Μαρία Αχιλλέως… Σύζυγος εργάτη στο Μεταλλείο του Μιτσερού. Ένας από τους 52 κατοίκους της Πλατανιστάσας, που πήγε θύμα της ασυδοσίας μιας εταιρείας που θησαύριζε στο βάρος εργατών, σε μια εποχή όπου τα δικαιώματα της εργατικής τάξης ήταν ελάχιστα έως και ανύπαρκτα.
«Ήταν φαλιαδώρος και έπιασε πνευμοκονίαση. Δεν μπορούσε να βγει την σκάλα. Όταν πέθανε ήμουν 25 χρονών.»
52 γυναίκες χήρες, σε ένα χωριό των 300 κατοίκων, την ώρα που ο αριθμός των ορφανών έφτανε τα 181, ανάμεσα τους η Παναγιώτα η οποία έμεινε χωρίς πατέρα στα 17ης ένεκα την πνευμοκονίασης, της ασθένειας δηλαδή των εργατών του μεταλλείου, που έδινε ζωή στα παιδιά, και τους έπαιρνε όμως τον πατέρα.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ένα αιφνιδιαστικό φρεσκάρισμα
«Όταν είδα τον πατέρα μου να μου φωνάζει, πήγα κοντά του και πέθανε μέσα στα χέρια μου.»
Ο Alpha βρέθηκε λοιπόν στην Πλατανιστάσα, ανήμερα της Πρωτομαγιάς. Μια μέρα τιμής για τους εργάτες που έφυγαν στις δύσκολες συνθήκες μιας άλλης εποχής, και ορόσημο για τον κάθε εργαζόμενο που οφείλει τα δικαιώματα του, στους αγώνες των εργατών που έδωσαν κάποτε τη ζωή τους.
«Δυστυχώς δεν υπήρχαν προφυλάξεις στην μεταλλευτική εταιρία στην οποία εργάζονταν», δήλωσε ο Κοινοτάρχης Πλατανιστάσας, Σάββας Σαββίδης.
Πίσω στον χρόνο
Το μεταλλείο του Μιτσερού άρχισε την λειτουργία του το 1923, φτάνοντας ένα χρόνο αργότερο στο σημείο να εργοδοτεί 1353 εργάτες.
«Ο παππούς μου πέθανε στα 53 του από πνευμοκονίαση. Πλήρωσαν με την ζωή τους την ανάγκη να έχουν εισόδημα.»
Ποιος γνώριζε όμως όσα θα ακολουθούσαν στην υγεία τους, από αυτό που εισέπνεαν;
«Μόλις γίνονταν οι εκρήξεις, έτρεχαν να γεμίσουν το βαγόνι τους με μετάλλευμα, γιατί πληρώνονταν με το βαγόνι. Απορροφούσαν την σκόνη χωρίς να ξέρουν ότι είναι δηλητηριώδης.»
Διαβάστε επίσης: ΒΙΝΤΕΟ: Σημάδεψε με καυτές βελόνες τα 19 μεταλλεία της Κύπρου στην πλάτη της
Τραγικές ιστορίες
Την τότε εποχή, το Κυπριακό Συνδικαλιστικό Κίνημα ήταν ακόμη υπό διαμόρφωση. Η κάθε εταιρεία, όπως και αυτή που διαχειριζόταν το μεταλλείο του Μιτσερού, δρούσε – σύμφωνα με τις αναφορές της εποχής – όπως ήθελε.
Μάλιστα, οι κάτοικοι της Πλατανιστάσας και των γύρω χωριών της Πιτσιλιάς, βρέθηκαν να εργάζονται στο μεταλλείο, όταν κηρύχθηκε απεργία από το Συνδικαλιστικό Κίνημα, το οποίο ζητούσε καλύτερες συνθήκες εργασίας.
«Η εταιρεία για να συνεχίσει να εργάζεται έστειλε λεωφορεία στην Πιτσιλιά και τα πρώτα χωριά ήταν η Πλατανιστάσα και η Άλωνα. Οι χωριανοί δεν ήξεραν ότι η δουλειά τους θα είναι απεργοσπαστική.»
Το αποτέλεσμα γνωστό. Μετά από λίγους μήνες άρχισαν τα περιστατικά πνευμοκονίασης, με όσους ήταν ασθενείς, να γνωρίζουν την μοίρα τους, βλέποντας ότι ο ένας μετά τον άλλον έφευγε από τη ζωή.
«Οι δικοί μας άνθρωποι πέθαναν γιατί τους εκμεταλλεύτηκε το Σύστημα. Αν γινόταν γνωστό για τον κίνδυνο, τότε θα έκλεινε το μεταλλείο.»
Πλέον, όσοι έμειναν πίσω, ψάχνουν ακόμη απαντήσεις στα όσα έγιναν τότε. Το οφείλουν όπως λένε στην μνήμη αυτών που έφυγαν.
Διαβάστε επίσης: Μπήκε γυμνή στην Αλυκή Λάρνακας για να “ενωθεί” με τη γη του παππού της (ΒΙΝΤΕΟ)
Δείτε το ρεπορτάζ του Γιώργου Χρυσάνθου:
