Ψηφίστηκε ο εναρμονιστικός νόμος για τα προσωπικά δεδομένα

Η Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συνεδρία της Παρασκευής ψήφισε σε νόμο το εναρμονιστικό νομοσχέδιο για την Προστασία των Φυσικών Προσώπων έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της Πρόληψης, Διερεύνησης, Ανίχνευσης ή Δίωξης Ποινικών Αδικημάτων ή της Εκτέλεσης Ποινικών Κυρώσεων και για την Ελεύθερη Κυκλοφορία των Δεδομένων αυτών, με 25 ψήφους υπέρ και 21 εναντίον.
 
Ο Νόμος εναρμονίζει  τη  εθνική  νομοθεσία  με  την  πράξη  της Ευρωπαϊκής  Ένωσης  με  τίτλο  «Οδηγία  (ΕΕ)  2016/680  του Ευρωπαϊκού  Κοινοβουλίου  και  του  Συμβουλίου  της  27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από  αρμόδιες  αρχές  για  τους  σκοπούς  της  πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της  εκτέλεσης  ποινικών  κυρώσεων  και  για  την  ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της Απόφασης-Πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου».
 
Όπως αναφέρεται στην Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών προς την Ολομέλεια της Βουλής σκοπός του νόμου είναι η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της Απόφασης-Πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου».
             
Στόχος της Οδηγίας είναι η διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ των αρμόδιων αρχών για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων, περιλαμβανομένης της προστασίας από απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας, καθώς και η κυκλοφορία τέτοιων δεδομένων προς τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. 
 
Παράλληλα, τίθενται ασφαλιστικές δικλίδες που διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις πιο πάνω αρχές, ώστε κάθε επεξεργασία τέτοιων δεδομένων να είναι σύννομη, θεμιτή και διαφανής σε σχέση με τα φυσικά πρόσωπα τα οποία αφορά και να πραγματοποιείται μόνο για συγκεκριμένους σκοπούς που προβλέπονται σε νόμο.
             
Ειδικότερα, για σκοπούς μεταφοράς των διατάξεων της Οδηγίας στον νόμο καθορίζονται η Αστυνομία Κύπρου, το Τμήμα Τελωνείων, η Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης και το Τμήμα Φορολογίας ως αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς του νόμου.
 
Επίσης καθορίζονται οι αρχές που διέπουν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων και οι αρχές που διέπουν τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αρμόδιες αρχές προς τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς.
 
Περαιτέρω θεσπίζονται μέτρα προστασίας και καθορίζονται τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τυγχάνουν επεξεργασίας και ρυθμίζεται η συνεργασία των αρμόδιων αρχών με το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
             

Στο πεδίο εφαρμογής του νόμου,  προβλέπεται ότι αυτός δεν εφαρμόζεται στις δραστηριότητες της Κυπριακής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) και της Αστυνομίας Κύπρου, όταν αυτή επιλαμβάνεται υποθέσεων σχετικών με την προστασία της εθνικής ασφάλειας.
             
Κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε της ψηφοφορίας ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού παρατήρησε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κράτη είναι ο φτωχός συγγενής. Ανέφερε περαιτέρω ότι η Κυβέρνηση πρόσθεσε στην κοινοτική νομοθεσία εξαίρεση της ΚΥΠ και της Αστυνομίας από την προστασία της κυκλοφορίας των δεδομένων.
 
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ είπε επίσης ότι ο νόμος περιλαμβάνει πολύ ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που αφορούν στη συνδικαλιστική δράση, στην υγεία, στη σεξουαλική ζωή, που όπως παρατήρησε είναι η πλέον φασιστική πρόνοια. Απηύθυνε έκκληση να διαφυλαχτούν αυτά δεδομένα και δήλωσε πως νομοθετήματα με αυτούς του είδους παρεμβάσεις στην ιδιωτική ζωή δεν μπορούν να ψηφιστούν.
 
Απαντώντας στον κ. Δαμιανού, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Γιώργος Γεωργίου, αφού ανέφερε ότι ο νόμος είναι εναρμονιστικός και στοχεύει στην προστασία φυσικών προσώπων από την διακίνηση και κυκλοφορία των προσωπικών τους δεδομένων, πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο έτυχε ενδελεχούς εξέτασης σε 6 συνεδρίες της Επιτροπής Νομικών και κατεβλήθη έντονη προσπάθεια να επιτευχθούν οι μέγιστες συγκλίσεις.
 
Συνεχίζοντας ανέφερε ότι υπήρξαν αντιδράσεις για ενδεχόμενη καταχρηστική επεξεργασία δεδομένων και ότι προς ικανοποίηση των ανησυχιών έγινε δύο φορές αναθεώρηση του κειμένου του νόμου και τέθηκαν ασφαλιστικές δικλείδες ώστε η επεξεργασία να περιορίζεται μόνο στους στόχους που προβλέπονται στο νόμο.
 
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου ανέφερε πως είναι αλήθεια ότι η Επιτροπή επέφερε σωρεία τροποποιήσεων  στο αρχικό κείμενο νόμου, σε ό,τι αφορά την αποτελεσματική προστασία  των προσωπικών δεδομένων και περιόρισε σε αυστηρά πλαίσια την κυκλοφορία τους. Πρόσθεσε ότι  περιέχει αυστηρές ποινές, παρατηρώντας ότι  ενόψει της θλιβερής διαπίστωσης, ότι ζούμε σε εποχή επεξεργασία εγκληματικών τεχνικών, εκτός από τα ατομικά δικαιώματα που είναι υπεράνω, υπάρχουν και τα δικαίωμα αυτών που προστατεύονται από εγκληματικές ενέργειες.
 
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου ανέφερε πως διαπιστώνεται ανεπάρκεια ελέγχου στην πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα και δικαιώματα. Είπε πως οι προβλεπόμενες ποινές είναι ανεπαρκείς  και πως η μέγιστη ποινή είναι 1 χρόνος φυλάκιση.
 
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ είπε ακόμα πως προβληματίζει το μεγάλο εύρος πρόσβασης σε δεδομένα και διατύπωσε τη θέση ότι τα ατομικά δικαιώματα δεν μπορούν να θυσιάζονται για τα συλλογικά.