Του Κρις Σωφρονίου
Διευθύνων Σύμβουλος, Εκπαιδευτικός Σύμβουλος Καθοδήγησης Global Education

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Παγκύπριων Εξετάσεων κάθε χρόνο προκαλεί ένα εύρος συναισθημάτων: χαρά, ανακούφιση, αλλά και αγωνία, απογοήτευση, αβεβαιότητα. Για πολλούς μαθητές, δεν είναι η αρχή της φοιτητικής ζωής, αλλά η αρχή ενός δύσκολου ερωτήματος: «Και τώρα;»

Σε αυτή τη φάση, ο ρόλος του εκπαιδευτικού συμβούλου αποκτά ουσιαστική παιδαγωγική διάσταση. Όχι ως ειδικός που θα «διορθώσει» το αποτέλεσμα, αλλά ως συνοδοιπόρος — ένας άνθρωπος που βοηθά τον μαθητή και την οικογένειά του να ανακτήσουν προοπτική.

Δεν πέτυχαν όλοι το αποτέλεσμα που ήθελαν. Αυτό όμως δεν ισοδυναμεί με αποτυχία.
Είναι συχνό φαινόμενο μαθητές που δεν είχαν ανάγκη καθοδήγησης μέχρι τώρα, να βρίσκονται ξαφνικά σε ένα γνωστικό ή ψυχολογικό αδιέξοδο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρουσία ενός εξειδικευμένου συμβούλου μπορεί να αποφορτίσει το κλίμα και να προσφέρει δομημένη καθοδήγηση με βάση τις ανάγκες και τις δυνατότητες του κάθε μαθητή.

Ο εκπαιδευτικός σύμβουλος:
– Δεν «διορθώνει» το αποτέλεσμα.
– Δεν υπόσχεται «θέσεις» ή «λύσεις».
– Δεν λειτουργεί ανταγωνιστικά προς το σχολείο ή τον γονέα.

Αντίθετα:
– Ανοίγει προοπτικές που ίσως δεν είχαν εξεταστεί (π.χ. σπουδές εξωτερικού, ιδρύματα εφαρμοσμένων επιστημών, εναλλακτικές ακαδημαϊκές ή επαγγελματικές διαδρομές).
– Δημιουργεί χώρο για αναστοχασμό: Τι πραγματικά θέλω; Πού θέλω να φτάσω;
– Δομεί ένα πλάνο με ρεαλιστικά βήματα, ψυχολογική υποστήριξη και αξιολόγηση στόχων.

Σύμφωνα με μελέτη του OECD (Education at a Glance, 2023), η έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού σε εφήβους συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά εγκατάλειψης σπουδών τα πρώτα δύο έτη φοίτησης. Η πρώιμη καθοδήγηση — ή η σωστή παρέμβαση στη σωστή στιγμή — μπορεί να είναι καθοριστική.

Σε περιόδους πίεσης, πολλοί γονείς νιώθουν την ευθύνη να δώσουν λύσεις. Συχνά όμως, ακόμη και οι πιο υποστηρικτικοί γονείς δεν έχουν το εργαλείο, την απόσταση ή την πληροφόρηση για να καθοδηγήσουν ορθά.

Ο εκπαιδευτικός σύμβουλος λειτουργεί εδώ ως γέφυρα: συνδέει τον μαθητή με τις επιλογές του, τη σχολική του εμπειρία με τον επαγγελματικό του ορίζοντα και τη σημερινή σύγχυση με ένα πιο ξεκάθαρο αύριο.

Στις στιγμές που όλα φαίνονται ρευστά, το πιο σπουδαίο είναι να μη νιώθει κανείς μόνος.
Ο δρόμος προς το μέλλον δεν χαράσσεται πάντα γραμμικά. Καμιά φορά, οι εναλλακτικές διαδρομές είναι αυτές που οδηγούν στη βαθύτερη αυτογνωσία και στην πραγματική επιτυχία.

Οι μαθητές δεν χρειάζονται απαντήσεις. Χρειάζονται συνοδοιπόρους που ακούν, καθοδηγούν και εμπνέουν εμπιστοσύνη.

Και αυτό είναι – ή πρέπει να είναι – ο πυρήνας κάθε σύγχρονης εκπαιδευτικής καθοδήγησης.