Ο Εμανουέλ Μακρόν δέχεται ένα χαστούκι, χτύπημα, σπρώξιμο στο πρόσωπό του από τη σύζυγό του. Το στιγμιότυπου γίνεται viral, κάνει το γύρο του διαδικτύου, προκαλεί γέλια και σχόλια. Θα τύχανε της ίδιας αντιμετώπισης αν ήταν αντίστροφοι οι ρόλοι;

Η εκπομπή Alpha Ενημέρωση φιλοξένησε τον κοινωνιολόγο Νίκο Περιστιάνη και την διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου Σουσάνα Παύλου και προέβη σε μια κοινωνική ανάγνωση του περιστατικού και τις έμφυλες του διαστάσεις.

Ο κ. Περιστιάνης σημειώνει ότι πρόκειται για ένα περιστατικό ιδιωτικής ζωής του Γάλλου Προέδρου, το οποίο ωστόσο γίνεται αντικείμενο προσοχής όλου του κόσμου, καθώς είναι ένας από τους ανθρώπους που επηρεάζουν το τι συμβαίνει στον πλανήτη, το τι συμβαίνει στις ζωές μας. «Οποιαδήποτε λεπτομέρεια της ζωής του γίνεται θέμα δημόσιο, θέμα το οποίο μπορούμε να το συζητήσουμε», προσθέτει.

«Ήταν ακριβώς η στιγμή που έφευγε από το εσωτερικό του αεροπλάνου και βγήκε σε δημόσια θέα προσφερόμενη σε όλο τον κόσμο. Είδαμε λοιπόν ένα σπρώξιμο και αναρωτηθήκαμε τι να σημαίνει αυτό. Σημαίνει όντως ότι υπάρχει βία μεταξύ αυτού του σημαντικού ζευγαριού στη Γαλλία; Ήταν ένα παιχνίδι όπως ισχυρίστηκε το ίδιο το ζεύγος ή ήταν κάτι άλλο; Μπορούν οι γυναίκες να χρησιμοποιούν κάποιου βαθμού βία, ενώ στους άντρες τείνει να απαγορευτεί εντελώς και η παραμικρή υποψία βίας κρίνεται με πολύ αυστηρό τρόπο;»

Και τάσσεται υπέρ της ιδιωτικότητας των ανθρώπων, τονίζοντας ότι ακόμα και οι πολιτικοί έχουν δικαίωμα στην ιδιωτική τους ζωή.

«Δεν ήταν κάτι τόσο μεμπτό που να επηρεάζει τον δημόσιο βίο, αν επηρεάζε την δημόσια ζωή με οποιονδήποτε τρόπο θα είχαμε περισσότερο δικαίωμα να το σχολιάσουμε. Όταν όμως αφορά κάτι εντελώς προσωπικό, στη σχέση ενός ζευγαριού, δεν είναι και τόσο σωστό να το σχολιάζουμε δημόσια.»

Παρομοιάζει το φαινόμενο με φαστφουντάδικο που πλέον φέρνει σε πρώτο πλάνο τους μάγειρες για να δίνει την αίσθηση της διαφάνειας.

«Η κεντρική ιδέα είναι αυτή της διαφάνειας ότι δεν επιτρέπεται τίποτα να κρύβεται από τους πολίτες, από τους καταναλωτές. Κάτι ανάλογο λοιπόν μπορεί να φανταστούμε ό,τι συμβαίνει και εδώ, στην περίπτωση που μιλούμε, δηλαδή δεν επιτρέπεται πλέον, σήμερα είναι πολύ δύσκολο κάποιος πολιτικός ή δημόσιο πρόσωπο να επιμένει στην ιδιωτικότητά του, γιατί απαιτούμε το κάθε πράγμα να είναι διάφανο. Στην περίπτωση του Μακρόν λοιπόν, παίζουμε με το ερώτημα, αυτός ο κύριος που κάνει τον ισχυρό, είναι ισχυρός όντως ή η γυναίκα, όταν έχουν ιδιωτικές στιγμές, του επιβάλλεται; Είμαστε περίεργοι να καταλάβουμε την κάθε διάσταση της σχέσης εξουσίας όταν μετατρέπεται σε μια καθημερινή σχέση.»

Και διερωτάται κατά πόσον είναι σωστό αυτό το φαινόμενο.

Απαντώντας στο σχόλιο του κ. Περιστιάνη η κ. Παύλου σχολιάζει ότι οι φεμινίστριες λένε ότι το προσωπικό, είναι πολιτικό και το τι γίνεται μέσα στο σπίτι, όταν μιλάμε για ενδοικογενειακή βία, δεν πρέπει να κρύβεται.

Η Σουζάνα Παύλου εξηγεί πως τα έμφυλα στερεότυπα οδηγούν σε μια διαφορετική ανάγνωση ενός περιστατικού βίας όταν το θύμα είναι γένους αρσενικού.

«Φαίνεται ότι η κοινωνία συχνά περιμένει ή αναμένει από τους άντρες να υιοθετούν και να εκδηλώνουν χαρακτηριστικά, όπως η δύναμη, η κυριαρχία, η συναισθηματική ανθεκτικότητα, σύμφωνα με τις παραδοσιακές αντιλήψεις για την αρρενωπότητα. Όταν ένας άντρας θεωρείται θύμα βίας, ιδίως από γυναίκα, αυτό έρχεται σε αντίθετη με αυτά τα στερεότυπα που έχουμε για τους άντρες και τις γυναίκες και τον ρόλο των αντρών και γυναικών στην κοινωνία, προκαλώντας συχνά, όπως είδαμε, δυσπιστία, ότι είναι fake το βίντεο, μετά χλεβασμό, ειρωνία, σάτηρα κλπ. Η ιδέα ότι ένας άντρας, ειδικά μία εξέχουσα προσωπικότητα, όπως ο Μακρόν, που είναι και ηγέτης μιας σημαντικής χώρας, ότι μπορεί να ότι μπορεί να πέφτει θύμα της συζύγου του, η οποία είναι και μεγαλύτερη σε ηλικία νομίζω, είναι σημαντικό να το αναφέρουμε, θεωρείται ασύμβατη με την εικόνα του ισχυρού άντρα και γίνεται αντικειμένο γελοιοποίησης.»

«Εκείνο που βλέπουμε και η αντίδραση του κόσμου είναι ότι όταν οι γυναίκες συμπεριφέρονται με τρόπους που παραδοσιακά αποδίδονται στους άντρες, όπως η σωματική επιθετικότητα ο οποίος διαταράσει τις καθιερωμένες νόρμες και προκαλεί χιούμορ και είναι ένας μηχανισμός διαχείρισης της κοινωνικής αμηχανίας», προσθέτει.

Επισημαίνει ότι με αυτό το περιστατικό θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι άντρες και οι γυναίκες δεν βιώνουν τη βία με τον ίδιο τρόπο. Τονίζει επίσης ότι υπάρχουν στερεότυπα και οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι οι άντρες είναι λιγότερο πιθανό να καταγγείλουν βία.

Αντιστρέφοντας τους ρόλους, ο κ. Περιστιάνης εξηγεί ότι αν ήταν αντίστροφοι οι ρόλοι και αν υπήρχε βίντεο που έδειχνε τον Μακρόν να χτυπά τη σύζυγό του θα προκαλούσε σφοδρότατες αντιδράσεις καθώς θα ήταν άσκηση βίας από τον ισχυρό.