Σε συναγερμό βρίσκονται Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, Τμήμα Τελωνείων και Αστυνομία για τα σακουλάκια νικοτίνης τα οποία πωλούνται ανεξέλεγκτα και παράνομα στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να φτάνουν στα χέρια παιδιών, προκαλώντας σωρεία προβλημάτων στην υγεία τους.
Διαβάστε επίσης: Πωλούν… σε παιδιά υπογλώσσια νικοτίνης: Δεκαπεντάχρονος λιποθύμησε, κίνδυνοι μέχρι και για δηλητηρίαση
Μιλώντας στην εκπομπή Alpha Καλημέρα ο Εκπρόσωπος Τύπου του Τμήματος Τελωνείων Γιώργος Κωνσταντίνου, αναφέρει ότι από τα τέλη του 2023 που βρίσκονται στην κυπριακή αγορά τα στικάκια νικοτίνης (nicotine pouches), μέχρι σήμερα κατασχέθηκαν πάνω από 3,000 συσκευασίες.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Τα σακουλάκια νικοτίνης έχουν μπει στην αγορά από το 2023. Τέλος του 2023 ήταν οι πρώτες κατασχέσεις που είχε κάνει το Τελωνείο ως ένα άγνωστο προϊόν στην κυπριακή αγορά το οποίο περιέχει νικοτίνη.»
Σημειώνει ότι είχαν γίνει κατακρατήσεις μέχρι να αποφασιζόταν μαζί με τις αρμόδιες υπηρεσίες ο χειρισμός τους, ενώ το Συμβούλιο Φαρμάκων από τον Οκτώβριο του 2024 τα κατέταξε ως φάρμακα.
«Κανένας στην Κύπρο δεν έχει άδεια για την διανομή ή την πώλησή τους. Συνεπώς οποιαδήποτε εισαγωγή ή οποιαδήποτε πώληση σε κατάστημα είναι παράνομη και γι’ αυτό τα συγκεκριμένα προϊόντα υπόκεινται σε κατάσχεση.»
Επισημαίνει ότι το θέμα των nicotine pouches δεν αφορά μόνο την Κύπρο αλλά όλη την Ευρώπη, προσθέτοντας ότι υπάρχει στρατηγική στην ΕΕ για την αντιμετώπιση του φαινομένου και για επιβολή ψηλών δασμών για να αποτραπεί η χρήση του.
Διαβάστε επίσης: Από περίπτερα βρίσκουν τα παράνομα υπογλώσσια νικοτίνης οι ανήλικοι
Ερωτηθείς τι ισχύει για κάποιον που το εισάγει στην Κύπρο κάποιος τουρίστας για παράδειγμα ο οποίος το έχει προμηθευτεί με την συμβουλή του γιατρού του, ο κ. Κωνσταντίνου διευκρινίζει ότι είναι παράνομη η διανομή και η πώληση του σκευάσματος, οπότε αν κάποιος το έχει για προσωπική χρήση, δεν θα κατασχεθεί. Σημειώνει ωστόσο ότι αν οι ποσότητες είναι για περισσότερα πρόσωπα, φίλους και γνωστούς, αυτό απαγορεύεται.
Όπως αναφέρει ο κ. Κωνσταντίνου, έχουν κατασχεθεί ποσότητες από τουριστικά καταστήματα στην Αγία Νάπα, στη Λάρνακα, στην Πάφο.
Μια από τις κατασκευάστριες εταιρείες τέτοιων προϊόντων είναι στην Σουηδία, δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που δυσκολεύει το έργο των Τελωνείων, εφόσον τα εμπορεύματα που εισάγονται από την Ευρώπη δεν υπόκεινται στους ελέγχους που υπόκεινται τα προϊόντα που έρχονται από τρίτες χώρες.
«Οι κατασχέσεις που έχουμε κατά 50% είναι από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έρχονται μέσω ταχυμεταφορών ή ταχυδρομείων.»
Σχετικά με τις αγορές από το διαδίκτυο, ο κ. Κωνσταντίνου επισημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει η δράση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την κατάταξή τους στα καπνικά προϊόντα, για τα οποία στην Κύπρα απαγορεύεται και εξ αποστάσεως πώληση και προμήθεια τους.
«Εμείς εμείς ως Τελωνείο τώρα εφαρμόζουμε αυτό που έχει αποφασίσει το Συμβούλιο Φαρμάκων, ότι για αυτά τα προϊόντα δεν υπάρχει άδεια διανομής και πώλησης από κανέναν στην Κύπρο και αυτό θα πρέπει να το ξέρουν ιδιαίτερα οι γονείς. Γιατί η βασική κατηγορία ατόμων που καταναλώνουν αυτά τα προϊόντα είναι νεαροί, μαθητές.»
«Είναι πολλαπλάσια εθιστικό από το τσιγάρο», υπογραμμίζει ο κ. Κωνσταντίνου και εφιστά την προσοχή.
Η Πνευμονολόγος Δρ Ειρήνη Ζαρβού επεξηγεί τι προκαλεί στους έφηβους η νικοτίνη.
«Η νικοτίνη αν έβγαινε τώρα στο εμπόριο θα ήταν ναρκωτική ουσία για το λόγο ότι στον πίνακα των εξαρτήσεων βρίσκεται πάρα πολύ ψηλά, είναι κάτω από την ηρωίνη. Είναι μεγάλη εξάρτηση που μπορεί να προκαλέσει η νικοτίνη και μάλιστα με τις πρώτες δόσεις και πόσο μάλλον στις ηλικίες όπου ο εγκέφαλος ακόμα δημιουργείται, πλάθεται, από μικρό παιδί μέχρι και τα 25 ο εγκέφαλος μας εξελίσσεται. Και φαίνεται ότι δίνοντάς του νικοτίνη με οποιοδήποτε τρόπο επηρεάζονται πάρα πολλά κέντρα.»
Η Δρ Ζαρβού εξηγεί ότι επηρεάζεται η συγκέντρωση, η παρορμητικότητα, η επιθετικότητα και η τάση για εξαρτήσεις και στο μέλλον. «Φαίνεται ότι υπάρχει μια μεγαλύτερη επιθετικότητα από τα άτομα που κάνουν χρήση νικοτίνης σε νεαρή ηλικία», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Και εξηγεί πως γίνεται υπερκατανάλωση με τα σακουλάκια νικοτίνης.
«Από ένα τσιγάρο που περιέχει περίπου μέσα 10 mg νικοτίνης, ο καπνιστής θα καπνίσει περίπου το ένα, φτάνει στον οργανισμό του, απορροφάται το ένα. Από το σακουλάκι νικοτίνης που έχει 6 mg -το μικρότερο που κυκλοφορεί- θα πάρει 2-4, άρα παίρνει υπερδιπλάσια δόση νικοτίνης. Απορροφάται από τον οργανισμό του και γι’ αυτό το λόγο ένα μικρής δόσης σακουλάκι στην ουσία ισοδυναμεί με τέσσερα τσιγάρα. Απορροφούνται πάρα πολύ γρήγορα και σε μεγαλύτερες δόσεις και γι’ αυτό έχουμε προβλήματα, ιδιαίτερα σε νεαρές ηλικίες που δεν είναι εξαρτημένοι πραγματικά απ την νικοτίνη. Δεν είναι ένας χρόνιος καπνιστής που έχει συνηθίσει ο οργανισμός του την νικοτίνη.»
Η Δρ Ζαρβού σημειώνει ότι αυτή η μεγάλη δόση νικοτίνης προκαλεί αρρυθμίες, ταχυκαρδίες, ανεβαίνει η πίεση, ζαλάδες, εμετούς. «Και έχουμε τα αποτελέσματα που έχουμε λιποθυμικά επεισόδια σε σχολεία», προσθέτει.
Ερωτηθείσα για τον χώρο του αθλητισμού, η Δρ Ζαρβού επιβεβαιώνει ότι είναι διαδεδομένα αφού η νικοτίνη δρα πάνω στο κέντρο της ντοπαμίνης, οπότε αυξάνεται την ντοπαμίνη με τη λήψη νικοτίνης, άρα όντως ανεβαίνουν οι παλμοί, ανεβαίνει η πίεση, έχεις περισσότερο ώθηση.
Σημειώνει ότι στα κέντρα διακοπής καπνίσματος χρησιμοποιούνται σκευάσματα νικοτίνης και παρέχονται ελεγχόμενα στους καπνιστές αναλόγως του εθισμού του.
