Στην τέταρτη κατά σειρά σύσκεψη, σε διάστημα μόλις ενός μήνα, παρακάθονται αύριο Πέμπτη 31 Ιουλίου 2025 οι ρυθμιστές ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας, ο ΑΔΜΗΕ και αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με κύριο θέμα στην ατζέντα, τις εξελίξεις αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, μέσω του αγωγού Great Sea Interconnector.
Τηλεδιάσκεψη για τις απαιτήσεις ΑΔΜΗΕ
Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος της νέας τηλεδιάσκεψης που έχει συγκληθεί είναι να αρθούν οι όποιες επιφυλάξεις της ΡΑΕΚ ως προς την έγκριση της χρηματοδότησης του αγωγού GSI, που αναλογεί στους Κύπριους καταναλωτές ρεύματος, καθώς και να βγει από τον «πάγο» το μεγαλεπήβολο έργο.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Επί τάπητος θα τεθεί για ακόμη μια φορά το ρυθμιζόμενο έσοδο που ζητά φορτικά ο ΑΔΜΗΕ ώστε να αποπληρώσει τις δαπάνες του καλωδίου των 1.000 χιλιομέτρων που κατασκευάζει η γαλλική Nexans.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παπαναστασίου: Άλλα λέει στις Βρυξέλλες κι άλλα στη Λευκωσία, για την αποθήκευση ΑΠΕ
Τα «ρίχνουν» στη Λευκωσία
H άσκηση πιέσεων προς τη Λευκωσία να αποδεχτεί τις απαράδεκτες αξιώσεις του ΑΔΜΗΕ περνά πλέον μέσα από δημοσιεύματα σε ελλαδικά ΜΜΕ που κάνουν λόγο για «προσκόμματα για ένα ισχυρής γεωπολιτικής σημασίας έργο.»
Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος διασυνδέει τον αγωγό GSI με τις παράνομες εξαγγελίες του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για άμεση ηλεκτρική διασύνδεσης της Τουρκίας με το ψευδοκράτος. Σε σημερινό άρθρο του ο δημοσιογράφος Χρήστος Κολώνας προειδοποιεί μάλιστα ότι εάν ο Τούρκος Πρόεδρος υλοποιήσει τα σχέδια του «θα πρόκειται για μία τεράστια γεωστρατηγική ήττα της κυπριακής κυβέρνησης αλλά και ήττα για τα εθνικά συμφέροντα.» Αναλυτικά αναφέρει:
«Κι ενώ η Λευκωσία προβάλει προσκόμματα για ένα ισχυρής γεωπολιτικής σημασίας έργο, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν προχωρά μεθοδικά το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης της χώρας του με τα κατεχόμενα της Κύπρου. Ακολουθεί μία στρατηγική η οποία με εργαλείο την ηλεκτρική διασύνδεση επιδιώκει την πλήρη ενσωμάτωση των κατεχόμενων στο τουρκικό κράτος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και με άλλα έργα που έχουν υλοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες όπως τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών, ο αγωγός νερού η Άγκυρα προσαρτά με έργα στρατηγικής σημασίας τα κατεχόμενα. Όπως επίσης οι τράπεζες στα κατεχόμενα λειτουργούν με το τουρκικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ενδοκυβερνητικό πινγκ πονγκ ευθυνών για τον αγωγό GSI, ασάφεια για το μέλλον του έργου
Στο «οπλοστάσιο» η διασύνδεση Τουρκίας-κατεχομένων
Ο Ελλαδίτης δημοσιογράφος παραθέτει το χρονικό των τουρκικών σχεδιασμών για ηλεκτρική διασύνδεση με τα κατεχόμενα, εξηγώντας ότι «το σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση έχει ξεκινήσει από το 2016, όταν το ψευδοκράτος και η Τουρκία συμφώνησαν την πρώτη τεχνική μελέτη.»
«Την περίοδο 2017 -2019 ολοκλήρωσαν τις αρχικές τεχνικές και γεωφυσικές εκτιμήσεις. Το καλώδιο έχει σχεδιαστεί να ξεκινά από την Μερσίνα, νότια της Τουρκίας και να καταλήγει διανύοντας μια υποθαλάσσια και χερσαία απόσταση 80 με 110 χιλιόμετρα στον Άγιο Επίκτητο, που βρίσκεται σε απόσταση 7,4 χλμ. από την περιοχή της Κερύνειας. Το 2023 υπογράφηκε ανάμεσα σε Τουρκία και ψευδοκράτος υπογράφηκε συμφωνία για την υλοποίηση του έργου.»
Δίνει μάλιστα λεπτομέρειες για τεχνικής φύσεως ζητήματα για την εγκατάσταση και λειτουργία του καλωδίου
«Το καλώδιο είναι ισχύος 300 MW και υψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (HDVC) και ο αρχικός προγραμματισμός για την πόντιση του ήταν τη διετία 2024 – 2025. Ο χρόνος ολοκλήρωσης του έχει οριοθετηθεί για το 2028.
Το καλώδιο έχει σχεδιαστεί να ξεκινά από την Μερσίνα, νότια της Τουρκίας και να καταλήγει διανύοντας μια υποθαλάσσια και χερσαία απόσταση 80 με 110 χιλιόμετρα στον Άγιο Επίκτητο, που βρίσκεται σε απόσταση 7,4 χλμ. από την περιοχή της Κερύνειας.
Αν υλοποιηθεί το έργο του Ερντογάν, για το οποίο ο Τούρκος πρόεδρος στις 20 Ιουλίου ανακοίνωσε την αποφασιστικότητα του για την κατασκευή του, τότε επιτυγχάνεται η ενεργειακή απεξάρτηση των κατεχόμενων από την ελεύθερη Κύπρο»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Καμία απολύτως διάσταση»: Ο Παπαναστασίου διαψεύδει την κόντρα με τον Κεραυνό για τον αγωγό GSI
«Γεωστρατηγική ήττα της κυπριακής κυβέρνησης»
Ο κύριος Κολώνας χαρακτηρίζει ως «σημαντικό» το γεγονός ότι «αν υλοποιηθεί το έργο του Ερντογάν, για το οποίο ο Τούρκος πρόεδρος στις 20 Ιουλίου ανακοίνωσε την αποφασιστικότητα του για την κατασκευή του, τότε επιτυγχάνεται η ενεργειακή απεξάρτηση των κατεχόμενων από την ελεύθερη Κύπρο.»
«Θα πρόκειται για μία τεράστια γεωστρατηγική ήττα της κυπριακής κυβέρνησης αλλά και ήττα για τα εθνικά συμφέροντα. Ο τουρκικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας TEIAS βρίσκεται στους κόλπους του Ευρωπαίου Διαχειριστή των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Με άρθρο του στην εφημερίδα της Κύπρου «Σημερινή» στο φύλλο της 27ης Ιουλίου ο Γιάννης Χαραλαμπίδης Δρ. Διεθνών Σχέσεων σημειώνει πώς τα έργα της Τουρκίας είναι παράνομα. Και για το καλώδιο ότι παραβιάζει τόσο το Διεθνές Δίκαιο όσο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Μάλιστα προτείνει στο άρθρο του συγκεκριμένες λύσεις ώστε η κυπριακή κυβέρνηση να πολεμήσει νομικά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης των κατεχόμενων με την Τουρκία.»
Σημειώνει δε, ότι «ο τουρκικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας TEIAS βρίσκεται στους κόλπους του Ευρωπαίου Διαχειριστή των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.»
«Έχει το ρόλο του παρατηρητή από το 2022 με τριετή θητεία αν και το 2019 ο ΑΔΜΗΕ είχε πετύχει να μην βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Το 2022 όμως ο τότε υπουργός Εξωτερικών Κασουλίδης δεν άσκησε βέτο για λογαριασμό της Κύπρου.
Αυτό σημαίνει ότι η τουρκική πλευρά έχει τη δυνατότητα να προωθεί το συγκεκριμένο έργο στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Η ηλεκτρική διασύνδεση GSI υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά μένει παγωμένη μετά την περσινή τουρκική παρεμπόδιση των θαλάσσιων ερευνών για την πόντιση του καλωδίου αλλά και μετά τα εμπόδια που θέτει η Λευκωσία στην πληρωμή του μέρους του κόστους που της αναλογεί»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κρίσιμες ώρες για GSI: Εκβιαστικά διλήμματα προς Λευκωσία κι επικοινωνιακό παιχνίδι από ΑΔΜΗΕ
Για εμπόδια από… Λευκωσία
Εν κατακλείδι, ο δημοσιογράφος υπενθυμίζει ότι «η ηλεκτρική διασύνδεση GSI υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά μένει παγωμένη μετά την περσινή τουρκική παρεμπόδιση των θαλάσσιων ερευνών για την πόντιση του καλωδίου αλλά και μετά τα εμπόδια που θέτει η Λευκωσία στην πληρωμή του μέρους του κόστους που της αναλογεί.»
«Η ανακοίνωση του καλωδίου Τουρκίας – κατεχόμενων στις 20 Ιουλίου μένει να φανεί αν θα επηρεάσει τη στάση της Λευκωσίας και η ΡΑΕΚ αναθεωρήσει στην αυριανή σύσκεψη την αρνητική της στάση.»
