Tη δημιουργία ενός «εργαλείου φερεγγυότητας» για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών υγιών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, θα προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως δήλωσε η πρόεδρός της, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ και το Σχέδιο Ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Οι τρεις πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης

Στην ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι το πακέτο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας από την κρίση του κορονοϊού θα περιλαμβάνει και επιχορηγήσεις και θα αποτελείται από δύο σκέλη: Πρώτον, τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ (ή MFF που αφορά την περίοδο 2021-2027) και, δεύτερον, επιπλέον αυτού θα υπάρχει ένα εργαλείο ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθεί με τα ποσά που μπορεί να δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις κεφαλαιαγορές με την εγγύηση των κρατών – μελών. Τόνισε, επίσης, ότι το σύνολο των κεφαλαίων για την ανάκαμψη θα διοχετευθεί μέσω προγραμμάτων της ΕΕ.

Για το πού θα διατεθούν τα κεφάλαια αυτά, η φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι θα υπάρχουν τρεις πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας θα εστιάσει στη στήριξη των κρατών – μελών για να ανακάμψουν και να εξέλθουν ισχυρότερα από την κρίση. Ο κύριος όγκος των χρημάτων θα διατεθεί στο πλαίσιο αυτού του πυλώνα για τη χρηματοδότηση βασικών δημόσιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα είναι εναρμονισμένες με την προτεραιότητα της μετάβασης σε μία κλιματικά ουδέτερη, ψηφιοποιημένη και ανθεκτική Ευρώπη. Αυτό, όπως είπε η φον ντερ Λάιεν, θα γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ενώ τα κεφάλαια θα είναι διαθέσιμα σε όλες τις χώρες της ΕΕ και θα υπάρξει εστίαση σε εκείνα τα μέρη της Ένωσης που έχουν επηρεασθεί περισσότερο. Στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα, η Κομισιόν θα προτείνει μία αύξηση των πόρων του Ταμείου Συνοχής, πέραν αυτών που έχει συνήθως στους πολυετείς προϋπολογισμούς της ΕΕ.

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στην παροχή βοήθειας για να γίνουν ιδιωτικές επενδύσεις. Όπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά ένα νέο Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το οποίο «θα βοηθήσει τις επενδύσεις σε κρίσιμες αλυσίδες αξίας για τη μελλοντική ανθεκτικότητα και στρατηγική αυτονομία μας, όπως ο φαρμακευτικός τομέας», προσθέτοντας: «Η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να παράγει η ίδια κρίσιμης σημασίας φάρμακα. Για να γίνει, όμως, αυτό χρειαζόμαστε επενδύσεις από υγιείς εταιρείες. Αυτός είναι ο λόγος που θα προτείνουμε, επίσης, ένα νέο Εργαλείο Φερεγγυότητας. Αυτό θα βοηθήσει στην κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης υγιών εταιρειών που διατρέχουν κίνδυνο λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού – όπου και αν είναι η έδρα τους στην Ευρώπη».

Ο τρίτος πυλώνας αφορά στην ενίσχυση προγραμμάτων που απέδειξαν την αξία τους στην κρίση, όπως το RescEU ή το Horizon Europe, ενώ θα δημιουργηθεί ένα νέο ειδικό Πρόγραμμα Υγείας.

Το εργαλείο ανάκαμψης θα επικεντρωθεί στα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης και θα προβλέπει τη δυνατότητα εμπροσθοβαρών επενδύσεων, ακόμη και φέτος, χρησιμοποιώντας χρηματοδοτικά μοντέλα που βασίζονται σε εθνικές εγγυήσεις, είπε η φον ντερ Λάιεν. Θα συμπληρώσει, πρόσθεσε, τα τρία σημαντικά δίχτυα ασφαλείας που συμφώνησαν οι ηγέτες της ΕΕ τον Απρίλιο – το πρόγραμμα SURE και τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, τονίζοντας ότι «μαζί με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό μας θα είναι η φιλόδοξη απάντηση που χρειάζεται η Ευρώπη».