλία του Be An Ally Foundation,συνδιοργανώνεται με το Youth Makerspace Larnaka / Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου, με χορηγούς την PwC Cyprus και το Center for Social Innovation – CSI Cyprus, με την υποστήριξη του CUTing Edge Limassol.

Ποιες θα είναι οι επόμενες δράσεις;

Αρχικά, επικεντρωνόμαστε στην υλοποίηση του BridgeSTEAM το Δεκέμβριο και ελπίζουμε ότι θα υλοποιήσουμε και άλλες δράσεις από τον καινούργιο χρόνο, ειδικότερα με το πρόγραμμα ΕΤΟΙΜΕΣ που απευθύνεται σε ακόμη πιο μικρά κορίτσια ηλικίας περίπου 6 ετών, με στόχο να αποταθούμε σε ακόμη πιο μικρές ηλικίες για περαιτέρω καλλιέργεια του ενδιαφέροντος σε θέματα STEAM. Επόμενη δράση μας είναι η δημιουργία διαφόρων δραστηριοτήτων και ευκαιριών για τις απόφοιτες του Academy όπως ευκαιρίες πρακτικής εξάσκησης, ευκαιρίες στο εξωτερικό μέσω προγραμμάτων ανταλλαγής μαθητών/τριών και άλλα πολλά. Οι συμμετέχουσες θα έχουν πρόσβαση σε πολλά προνόμια τα οποία αποτελούν τις επόμενες μας δράσεις.

Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στα κορίτσια που έχουν κλίση προς τεχνολογικά και τεχνικά επαγγέλματα και ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στην κοινωνία γενικότερα;

Κυνηγήστε τα όνειρά σας, καλλιεργήστε τα ενδιαφέροντά σας με όποιο τρόπο μπορείτε, και συνεχίστε να πιστεύετε στον εαυτό σας, ανεξάρτητα με το τί σας επιτάσσει η κοινωνία. Θα κλείσουμε με τα λόγια-κίνητρο της Mae Jemison, της πρώτης Αφρο-αμερικανής γυναίκας αστροναύτη που πήγε στο διάστημα.

«Μην αφήσεις κανέναν να σου κλέψει τη φαντασία, τη δημιουργικότητά ή την περιέργειά σου. Είναι η θέση σου στον κόσμο. Eίναι η ζωή σου. Συνέχισε και κάνε ό,τι μπορείς με αυτό και κάνε τη ζωή που θέλεις εσύ να ζήσεις».

Δηλώσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα BridgeSTEAM μέχρι 23 Νοεμβρίου στον σύνδεσμο: https://forms.gle/RgnXL9LtCzeY6S5TA ή μέσω της ιστοσελίδα του προγράμματος: https://steamacademycy.org/bridgesteam/