Τα φώτα άρχισαν να επανέρχονται στην Ισπανία και την Πορτογαλία την Τρίτη, μετά από μια τεράστια διακοπή ρεύματος που έπληξε την Ιβηρική χερσόνησο, αφήνοντας επιβάτες σε τρένα και εκατοντάδες ανελκυστήρες ακινητοποιημένους, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι είδαν την τηλεφωνική και διαδικτυακή τους σύνδεση να καταρρέει.

Η ηλεκτροδότηση είχε αποκατασταθεί σε σχεδόν το 90% της ηπειρωτικής Ισπανίας νωρίς την Τρίτη, σύμφωνα με τον διαχειριστή του δικτύου REE. Τα φώτα άναψαν ξανά στη Μαδρίτη και στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας.

Λίγες περιοχές της χερσονήσου, η οποία έχει συνολικό πληθυσμό σχεδόν 60 εκατομμυρίων κατοίκων, απέφυγαν τη διακοπή. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη προκύψει σαφής αιτία για το μπλακ άουτ, αν και διάφορες ανεπιβεβαίωτες φήμες κυκλοφόρησαν σε εφαρμογές μηνυμάτων περί κυβερνοεπιθέσεων.

Ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο δήλωσε ότι η πηγή της διακοπής πιθανότατα βρισκόταν στην Ισπανία. Ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είπε ότι «όλες οι πιθανές αιτίες» εξετάζονται και προειδοποίησε το κοινό «να μην κάνει εικασίες» λόγω του κινδύνου «παραπληροφόρησης».

Ο Σάντσεθ ανέφερε ότι περίπου 15 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας — περισσότερα από τα μισά της συνολικής κατανάλωσης εκείνη τη στιγμή — «εξαφανίστηκαν ξαφνικά» μέσα σε περίπου πέντε δευτερόλεπτα.

Ο Σάντσεθ δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει πότε θα αποκατασταθεί πλήρως η ηλεκτροδότηση στην Ισπανία και προειδοποίησε ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα πρέπει να μείνουν σπίτι την Τρίτη. Ο Μοντενέγκρο είπε ότι η Πορτογαλία θα έχει ρεύμα «εντός ωρών».

Στην Πορτογαλία, η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε μέσα στη νύχτα σε περίπου 6,2 εκατομμύρια νοικοκυριά από τα συνολικά 6,5 εκατομμύρια, σύμφωνα με τον εθνικό διαχειριστή του δικτύου ηλεκτρισμού.

Η διακοπή είχε στιγμιαία επιπτώσεις και στη νοτιοδυτική Γαλλία, ενώ στο Μαρόκο υπήρξαν διαταραχές σε παρόχους διαδικτύου και συστήματα check-in αεροδρομίων.

Ο κόσμος ήταν «σοκαρισμένος», σύμφωνα με τον 19χρονο εργάτη οικοδομών Κάρλος Καντόρι, ο οποίος χρειάστηκε να εγκαταλείψει το ακινητοποιημένο μετρό της Μαδρίτης. «Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί στην Ισπανία».

«Δεν υπάρχει (τηλεφωνικό) σήμα, δεν μπορώ να καλέσω την οικογένειά μου, τους γονείς μου, τίποτα: δεν μπορώ καν να πάω στη δουλειά», είπε στο AFP.

Στη Μαδρίτη και σε άλλες πόλεις της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, πανικόβλητοι πελάτες έσπευσαν να αποσύρουν μετρητά από τις τράπεζες, ενώ οι δρόμοι γέμισαν με κόσμο που αναζητούσε σήμα για το κινητό τους. Σχηματίστηκαν μεγάλες ουρές για ταξί και λεωφορεία.

Με τα φανάρια εκτός λειτουργίας, η αστυνομία δυσκολευόταν να ρυθμίσει την κυκλοφορία και οι αρχές κάλεσαν τους οδηγούς να παραμείνουν στα σπίτια τους.

Στη Μαδρίτη μόνο, πραγματοποιήθηκαν 286 επιχειρήσεις διάσωσης για απεγκλωβισμό ατόμων από ανελκυστήρες, σύμφωνα με τις περιφερειακές αρχές.

Τα τρένα ακινητοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα και αργά τη Δευτέρα, ο Υπουργός Μεταφορών δήλωσε ότι υπήρχαν ακόμη 11 τρένα με επιβάτες που χρειαζόταν να διασωθούν.

Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί σε Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Μπιλμπάο, Βαλένθια, Σεβίλλη και σε τέσσερις ακόμα μεγάλες πόλεις επρόκειτο να παραμείνουν ανοιχτοί όλη τη νύχτα ώστε να φιλοξενήσουν επιβάτες.

Τα πυρηνικά εργοστάσια της Ισπανίας τέθηκαν αυτόματα εκτός λειτουργίας για λόγους ασφαλείας, με γεννήτριες ντίζελ να τα διατηρούν σε «ασφαλή κατάσταση», ανέφερε το Ισπανικό Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN).

Ο Σάντσεθ είπε ότι η διακοπή ρεύματος, η οποία σημειώθηκε λίγο μετά το μεσημέρι, προκάλεσε «σοβαρή αναστάτωση» σε εκατομμύρια ανθρώπους και «οικονομικές απώλειες σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι βρίσκεται σε επαφή με την Ισπανία και την Πορτογαλία για την κρίση. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα έγραψε στην πλατφόρμα X: «Δεν υπάρχουν ενδείξεις για οποιαδήποτε κυβερνοεπίθεση».

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσέφερε υποστήριξη σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Σάντσεθ, σημειώνοντας ότι η χώρα του έχει αποκτήσει εμπειρία σε τέτοιες καταστάσεις λόγω των επιθέσεων της Ρωσίας στο δίκτυο ηλεκτροδότησης τα τελευταία τρία χρόνια. «Ό,τι κι αν συμβεί, είμαστε πάντα έτοιμοι να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε τους φίλους μας», είπε επίσης στο X.

Η τεράστια διακοπή ρεύματος προκάλεσε προβλήματα στις πτήσεις από και προς τη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη και τη Λισαβόνα, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Εναέριας Κυκλοφορίας Eurocontrol.

Χάος επικράτησε και στη Βαρκελώνη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ισπανίας, όπου ντόπιοι και τουρίστες πλημμύρισαν τους δρόμους προσπαθώντας να καταλάβουν τι συνέβη.

Ο ιστότοπος παρακολούθησης διαδικτυακής δραστηριότητας Netblocks δήλωσε στο AFP ότι η διακοπή προκάλεσε “απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της ψηφιακής υποδομής της χώρας”. Οι διαδικτυακές συνδέσεις μειώθηκαν μόλις στο 17% της φυσιολογικής κίνησης.

Η ισπανική εφημερίδα El Pais ανέφερε ότι τα νοσοκομεία χρησιμοποίησαν γεννήτριες για να κρατήσουν κρίσιμες μονάδες σε λειτουργία, αν και ορισμένα τμήματα έμειναν χωρίς ρεύμα.

Πηγή: ΚΥΠΕ