«Παρωχημένο» θα είναι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης όταν και αν υλοποιηθεί όπως αναφέρει μιλώντας στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση ο ηλεκτρολόγος μηχανικός, σύμβουλος για θέματα ηλεκτρικής ενέργειας Χρίστος Χατζηλαού.
Ο κ. Χατζηλαού υπενθυμίζει πως φυτεύτηκε η ιδέα για δημιουργία του αγωγού.
«Το έργο είχε ξεκινήσει μετά την καταστροφή του Μαρί και την καταστροφή της παραγωγής του Βασιλικού. Είχαν παρατηρήσει μερικοί ότι η Κύπρος δεν μπορεί να μείνει απομονωμένη από το ηλεκτρικό δίκτυο της Ευρώπης και άρχισε η ιδέα. Αυτή την πρωτοβουλία την ανέλαβε κάποιος ιδιώτης με μια εταιρεία, στηρίχτηκε από την Κυπριακή και την Ελληνική κυβέρνηση, υποβλήθηκε αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έγινε έργο κοινού ενδιαφέροντος. Όταν γίνει έργο κοινού ενδιαφέροντος, σημαίνει ότι για την υλοποίησή του θα πάρθουν κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση.»
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Κι εξηγεί ότι εγείρονται δύο πτυχές, η μια είναι η γεωπολιτική και η άλλη η οικονομική. «Η γεωπολιτική σημασία του έργου είναι αδιαμφισβήτητη, δεν λέει κανένας οτιδήποτε, όμως το γεωπολιτικό ρίσκο, το γεγονός ότι το καλώδιο δεν έρχεται από θαλάσσια ζώνη, η οποία διεκδικείται από την Τουρκία, αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα», σημειώνει.
«Είναι πάρα πολύ δύσκολη η θέση της ελληνικής κυβέρνησης. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, είχε δηλώσει ότι οποιαδήποτε έργα ενέργειας θα γίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι είτε με τη συμμετοχή μας, είτε με την έγκριση μας. Αυτή τη στιγμή, εάν η ελληνική κυβέρνηση πάει και ζητήσει έγκριση από την Τουρκία, σημαίνει ότι δίνει κυριαρχία. Σημαίνει ότι αποδέχεται τη γαλάζια πατρίδα της Τουρκίας. Το άλλο είναι να εξασκήσει πίεση και να το κάνει, αλλά έχουμε την υποστήριξη όλων. Εγώ πιστεύω ότι θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να πάρει τέτοια απόφαση η ελληνική κυβέρνηση.»
«Πριν ένα χρόνο περίπου με την παρέμβαση της Τουρκίας ανοιχτά της Κάσου και της Καρπάθου σταμάτησε η βυθομετρική έρευνα και από τότε το έργο είναι παγωμένο, οπότε ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε και είχε έδωσε εντολή να προχωρήσει με την κατασκευή του καλωδίου, όμως, το γεωπολιτικό ρίσκο είναι σε εκκρεμότητα», συνεχίζει.
Προσθέτει ότι είναι και η οικονομική πτυχή η οποία αγγίζει «τρια αγκάθια» της σχέσης της Ελλάδας με την Κύπρο.
«Το ένα είναι η εκταμίευση των 25 εκατομμυρίων, τα οποία είχαν αποφασίσει οι ρυθμιστικές αρχές των δύο χωρών ότι κάθε χρόνο από το 2025-2029 θα δώσει η Κύπρος 125 εκατομμύρια, δηλαδή 25 εκατομμύρια κάθε χρόνο και η Ελλάδα θα δώσει 75 εκατομμύρια. Όμως, παρόλο που η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει την εκταμίευση αυτών των 25 εκατομμύριων, το θέμα παραμένει στάσιμο στο Υπουργείο Οικονομικών.»
Παραπέμπει στις ανησυχίες του Υπουργού Οικονομικών σχετικά με το άλυτο γεωπολιτικό ρίσκο και στις δύο μελέτες που έχει στα χέρια του οι οποίες λένε ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο, αλλά και το ότι ζητά μια νέα μελέτη κόστους-οφέλους.
«Αυτές οι προσπάθειες που γίνονται να λύσουν αυτό το πρόβλημα είναι για να γίνει εκταμίευση. Άμα γίνει όμως εκταμίευση των 25 εκατομμυρίων, είναι φυσικό ότι θα ακολουθήσουν και τα άλλα τα άλλα χρόνια. Το άλλο θέμα είναι ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει αρχίσει εργασίες, κατασκευής καλωδίου και άλλα, τα οποία ουσιαστικά έχουν γίνει μετά, μάλλον μετά το πάγωμα των εργασιών των πραγματικών. Οπότε διεκδικεί αναγνώριση που τη ρυθμιστική είναι αρχή ενέργειας 300 εκατομμύρια. Η ρυθμιστική αρχή ενέργειας του δίνει 82. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι έχουμε κάποιο πρόβλημα. Και το τρίτο είναι η μετοχική συμμετοχή της Κυπριακής Κυβέρνησης στο έργο με 67 εκατομμύρια. Το Υπουργείο Οικονομικό λέει αυτά που είπα προηγουμένως για το γεωπολιτικό ρίσκο και για τη μελέτη κόστους-οφέλους ότι δεν είναι εντάξει και για αυτό το λόγο δεν θέλει να έχει κλυδωνισμούς στα δημόσια οικονομικά.»
Τονίζει ότι πρόκειται για ένα έργο των δύο δισεκατομμυρίων και σύμφωνα με δεδομένα παρόμοιων έργων που έγιναν στο παγκόσμιο, θα είναι ακόμα πιο πάνω το κόστος.
Ερωτηθείς αν αυτό το έργο σήμερα που μιλάμε όντως θα άρει την ενεργειακή μας απομόνωση, δηλώνει:
«Εάν γινόταν το 2025 όντως θα είχε πάρα πολλά οφέλη, διότι ουσιαστικά η πράσινη μετάβαση ήταν στα σπάργανα της. Ουσιαστικά εκείνο το οποίο υπήρχε ήταν τα φωτοβολταϊκά και τα αιολοικά πάρκα. Αυτή τη στιγμή αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς η αποθήκευση με διάφορους τρόπους. Σε μια 5-8ετία που θα είναι έτοιμο το καλώδιο, αν θα λυθεί το πρόβλημα με το γεωπολιτικό ρίσκο, μήπως αυτό είναι παρωχημένο. Μήπως με τις τεχνολογίες που αναπτύσσονται η Κύπρος θα είναι ασφαλής και αυτάρκης με τις νέες τεχνολογίες με μόνο πράσινη ενέργεια;»
Σχολιάζει ότι όλοι αναγνωρίζουν ότι βρισκόνται σε πάρα πολλή δύσκολη θέση και είναι η ώρα για επίρριψη ευθυνών. «Ουσιαστικά είναι ποιος θα πληρώσει την νύφη», αναφέρει.
