Καταγγέλλουν το Pornhub στην Κύπρο για κατάχρηση προσωπικών δεδομένων

Πέμπτη, 29/6/2023 - 10:50

Ακτιβιστές του #StopDataPorn υπέβαλαν καταγγελία κατά του Pornhub ενώπιον της Ιταλικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων (Garante per la Protezione dei Dati Personali) κατηγορώντας την πλατφόρμα ότι επεξεργάζεται παράνομα προσωπικά δεδομένα των χρηστών της σχετικά με τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους και ότι τα κοινοποιεί σε άγνωστα τρίτα μέρη.

Καταγγελία καταχωρήθηκε και στην Κύπρο, όπου βρίσκεται η νόμιμη έδρα του Pornhub, με τη βοήθεια της κυπριακής δικηγορικής εταιρείας Emilianides Katsaros LLC, οι οποίοι εξειδικεύονται σε θέματα απορρήτου δεδομένων και οι οποίοι υπέβαλαν επίσημη καταγγελία στο Γραφείο της Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα το περασμένο καλοκαίρι.

Οι πολλαπλές καταγγελίες εναντίον αυτής της γιγάντιας βιομηχανίας περιστρέφονται γύρω από 3 βασικά θέματα:

  • Το Pornhub δεν ζητά συγκατάθεση κατά την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων τα οποία είναι εξαιρετικά ευαίσθητα αφού σχετίζονται με τη σεξουαλική ζωή και τον σεξουαλικό προσανατολισμό των υποκειμένων, παρά το γεγονός ότι υποχρεούνται να εξασφαλίζουν τη συγκατάθεσή τους βάσει του άρθρου 9 του ΓΚΠΔ. Τα trackers που αναπτύχθηκαν από τη πλατφόρμα είναι σχεδόν αδύνατο να αφαιρεθούν για έναν άπειρο χρήστη και έχουν σχεδιαστεί για να παρακάμπτουν κάθε μορφής εξαίρεσης.
  • Το Pornhub μοιράζεται πληροφορίες σχετικά με τους χρήστες του με ένα άγνωστο αριθμό τρίτων προσώπων εκτός της εταιρείας και εντός του εταιρικού ομίλου της που ελέγχεται από τη MindGeek, ήτοι την εταιρεία που κατέχει αυτήν την πλατφόρμα μαζί με περίπου 170 άλλες εταιρείες (και που αποκτήθηκε πρόσφατα από την εταιρεία ιδιωτικών μετοχών Ethical Capital Partners). Η διάδοση προσωπικών δεδομένων χωρίς να ενημερωθούν τα υποκείμενα συνιστά επεξεργασία προσωπικών δεδομένων η οποία απαγορεύεται από τον ΓΚΠΔ.
  • Το Pornhub διοχετεύει τα προσωπικά δεδομένα που λαμβάνονται από τους χρήστες του σε ένα σύστημα συστάσεων που καταχωρεί μονομερώς σεξουαλικές προτιμήσεις σε κάθε άτομο εν αγνοία του και χωρίς να επιτρέπει σε οποιονδήποτε να αμφισβητήσει αυτό το αποτέλεσμα. Αυτό θεωρείται παράνομο profiling (κατάρτηση προφιλ), το οποίο αποτελεί εκμετάλλευση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των χρηστών για οικονομικό όφελος.

Σύμφωνα με τον Alessandro Polidoro, συντονιστή δικηγόρο της υπόθεσης και ακτιβιστή για τα ψηφιακά δικαιώματα, αυτές οι ενέργειες εκ μέρους του Pornhub γίνονται διότι το Pornhub λειτουργεί κάτω από την σκιά της βιομηχανίας πορνό γενικότερα, καθιστώντας δύσκολη την πρόσβαση και άσκηση ελέγχου από ρυθμιστικές αρχές, φορείς χάραξης πολιτικής και την ερευνητική κοινότητα, παρά το ότι η παγκόσμια αγορά πορνό εκτιμάται ότι έχει αξία περίπου 35,17 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Οι ερευνητές του έργου pornhub.tracking.exposed έχουν φροντίσει για τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων, χρησιμοποιώντας προσαρμοσμένα εργαλεία ψηφιακής εγκληματολογίας ικανά να χαρτογραφήσουν τη λειτουργία του συστήματος συστάσεων του Pornhub μέσω μιας διαδικασίας αντίστροφης μηχανικής που επιτυγχάνεται με την ανάλυση των δεδομένων  που φαίνονται κατά την χρήση της πλατφόρμας. Με αυτά τα εργαλεία ήταν δυνατό να διερευνηθεί η «προκατάληψη» που επιδεικνύει ο αλγορίθμος που αναπτύχθηκε από το Pornhub στο πλαίσιο μιας επιστημονικής εργασίας που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Porn Studies και, αργότερα, χρησιμοποιήθηκε για την τεκμηρίωση αυτών των σοβαρών παραβιάσεων των προσωπικών δεδομένων των χρηστών, ενώπιον των αρμόδιων φορέων/επιτρόπων.

Επίσημη καταγγελία («segnalazione» σύμφωνα με το άρθρο 144 του Ιταλικού Κώδικα Απορρήτου) είχε ήδη υποβληθεί στις 8 Μαρτίου 2022 οπόταν και ενημερώθηκε προκαταρκτικά η Ιταλική Αρχή Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών του Pornhub. Αυτή η καταγγελία έγινε σε συνεργασία με τους Virgin & Martyr.

Οι νομικές διαδικασίες λαμβάνουν χώρα και στην Κύπρο, όπου βρίσκεται η νόμιμη έδρα του Pornhub, χάρη σε συντονισμένες προσπάθειες με την κυπριακή δικηγορική εταιρεία και εμπειρογνώμονες σε θέματα απορρήτου δεδομένων Emilianides Katsaros LLC, οι οποίοι υπέβαλαν επίσημη καταγγελία ενώπιον του Γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα το περασμένο καλοκαίρι.

Προτρέπουμε τις αρχές προστασίας δεδομένων στην Ιταλία και την Κύπρο να αναγνωρίσουν αυτή τη συστημική παραβίαση της νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, πραγματοποιώντας μια ενδελεχή έρευνα των πρακτικών της Pornhub και διατάσσοντας όλες τις κυρώσεις και τα ένδικα μέσα που θα κριθούν απαραίτητα!

«Πλατφόρμες όπως το Pornhub συσσωρεύουν πληροφορίες σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό όλων των χρηστών και τις ανταλλάσσουν με επιχειρηματικούς εταίρους για κέρδος. Είναι σε θέση να δημιουργούν «λίστες» αναφέροντας ποιος είναι ομοφυλόφιλος και ποιος δεν είναι, για παράδειγμα, γνωρίζοντας επίσης προσωπικά μυστικά και σεξουαλικές προτιμήσεις που αυτοί οι άνθρωποι δεν θα μοιράζονταν ούτε με τους πιο στενούς τους φίλους. Είναι υποχρεωτικό η μαζική αυτή επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων να γίνεται σε συμμόρφωση με την νομοθεσία για προστασία των προσωπικών δεδομένων. Γιατί αφήνουμε τις πλατφόρμες πορνό να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα χωρίς καν να ζητούν τη συγκατάθεσή των χρηστών τους;»

  • Alessandro Polidoro, συντονιστής δικηγόρος υπόθεσης

«Οι πλατφόρμες περιεχομένου που δημιουργούνται από χρήστες έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο εκφραζόμαστε διαδικτυακά, και έχουν επίσης φέρει στο φως μια σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με την εκμετάλλευση δεδομένων των χρηστών. Όλες οι πλατφόρμες έχουν συμπράξει στην εκμετάλλευση των δεδομένων και του περιεχομένου των χρηστών, που συχνά λειτουργούν ως αλγοριθμικοί μαστροποί που επωφελούνται και διαιωνίζουν το αντικειμενοποίηση των χρηστών. Εκπορνεύοντας τους χρήστες τους, ενσαρκώνουν μια συνέχεια της συστημικής πατριαρχικής καταπίεσης. Επιπλέον, οι πλατφόρμες πορνογραφικού περιεχομένου έχουν ιστορικό κέρδος από τη διαιώνιση της σεξουαλικής βίας. Μια συνολική παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας που εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ευθύνη και τους αναποτελεσματικούς κανονισμούς. Είναι σημαντικό να φροντίσουμε αυτές οι πλατφόρμες να λογοδοτούν για το ρόλο τους στη διαιώνιση αυτών των καταχρήσεων και να εργάζονται προς την κατεύθυνση αυτή δημιουργώντας έναν χώρο με επίκεντρο το απόρρητο των χρηστών και το δίκαιο (στον ψηφιακό χώρο)».

– Giulia Corona, Συντονίστρια και Ερευνήτρια

«Η τεχνολογία που χρησιμοποιούμε για τον ανεξάρτητο έλεγχο διαδικτυακών πλατφορμών έχει αποκαλύψει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία το Pornhub μοιράζεται ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό των χρηστών με άγνωστο αριθμό τρίτων. Ως πλατφόρμα με εκατομμύρια χρήστες το Pornhub, παραβιάζει με απαράδεκτο τρόπο θεμελιώδεις κανονισμούς της ΕΕ για τα cookie banner με το να μην επιτρέπει στους χρήστες να δώσουν συγκατάθεση για χρήση των δεδομένων τους για σκοπούς παρακολούθησης. Επιπλέον, έχουμε ανακαλύψει ότι τα δεδομένα χρηστών υποβάλλονται σε αλγοριθμική επεξεργασία για να προτείνουν περιεχόμενο, ακόμη και σε μη συνδεδεμένους χρήστες σε πολλές περιόδους σύνδεσης, κάτι που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των χρηστών. Καλούμε τις ρυθμιστικές αρχές να αναλάβουν ταχέως δράση για την επιβολή νέων κανονισμών όπως η DSA, προκειμένου να ρίξει φως στις σκοτεινές πρακτικές των πλατφορμών πορνό».

– Salvatore Romano, Ερευνητής

«Εξετάσαμε το Pornhub μια και ο καταχρηστικός και παρεμβατικός αλγόριθμός συστάσεών του δεν ελέγχθηκε ποτέ σωστά, παρά το γεγονός ότι είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς ιστότοπους στον κόσμο. Η ανάλυσή μας έγινε μέσω μιας τεχνικής που συχνά στιγματίζεται από εταιρείες, αλλά η οποία παραμένει η πιο αποτελεσματική μέθοδος συλλογής ψηφιακών αποδεικτικών στοιχείων. Καλούμε τις ρυθμιστικές αρχές να παρέχουν καλύτερες νομικές εγγυήσεις για την προστασία των ερευνητών που βασίζονται σε αυτή την μέθοδο έρευνας για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, ιδίως μέσω του [ευρωπαϊκού] κανονισμού περί τεχνητής νοημοσύνης, ο οποίος προορίζεται να επιτρέψει περισσότερη αλγοριθμική λογοδοσία, αλλά δεν νομιμοποιεί ακόμη αυτή την πρακτική."

– Claudio Agosti, Ιδρυτής @TrackingExposed

«Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι τα κυρίαρχα μονοπώλια πορνό όπως η Mindgeek  καταπιέζουν εναλλακτικές σεξουαλικές ταυτότητες και προσανατολισμούς, ενώ ενισχύουν το στερεότυπο του ετεροφυλόφιλου ανδρικού προτύπου. Αρχιτεκτονικές πλατφορμών πορνό συμβάλλουν ενεργά στη διαιώνιση επιβλαβών στερεοτύπων φύλου και βίαιων συμπεριφορών προς τις γυναίκες και τις σεξουαλικές μειονότητες. Στην πραγματικότητα, ακολουθώντας αυτό το πρότυπο ριζοσπαστικοποίησης που παρατηρείται σε άλλες πλατφόρμες όπως το Youtube, το Pornhub επιτρέπει και προωθεί σημαντική ποσότητα πορνογραφικού περιεχομένου με μη συναινετικό και εξευτελιστικό περιεχόμενο προς τις γυναίκες. Υπό αυτή την έννοια, η φύση της πλατφόρμας συμβάλλει στην ομαλοποίηση της βίας και την αντικειμενοποίηση και ταπείνωση της γυναίκας και ατόμων queer. Είναι σημαντικό τα άτομα αυτά και η κοινωνία στο σύνολό της να αναγνωρίζουν την πιθανή βλάβη που προκαλείται από την τρέχουσα βιομηχανία ψηφιακού πορνό, που εργάζεται για τη δημιουργία σεξουαλικής θετικής κουλτούρας που εκτιμά τη διαφορετικότητα, τη συναίνεση και την ισότητα. Μόνο με την προώθηση μιας ενδυναμωτικής και χωρίς αποκλεισμούς προσέγγισης στη σεξουαλική εκπροσώπηση, καθώς και την αναβάθμιση με μια ολοκληρωμένη σεξουαλική και κοινωνικο-συναισθηματική εκπαίδευση, μπορούμε να προωθήσουμε μια πιο υγιή και πιο ικανοποιητική προσέγγιση στην ανθρώπινη οικειότητα».

– Virgin & Martyr – Πολιτιστικός σύλλογος για την προώθηση της σεξουαλικής, κοινωνικο-συναισθηματικής και ψηφιακής εκπαίδευσης

Η υποβολή αυτών των καταγγελιών, έγινε δυνατή χάρη στην υποστήριξη του Reset και του Digital Freedom Fund και αποτελούν μια προσπάθεια για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών αρχών προστασίας δεδομένων και την διεξαγωγή μιας βαθύτερης ανάλυσης της βιομηχανίας πορνό.

Το #StopDataPorn είναι μια συλλογική πρωτοβουλία που καλεί τους χρήστες και τις αρχές να αναλάβουν άμεση δράση και να αντιμετωπίσουν τις πρακτικές εκμετάλλευσης των πλατφορμών πορνό. Αυτή η παραβίαση δεδομένων χρηστών δεν είναι η μόνη παρανομία που έγινε από την Pornhub, η οποία έχει ήδη εμπλακεί σε σκάνδαλα σχετικά με τη δημιουργία εσόδων από βίντεο σεξουαλικών επιθέσεων και του γεγονότος ότι επιτρέπουν στα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε υλικό για ενήλικες.