Σε στασιμότητα φαίνεται να έχουν περιέλθει τα ενεργειακά ζητήματα της χώρας, με αποτέλεσμα να μην διακρίνεται κάποια ελπίδα για σύντομη επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας: από τη μια πληρώνουν ακριβά το ρεύμα, κι από την άλλη πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα πως σε περιόδους υψηλής ζήτησης, θα τους το περικόπτουν.

Εμπειρογνώμονες, βουλευτές και εμπλεκόμενοι στην αγορά ηλεκτρισμού διαπιστώνουν πως πολλές από τις επιλογές του Υπουργείου Ενέργειας, δείχνουν να κρατούν την Κυπριακή Δημοκρατία μακριά από τον στόχο της να ελαφρύνει οικονομικά τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Μαύρος καπνός» στην ενέργεια, το φιάσκο του Βασιλικού (ΒΙΝΤΕΟ)

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πιο πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Ενέργειας στην οποία γίνεται λόγος για «ενεργειακό σχεδιασμό της Κυβέρνησης που επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα έργα». Από την ανακοίνωση ωστόσο, απουσιάζει η καταγραφή έστω και ενός μετρήσιμου έργου, που να επιβεβαιώνει τις προσδοκίες των καταναλωτών που άρχισαν να δημιουργούνται στους καταναλωτές από το 2023.

Σε ό,τι αφορά στο φυσικό αέριο και τις υποδομές του, οι πολίτες άκουσαν επανειλημμένα τον Υπουργό Ενέργειας να αναφέρεται σε χρονοδιαγράμματα και τρόπους ολοκλήρωσης έργων, που αντί να τα υλοποιήσει, συνεχώς τα ανέβαλλε. Πάντοτε με μια διαφορετική αιτιολογία, όπως η πιο πρόσφατη που φέρει διορισμένο σύμβουλο για το τερματικό στο Βασιλικό, να εντοπίζει σοβαρά θέματα ασφαλείας, δεκατρείς μήνες μετά από την απόφαση της κοινοπραξίας CPP και METRON να αποχωρήσει από το έργο και να διακόψει τη σύμβαση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έτοιμη για απόδοση ποινικών ευθυνών για το τερματικό στο Βασιλικό η Κυβέρνηση

Για κάθε πρόβλημα, ο Υπουργός Ενέργειας φέρεται να στρέφεται στα λάθη του παρελθόντος και τις στρεβλώσεις που παρέλαβε τον Μάρτιο του 2023. Μια επικοινωνιακή γραμμή που μοιάζει να ισοδυναμεί με παραδοχή αδυναμίας να υλοποιήσει τους στόχους που έθεσε το Προεδρικό, αλλά και να ανακουφίσει οικονομικά τους καταναλωτές ρεύματος.

Ο ίδιος πάντως, σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση από το Υπουργείο Ενέργειας, θεωρεί ότι το έχει ήδη πράξει. Πώς; Μέσω προγενέστερων σχεδίων χορηγιών για ενεργειακή αναβάθμιση, τα οποία συνεχίζονται και κατά τη δική του θητεία. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα; Έχουν αυξηθεί οι περικοπές από φωτοβολταϊκά συστήματα για ιδία κατανάλωση. Ακόμη και σε ώρες υψηλής ζήτησης του Ιουλίου και του Αυγούστου, που ο ήλιος καίει, «κόβουν» τα φωτοβολταϊκά. Ποιος επωμίζεται το κόστος; Ο καταναλωτής που επένδυσε για να τα εγκαταστήσει.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι αποφάσεις του Υπουργού Ενέργειας άφησαν τη χώρα χωρίς έργα αποθήκευσης

Στην τελική, ποιος είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος για να εξηγήσει γιατί δεν έχουν γίνει ακόμα όλα όσα έπρεπε ώστε να αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή και να μειωθούν οι περικοπές φωτοβολταϊκών; Για την απουσία αποθηκευτικής δυνατότητας; Για τη μη ύπαρξη εναλλακτικής επιλογής μπροστά στις βλάβες σε συμβατικές μονάδες της ΑΗΚ που προκαλούν πρόβλημα διαθεσιμότητας και αναγκάζουν τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου να προχωρά σε ελεγχόμενες περικοπές ρεύματος; Ποιον θα φωνάξει αύριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για να ρωτήσει γιατί δεν υλοποιήθηκε (ως τον Ιούνιο του 2025) η περσινή του απόφαση για ενεργειακή αναβάθμιση του σταθμού της Δεκέλειας ή γιατί θα πάρει πολύ περισσότερο καιρό;

Οι πειστικές απαντήσεις, αγνοούνται. Όπως επίσης αγνοείται το γεγονός ότι ο Γιώργος Παπαναστασίου παρέκαμψε τους πάντες και τα πάντα για να εξασφαλίσει παρέκκλιση από την ευρωπαϊκή οδηγία ώστε ο ΔΣΜΚ να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει κεντρική αποθήκευση σε υποσταθμούς της ΑΗΚ. Χωρίς μέχρι σήμερα να ανακοινωθεί επισήμως εάν η παρέκκλιση δίνει το δικαίωμα στον ΔΣΜΚ να αξιοποιεί την αποθήκευση για υπηρεσίες που θα μειώσουν το κόστος ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και κατά πόσο είναι εφικτό κάτι τέτοιο εάν συνυπολογιστούν όλες οι παράμετροι, όπως η κεφαλαιουχική δαπάνη που θα προκύψει και οι τιμές που θα αγοράζει και θα πουλά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Φωνές για αδράνεια και ανεπάρκεια που μας έφτασαν στις περικοπές ρεύματος

Αναπάντητο παραμένει επίσης το ερώτημα που έθεσε ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού για την αμεροληψία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου καθώς θα εκδίδει όρους σύνδεσης, θα είναι ο λειτουργός της αγοράς και παράλληλα διαχειριστής κεντρικής αποθήκευσης ΑΠΕ, εάν υλοποιήσει το έργο μέχρι τον Ιούνιο του 2026.

Υπάρχουν και άλλες εκκρεμότητες ενόψει της πρώτης ημέρας εμπορίας της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού την 1/10/2025, την οποία αμφισβήτησε δημοσίως ο ίδιος ο Γιώργος Παπαναστασίου με δηλώσεις του, στις 30 Μαΐου 2025, παρότι είχε 2,5 χρόνια στη διάθεσή του αν ήθελε να θέσει θέμα εγκατάλειψής της, μέσα από τα αρμόδια όργανα και τις σωστές διαδικασίες. Κάθετες εναντίον της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού είναι και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις της ΑΗΚ, τις θέσεις των οποίων «υπηρετεί ο Υπουργός Ενέργειας», σύμφωνα με τον Κυριάκο Χατζηγιάννη, Πρόεδρο της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής.