Η προβληματική κατανάλωση αλκοόλ, αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για την υγεία και ταυτόχρονα, θεωρείται σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. Άλλωστε, τα έτη 2010-2016 σε 30 ευρωπαϊκές χώρες, περισσότεροι από 290.000 άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους κάθε χρόνο στην Ευρώπη εξαιτίας αιτιών που σχετίζονται με το αλκοόλ.
Το ποσοστό των θανάτων μεταξύ των εφήβων και των νέων ενηλίκων θεωρείται επίσης πολύ υψηλό. Το 19% των θανάτων στις ηλικίες 15-19 ετών (ο ένας στους πέντε) και το 23,3% στις ηλικίες 20-24 ετών (σχεδόν ο ένας στους τέσσερις) σχετίζονται με το αλκοόλ.
Τρομακτικά είναι και στοιχεία που καταγράφηκαν για την Κύπρο το 2019, ιδιαίτερα για τον μαθητικό πληθυσμό:
- Περίπου το 4,2% του πληθυσμού ανέφερε μέθη κατά τον τελευταίο μήνα (με τα ψηλότερα ποσοστά να εντοπίζονται στους νέους 15-24 ετών), ενώ πολύ ανησυχητική αύξηση σημειώνεται στην υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ (6+ ποτά σε μια περίσταση).
- 3 στους 10 Κύπριους, ανέφεραν ότι είχαν οδηγήσει μετά από κατανάλωση 3-6 ποτών.
- Οι μαθητές στην Κύπρο φαίνεται να καταναλώνουν αλκοόλ πιο συχνά από τους μαθητές στην Ευρώπη, αλλά σε πιο μικρές ποσότητες.
- Περίπου 1 στους 10 μαθητές ανέφερε μέθη κατά τον τελευταίο μήνα, ενώ από αυτούς που έκαναν χρήση αλκοόλ κατά τον τελευταίο μήνα, περίπου 4 στους 10 ανέφεραν υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ.
- Οι Κύπριοι μαθητές θεωρούν ότι μπορούν να βρουν πολύ πιο εύκολα αλκοόλ, σε σύγκριση σε τους υπόλοιπους Ευρωπαίους συνομήλικους τους. Η πρόσβαση των εφήβων στο αλκοόλ στην Κύπρο, υπερβαίνει το μέσο όρο των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών.
- Κατά το 2019 αιτήθηκαν θεραπείας λόγω κατάχρησης αλκοόλ 271 άτομα. Τα περισσότερα άτομα, βρέθηκαν να ανήκουν κυρίως στην κατηγορία των χρηστών μέσης και τρίτης ηλικίας (διαχρονικό δεδομένο).
- Εκτιμήθηκε ότι περίπου τουλάχιστον το 4,5 % του πληθυσμού στην Κύπρο, είναι εξαρτημένο στο αλκοόλ.
- Από τους ελέγχους της αστυνομίας φαίνεται ότι περίπου 1 στους 10 καταγγέλλεται λόγω υπέρβασης του ανώτατου ορίου οινοπνεύματος
- Περίπου κάθε χρόνο στην Κύπρο πεθαίνουν 52 άτομα από κύρωση του ήπατος και 82 άτομα από καρκίνο εξαιτίας της χρήσης αλκοόλ. Κατά το 2019, επτά ήταν τα θύματα των θανατηφόρων τροχαίων (οδηγούς, συνεπιβάτες και πεζούς) εξαιτίας του αλκοόλ.
"Αυτό που μας ανησυχεί, παρόλο που η κατανάλωση αλκοόλης μειώθηκε τα τελευταία τέσσερα χρόνια αυξήθηκε η υπέρμετρη κατανάλωση στα κορίτσια 16 ετών. Αυτό είναι το καμπανάκι, ξεπερνούμε τον μέσο όρο στην ΕΕ", δήλωσε στο AlphaNews.Live ο Πρόεδρος της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου, Δρ. Χρήστος Μηνά.
Ποια μέτρα υιοθετήθηκαν για να αλλάξουν τα δεδομένα;
- αλλαγή του ορίου ηλικίας πρόσβασης και κατανάλωσης του αλκοόλ από 17 στα 18 χρόνια.
- επιβολή πιο αποτρεπτικών ποινών σε περίπτωση πώλησης σε άτομα κάτω του ορίου ηλικίας που προνοεί ο νόμος
- ερμηνεία της μέθης και ενσωμάτωσης της στην εκπαίδευση της υπεύθυνης πώλησης
"Είναι σημαντικό να μιλάμε στα παιδιά μας για το αλκοόλ από μικρή ηλικία. πρέπει να θέτουμε όρια από νωρίς, να μετέχουμε ενεργά στη ζωή του παιδιού ώστε να διασφαλίσουμε την προστασία του. Πρέπει να συμμετέχουμε σε οργανωμένα σύνολα για να βρίσκουμε τρόπους αντιμετώπισης. Γνωρίζουμε τη νομοθεσία απαγόρευσης πώλησης αλκοόλης σε παιδιά κάτω των 18 ετών και οι γονείς δεν προσφέρουν ποτέ αλκοόλ στα παιδιά τους, αλλά ούτε σε παιδιά άλλων", σημείωσε ο κ. Μηνά.
Τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά των ατόμων που βρέθηκαν στις θεραπευτικές δομές
Σύμφωνα με στοιχεία και δεδομένα του 2019, περίπου 8 στα 10 άτομα που αιτήθηκαν θεραπείας λόγω κατάχρησης αλκοόλ ήταν άνδρες (77%). Η διάμεσος ηλικία των ατόμων ήταν τα 43 έτη (min: 18, max: 78), γεγονός που τους εντάσσει κυρίως στην κατηγορία των χρηστών μέσης και τρίτης ηλικίας (>=40). Στην συγκεκριμένη κατηγορία (>=40), 77 άτομα ήταν μεταξύ 40-49 ετών και 97 άτομα ήταν άνω των 50 ετών. Σύνολο 174 άτομα, ήταν χρήστες μέσης και τρίτης ηλικίας. Οι χρήστες μέσης και τρίτης ηλικίας, ανήκουν κυρίως σε δύο ομάδες. Στην πρώτη ομάδα, ανήκουν τα άτομα που ξεκίνησαν τη χρήση αλκοόλ σε νεαρή ηλικία και συνήθως έχουν μεγάλο ιστορικό χρήσης, η οποία συνεχίζεται και σε μεγάλη ηλικία.
Στην δεύτερη κατηγορία, ανήκουν τα άτομα που ξεκίνησαν τη χρήση σε μεγαλύτερη ηλικία, κυρίως λόγω δυσάρεστων συμβάντων ή συνθηκών (απώλεια κοινωνικών ρόλων, τα κοινωνικά ή ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως το πένθος, η ανεργία, η έλλειψη αναγνώρισης, η κατάθλιψη, η κοινωνική απομόνωση κλπ).
Η έρευνα για τον γενικό πληθυσμό στην Κύπρο διεξάγεται κάθε τρία χρόνια. Ο γενικός στόχος της έρευνας είναι η εκτίμηση της χρήσης νόμιμων και παράνομων ψυχοδραστικών ουσιών καθώς και εξαρτητικών συμπεριφορών στο γενικό πληθυσμό ηλικίας 15- 64 ετών. Διερευνά, επιπλέον, τις στάσεις και τις αντιλήψεις του πληθυσμού σε θέματα που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών.
