της Κωνσταντίνας Νεοφύτου

Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει ριζικά τον τρόπο που εργαζόμαστε. Το Ευρωβαρόμετρο δείχνει ότι τρεις στους δέκα εργαζόμενους χρησιμοποιούν ήδη τεχνητή νοημοσύνη στη δουλειά τους, ενώ έξι στους δέκα το κάνουν κρυφά. Από όσους τη χρησιμοποιούν, το 60% δηλώνει ότι βλέπει αύξηση της παραγωγικότητάς του, αλλά το 21% παραδέχεται ότι νιώθει άγχος για τη θέση του.

Μιλώντας στο οικονομικό ένθετο της εκπομπής Alpha Ενημέρωση, η Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού της Human Asset, Αίμη Μπάφα, εξηγεί πώς η τεχνητή νοημοσύνη μετασχηματίζει τα επαγγέλματα, ποιες δεξιότητες θα είναι απαραίτητες τα επόμενα χρόνια και γιατί η ανθρώπινη κρίση παραμένει αναντικατάστατη.

Τεχνητή νοημοσύνη: Αύξηση παραγωγικότητας αλλά και άγχους στους εργαζομένους

«Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αρχίσει σίγουρα να επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που εργαζόμαστε», σημειώνει η Αίμη Μπάφα. «Πολλά επαγγέλματα δεν θα εξαφανιστούν δια μαγείας, αλλά σίγουρα μετασχηματίζονται. Καθήκοντα που είναι επαναλαμβανόμενα ή βασίζονται σε δεδομένα, όπως η ανάλυση πληροφοριών, η καταχώρηση στοιχείων ή ακόμη και η εξυπηρέτηση πελατών, αυτοματοποιούνται».

Επισημαίνει ταυτόχρονα, ότι αυτό οδηγεί στην ανάγκη για νέες δεξιότητες. «Οι εργαζόμενοι καλούνται να μάθουν να διαχειρίζονται τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, να ερμηνεύουν σωστά τα αποτελέσματά τους και να λαμβάνουν αποφάσεις στη βάση των δεδομένων».

Ωστόσο, η αυξημένη παραγωγικότητα δεν έρχεται χωρίς κόστος. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μειώσει τον φόρτο εργασίας, αλλά ταυτόχρονα κάποιοι εργοδότες περιμένουν περισσότερα αποτελέσματα σε λιγότερο χρόνο. Το πώς θα τη χρησιμοποιήσουμε είναι το κρίσιμο σημείο, υπογραμμίζει. Σύμφωνα με την κ. Μπάφα, «Πρέπει να υπάρχει ανθρώπινη ευαισθησία και ηθική προσέγγιση, ώστε να μη μετατραπεί σε πηγή πίεσης, αλλά σε εργαλείο βελτίωσης της εργασιακής εμπειρίας».

Τεχνητή νοημοσύνη: Βοηθά ή απειλεί τον εργαζόμενο;

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν καταργεί την ανάγκη για ανθρώπινη παρουσία, αλλά αλλάζει το τι σημαίνει να είσαι «πολύτιμος» στην εργασία. «Οι δεξιότητες του μέλλοντος θα είναι ένας συνδυασμός τεχνολογικών και ανθρώπινων ικανοτήτων», εξηγεί η κ. Μπάφα. «Η ψηφιακή εξοικείωση και η βασική κατανόηση του πώς λειτουργεί η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι κρίσιμες. Δεν χρειάζεται όλοι να είναι προγραμματιστές, αλλά είναι σημαντικό να κατανοούν τα εργαλεία που χρησιμοποιούν».

Ταυτόχρονα, δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η επίλυση προβλημάτων, η δημιουργικότητα και η συναισθηματική νοημοσύνη θα αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία. «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει πολλά, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη διαίσθηση, την ενσυναίσθηση και την ηθική κρίση», τονίζει.

Δίκαιες προσλήψεις στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Πολλές εταιρείες στρέφονται πλέον σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να αξιολογήσουν υποψηφίους. Πόσο δίκαιες είναι όμως αυτές οι διαδικασίες;

Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης δεν έχουν από μόνα τους προκαταλήψεις, εξηγεί η Αίμη Μπάφα, όμως βασίζονται σε δεδομένα. «Αν αυτά τα δεδομένα εμπεριέχουν στερεότυπα, τότε υπάρχει κίνδυνος να τα αναπαράγουν».

Υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της διαφάνειας και της ανθρώπινης επίβλεψης. «Οι εταιρείες πρέπει να εκπαιδεύσουν όσους ασχολούνται με τις προσλήψεις, ώστε να κατανοούν τα όρια και τις δυνατότητες των συστημάτων. Ο άνθρωπος πρέπει πάντα να έχει τον τελικό λόγο».

Υποψήφιοι «ξεγελούν» την τεχνητή νοημοσύνη για να προσληφθούν

Στο εξωτερικό έχουν αρχίσει να εμφανίζονται υποψήφιοι που χρησιμοποιούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να δημιουργήσουν εντυπωσιακά, αλλά όχι πάντα αυθεντικά, βιογραφικά ή να ξεγελάσουν τον αλγόριθμο. Πώς είναι η κατάσταση στην Κύπρο;

«Ακόμη δεν έχουμε φτάσει σε αυτό το επίπεδο», λέει η Διευθύντρια της Human Asset. «Η ισορροπία ανάμεσα στην τεχνολογία και την ανθρώπινη επαφή είναι το κλειδί. Πάντα πρέπει η τελική απόφαση να ανήκει στον άνθρωπο, όχι στο AI».

«Το μέλλον δεν είναι ο άνθρωπος εναντίον της μηχανής», καταλήγει η Αίμη Μπάφα. «Είναι ο άνθρωπος μαζί με τη μηχανή, σε μια συνεργασία που μπορεί να βελτιώσει τη ζωή και την εργασία όλων».