Τι τελικά ισχύει με τις ιατροδικαστικές εξετάσεις; Ποιος αποφασίζει αν θα γίνει ή όχι η εξέταση και ποιος έχει όντως τον τελικό λόγο; Μπορεί ένας ιατροδικαστής να αρνηθεί τη διενέργεια μιας εξέτασης; Τι έπρεπε και τι πρέπει να γίνει στην περίπτωση του παιδιού στη Λεμεσό;
Τις απαντήσεις δίνουν μιλώντας στην εκπομπή Alpha Καλημέρα ο νομικός Ηλίας Στεφάνου, η Λειτουργός Κλάδου Επικοινωνίας του Αρχηγείου Αστυνομίας Ελένη Κωνσταντίνου και ο ιατροδικαστής Μάριος Ματσάκης.
Ο νομικός Ηλίας Στεφάνου, εξηγεί ότι εκείνος που αποφασίζει κατά πόσο θα γίνει ιατροδικαστική εξέταση είναι ο ανακριτής της υπόθεσης, κρίνοντας από τα γεγονότα, καταγγέλλει ωστόσο ότι σε αρκετές περιπτώσεις ιατροδικαστές αρνούνται να διενεργήσουν την εξέταση.
«Εάν οι φωτογραφίες είναι αυτές και υπάρχουν τέτοια χτυπήματα είναι θέμα που πρέπει να απαντηθεί γιατί ο ανακριτής δεν έκρινε ότι έχρηζε ιατροδικαστικής εξέτασης ή αν αυτός έκρινε, κατά πόσο η ιατροδικαστική υπηρεσία αποδέχθηκε να κάνει τέτοια ιατροδικαστική, διότι τυγχαίνουν και αυτά, δηλαδή να θέλει ο ανακριτής και η ιατροδικαστική υπηρεσία να αρνείται.»
Ερωτηθείς αν μπορεί νομικά να αρνηθεί η ιατροδικαστική υπηρεσία, απαντά αρνητικά, σημειώνοντας ωστόσο ότι πρακτικά συμβαίνει και μάλιστα σε αρκετές υποθέσεις.
Εξηγεί επίσης ότι ειδικά σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως αυτή του βρέφους, είναι πολύ σημαντική η διενέργεια ιατροδικαστική εξέτασης καθώς υπάρχουν ερωτήματα να απαντηθούν.
Απαντώντας σε ερώτηση αν μπορεί να αξιοποιηθεί από το δικαστήριο το φωτογραφικό υλικό στο οποίο φαίνονται τα τραύματα, ο κ. Στεφάνου αναφέρει ότι αυτό εναπόκειται στο δικαστήριο. «Σαφώς και παρέχει μεγαλύτερα εχέγγυα η μαρτυρία του ιατροδικαστή η οποία γίνεται αφού έχει εξετάσει σε πραγματικό χρόνο το θύμα», δηλώνει και σημειώνει ότι είναι πολύ ισχυρή μαρτυρία η εξέταση του παιδιού όπου μπορούν να γίνουν αντιληπτά τα τραύματα και ο πόνος.
Όσον αφορά τη θέση ότι οι ιατροδικαστικές εξετάσεις γίνονται μόνο σε νεκρούς ή άτομα που κακοποιήθηκαν σεξουαλικώς, ο κ. Στεφάνου ξεκαθαρίζει ότι αυτό δεν ισχύει, τονίζοντας τη σημασία της εξέτασης.
Επισημαίνει επίσης ότι ο κάθε γιατρός μπορεί να αναγνωρίσει τα τραύματα, ωστόσο είναι ειδικότητα του ιατροδικαστή να δει πως ακριβώς προκλήθηκαν.
Αναφέρει τέλος ότι οποιοδήποτε θύμα σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης θα πρέπει να προχωρήσει σε άμεσες ενέργειες που αφορούν λήψη φωτογραφιών και ιατροδικαστική εξέταση, αν απαιτείται, ώστε να τεθεί μαρτυρία ενώπιον δικαστηρίου, σημειώνοντας ότι όσο περνά ο χρόνος τόσο μειώνεται η αξιοπιστία.
Στους ιατροδικαστές η απόφαση
Στον ιατροδικαστή φαίνεται να είναι η απόφαση αν θα διενεργηθεί ή όχι ιατροδικαστική εξέταση σε οποιαδήποτε υπόθεση, όπως αναφέρει στην εκπομπή η Λειτουργός Κλάδου Επικοινωνίας του Αρχηγείου Αστυνομίας Ελένη Κωνσταντίνου.
«Είμαστε σε αναμονή και σε επικοινωνία με τους γονείς και τον ιατροδικαστή και σε περίπτωση που ο ιατροδικαστής ο ίδιος αναφέρει ότι μπορεί να προβεί σε ιατροδικαστική εξέταση, σίγουρα θα προβεί.»
Ερωτηθείσα αν ο ανακριτής της υπόθεσης αποδέχθηκε τη διενέργεια ιατροδικαστικής εξέτασης, απαντά ότι αν ο ιατροδικαστής κρίνει ότι χρειάζεται η εξέταση, τότε η Αστυνομία θα προχωρήσει τη διαδικασία. Απαντώντας σε ερώτηση αν δεν υποχρεώνονται από τον νόμο να διεξάγουν την εξέταση, η κ. Κωνσταντίνου απαντά με τους χειρισμούς της Αστυνομίας. «Επικοινωνούμε με τους ιατροδικαστές και μας λένε αυτή τη θέση και την άποψή τους», καταλήγει.
Για την συγκεκριμένη υπόθεση, όπως είπε, φαίνεται ιατροδικαστής να είπε ότι δεν χρειάζεται η διενέργεια ιατροδικαστικής εξέτασης.
Να γίνει άμεσα εξέταση
«Αδικαιολόγητο και απαράδεκτο» χαρακτηρίζει ο ιατροδικαστής Μάριος Ματσάκης το ενδεχόμενο ένας ιατροδικαστής να αρνείται την διενέργεια ιατροδικαστικής εξέτασης στις περιπτώσεις όπου καλείται από την Αστυνομία.
«Στην περίπτωση που η Αστυνομία κρίνει ότι ένα παιδάκι χρήζει ιατροδικαστικής εξέτασης γιατί υπάρχει καταγγελία κακοποίησης, πρέπει άμεσα να γίνεται διευθέτηση για να εξεταστεί και από ιατροδικαστή και από άλλους γιατρούς, μέσα σε ειδικές συνθήκες εξέτασης.»
Σημειώνει ότι για τον σκοπό αυτό υπάρχει ειδικός χώρος στη Λευκωσία, το Σπίτι του Παιδιού, όπου μπορούν να γίνουν όλες οι εξετάσεις. Αναφέρει ότι η οικογένεια έχει επίσης το δικαίωμα να διορίσει δικό της ιατροδικαστή για να είναι παρόντας στη διαδικασία.
Ερωτηθείς αν λόγω του ότι πέρασαν ημέρες για την περίπτωση του παιδιού στη Λεμεσό, δεν θα καταδείξει πλέον κάτι η ιατροδικαστική εξέταση, επισημαίνει ότι επειδή υπάρχει η περίπτωση να υπάρχουν ακόμα υπολείμματα των κακώσεων, ακόμα κι αν δεν είναι εκ πρώτης όψεως ορατά τα τραύματα, πρέπει να γίνει άμεσα εξέταση του παιδιού.