Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία έδωσε στις 19 Μαΐου στη Λευκωσία ο Καθηγητής Ματθαίος Σανταμούρης, Διακεκριμένος Καθηγητής Αρχιτεκτονικής Υψηλών Επιδόσεων στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία και Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ερευνητικού Κέντρου του Ινστιτούτου Κύπρου για την Ενέργεια, το Περιβάλλον και τους Υδάτινους Πόρους. Τη διάλεξη διοργάνωσε ο Σύνδεσμος των Φίλων του Ινστιτούτου Κύπρου και σε αυτήν συμμετείχαν στελέχη της ακαδημαϊκής και εκπαιδευτικής κοινότητας, καθώς και ο Πρόεδρος και στελέχη του Επιστημονικού και Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου.

Ο Καθηγητής Σανταμούρης  παρουσίασε τα αποτελέσματα μελετών που έχουν διεξαχθεί σε εκατομμύρια μαθητές διεθνώς, οι οποίες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι μαθητές που εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια των ετών που προηγούνται των εξετάσεών τους παρουσιάζουν αισθητή μείωση των γνωστικών τους επιδόσεων. 

Η μακροχρόνια έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζει δυσανάλογα τους μαθητές με χαμηλό εισόδημα καθώς και τις μειονότητες. Συνεπώς, η αναμενόμενη άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας προβλέπεται να επιδεινώσει τις υπάρχουσες ευπάθειες παγκοσμίως, ενδεχομένως βαθαίνοντας τις ανισότητες στη γνωστική ικανότητα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών, καθώς και μεταξύ εύπορων και μειονεκτικών ομάδων πληθυσμού μέσα σε μια χώρα.

Για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής πρόκλησης, ο Καθηγητής Σανταμούρης αναφέρθηκε σε διεθνείς έρευνες που κατέδειξαν ότι, όταν εφαρμόζεται σωστά, ο κλιματισμός στις σχολικές αίθουσες μπορεί να βελτιώσει τις γνωστικές επιδόσεις των μαθητών. Ωστόσο, μελέτες που διεξήχθησαν κυρίως σε τροπικά και ιδιαίτερα θερμά κλίματα δείχνουν ότι η αποτελεσματική χρήση μέτρων παθητικής ψύξης μπορεί να επιτύχει συγκρίσιμα γνωστικά οφέλη με εκείνα που παρέχει ο κλιματισμός. 

Επίσης, είναι σημαντικό να εξασφαλίζεται ο κατάλληλος αερισμός στις αίθουσες διδασκαλίας για να αποφεύγεται η άσκοπη αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα. Η χρήση κλιματισμού χωρίς επαρκή αερισμό μπορεί να έχει επιζήμιες επιπτώσεις στην υγεία και τη γνωστική απόδοση των μαθητών, καθώς τα αυξημένα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα σε εσωτερικούς χώρους μειώνουν σημαντικά τη γνωστική ικανότητα.

Ακολούθησε ζωηρή συζήτηση του ομιλητή με το κοινό. Η διάλεξη του Καθηγητή Σανταμούρη είναι διαθέσιμη στο κανάλι YouTube του Ινστιτούτου Κύπρου.