Με πρώτιστο στόχο τη μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, αλλά και τη μείωση των οικιακών αποβλήτων και του κόστους διαχείρισής τους, ήδη πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Κύπρος, εφαρμόζουν το σύστημα «Πληρώνω Όσο Πετώ».

Συγκεκριμένα, από τα 27 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα 22 εφαρμόζουν το σύστημα.

Σε δηλώσεις στο AlphaNewsLive, η Ανώτερη Λειτουργός Περιβάλλοντος, Ιωάννα Κωνσταντινίδου, είπε ότι βρίσκονται σε ικανοποιητικό στάδιο οι διαδικασίες για ένταξη και άλλων δήμων και συμπλεγμάτων κοινοτήτων (Λευκωσίας και Λάρνακας) στο σύστημα. Πρόσθεσε ότι αυτό αναμένεται να γίνει εντός του 2026.

Η κυρία Κωνσταντινίδου σημείωσε ότι οι τοπικές αρχές είναι αρμόδιες να καθορίσουν τη διαδικασία υλοποίησης του «Πληρώνω όσο πετώ» στη βάση της νομοθεσίας και των χρονοδιαγραμμάτων.

«Η Αγλαντζιά ήταν από τους πρώτους δήμους που ξεκίνησε το σύστημα σε πλήρη εφαρμογή το 2021 με την προπληρωμένη σακούλα. Στη συνέχεια, ο δήμος Αραδίππου άρχισε να το εφαρμόζει από το Νοέμβριο του 2024, ενώ σταδιακά ξεκινά και ο δήμος του Ύψωνα και άλλοι δήμοι που έχουν προχωρήσει με τα σχέδια δράσης τους, όπως οι δήμοι Λακατάμειας και Ιδαλίου στη Λευκωσία, οι δήμοι Αθηένου και Δρομολαξιάς της Λάρνακας και ακολουθούν οι δήμοι Λεμεσού και Πάφου».

Προηγήθηκαν μελέτες βιωσιμότητας για κάθε τοπική αρχή

Σύμφωνα με την κυρία Κωνσταντινίδου, οι μελέτες βιωσιμότητας καταγράφουν τι εξοπλισμός απαιτείται, πόσοι κάδοι πρέπει να τοποθετηθούν, πόσες προπληρωμένες σακούλες χρειάζονται για να λειτουργήσει το σύστημα «Πληρώνω Όσο Πετώ», τι στρατηγική επικοινωνίας πρέπει να εφαρμοστεί, πόσο πρέπει να είναι η τιμολόγηση για να είναι βιώσιμος ο δήμος.

«Σήμερα ένα νοικοκυριό χρεώνεται 200 ευρώ, ενώ έγιναν υπολογισμοί με οικονομικά μοντέλα και πόσο πρέπει να είναι το πάγιο, το οποίο ποικίλει για κάθε δήμο».

Στις μελέτες καταγράφεται επίσης ποια θα είναι τα λειτουργικά και επενδυτικά έξοδα και άλλα θέματα που μπορούν να ρυθμίσουν καλύτερα την εφαρμογή του συστήματος.

Όλες αυτές οι μελέτες είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα https://payasyouthrowcy.com/meletes/, έγινε η παρουσίασή τους σε κάθε τοπική αρχή και είχαν τεθεί προς διαβούλευση σε ιστοσελίδες του κάθε δήμου ή συμπλέγματος κοινοτήτων για 30 μέρες, ώστε να μπορέσουν οι πολίτες να εκφράσουν τις απόψεις τους.

«Αφού ολοκληρώθηκαν οι μελέτες, ήδη κάποιες τοπικές αρχές έχουν ετοιμάσει τα σχέδια δράσης που περιλαμβάνουν τα χρονοδιαγράμματα και τον τρόπο εφαρμογής τους».

Ανέφερε ακόμη ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει προχωρήσει σε ετοιμασία εγγράφων διαγωνισμού, τα οποία έχει αποστείλει στο Γενικό Λογιστήριο για να μπορέσουν οι τοπικές αρχές να αγοράσουν τον απαιτούμενο εξοπλισμό μέσω δικών τους διαδικασιών και με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «Θάλεια».

Ακολούθως, είπε, θα πρέπει να γίνει εκστρατεία επικοινωνίας σε τοπικό επίπεδο για να μπορέσει ο κάθε πολίτης να αντιληφθεί τη σημασία του «Πληρώνω Όσο Πετώ».

Τέλος, πρόσθεσε, αφού γίνουν όλα αυτά τίθεται σε εφαρμογή το σύστημα με βάση τη νέα τιμολογιακή πολιτική που καθορίζει ο κάθε δήμος.

Δημιουργία υποδομών διαχείρισης οργανικών αποβλήτων

«Θα συλλέγονται με κάδο και θα μεταφέρονται με νέα απορριμματοφόρα, τα οποία θα αγοραστούν από το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «Θάλεια» σε αδειοδοτημένες μονάδες οργανικών αποβλήτων. Προς το παρόν τέτοια μονάδα διαχείρισης αποβλήτων λειτουργεί στην ΟΕΔΑ Κόσιης, η οποία καλύπτει την επαρχία Λάρνακας. Προγραμματίζονται και νέες μονάδες σε Λευκωσία, Πάφο και Αμμόχωστο».

Παράλληλα, προγραμματίζεται και η αναβάθμιση της μονάδας Πεντακώμου, ώστε να μπορέσει να διαχειριστεί τα οργανικά απόβλητα.

«Στο ενδιάμεσο και μέχρι να γίνουν αυτές οι μονάδες, προγραμματίζονται άλλες άμεσες δράσεις, ενώ υπάρχει και ο ιδιωτικός τομέας με μονάδες που μπορούν να επεξεργαστούν αυτά τα απόβλητα».

Όσον αφορά τα ανακυκλώσιμα απόβλητα, συνεχίζει να λειτουργεί το σύστημα της Green Dot που είναι ο πρώτος εγκεκριμένος οργανισμός συλλογικής ανακύκλωσης και λειτουργεί ως μη κερδοσκοπικός φορέας.

Η Ανώτερη Λειτουργός Περιβάλλοντος, Ιωάννα Κωνσταντινίδου, μιλώντας στο AlphaNewsLive, σημείωσε ότι στο πλαίσιο της συνεργασίας με τις τοπικές αρχές υπό την καθοδήγηση της Υπουργού Γεωργίας, Μαρίας Παναγιώτου, συστάθηκε ομάδα εργασίας, η οποία πραγματοποιεί συναντήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με σκοπό να επιλύσει διάφορα ζητήματα, όπως νομοθετικά, υποδομών και διαδικαστικά. Τόνισε ότι η προσπάθεια του κράτους είναι συλλογική, προκειμένου να στηριχθούν οι τοπικές αρχές για να εφαρμόσουν το σύστημα αυτό με ορίζοντα το 2028 και την επίτευξη των εθνικών στόχων που είναι η περιβαλλοντική συνείδηση, η αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης και η μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον.

Δείτε εδώ τα αποτελέσματα έρευνας της κοινής γνώμης για το σύστημα «Πληρώνω Όσο Πετώ»