1976. Είναι η πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας στη Eurovision έπειτα από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Η Μαρίζα Κωχ τραγουδά στην Χάγη «Παναγιά μου, Παναγιά μου».

Είναι ένα τραγούδι διαμαρτυρία για την εισβολή στην Κύπρο. Ένα τραγούδι που εξόργισε και προκάλεσε διαδήλωση των Τούρκων στην Χάγη, με την Μαρίζα Κωχ να υπογράφει ότι θα τραγουδήσει με δική της ευθύνη, την ώρα που μέσα στο μέγαρο υπάρχει ελεύθερος σκοπευτής.

2025. Σχεδόν μισό αιώνα μετά η Κυπριακή Δημοκρατία τιμά την Μαρίζα Κωχ με το μετάλλιο εξαίρετης προσφοράς.

Διαβάστε επίσης: Μετάλλιο εξαίρετης προσφοράς στην Μαριάννα Βαρδινογιάννη (ΒΙΝΤΕΟ)

Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, εξηγεί το σκεπτικό της Κυβέρνησης:

«Το σκεπτικό ήταν να τιμηθεί η κυρία Κωχ όχι μόνο για την διαχρονική της προσφορά στον πολιτισμό αλλά ειδικότερα για την συμβολή της ως προς την διεθνοποίηση του κυπριακού προβλήματος. Σε μια περίοδο που η Κύπρος βίωνε τις άμεσες συνέπειες της εισβολής και της κατοχής, όπως βιώνει βεβαίως και σήμερα, αλλά ιδιαίτερα την δεκαετία του 70, θυμάστε ότι η κυρία Κωχ ως καλλιτέχνης επιστράτευσε το ταλέντο, την δημιουργία, για να διεθνοποιήσει το πρόβλημα μας. Και ως εκ τούτου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μέσα από μια κίνηση εξαιρετικούς σημασίας ως προς τον συμβολισμό αλλά και αξίας ως προς την αναγνώριση της κυρίας Κωχ είχε απευθύνει αυτή την πρόσκληση να παρευρεθεί και στην εκδήλωση που θα γίνει στο προεδρικό μέγαρο για την Μαύρη επέτειο της 20ης Ιουλίου.»

Η Μαρίζα Κωχ μιλά αποκλειστικά στο AlphaNewsLive για την απόφαση της Κυβέρνησης…

«Μεγάλη συγκίνηση. Κάτι δεν το δεν το περίμενα. Ε και δεν έχω λόγια να πω πόσο πολύ συγκινήθηκα γιατί και μόνο η λέξη και μόνο το όνομα να πω ‘Κύπρος’, με διαπερνά ένας ηλεκτρισμός πολύ ισχυρός, γιατί οι δεσμοί μου με την Κύπρο είναι πολύ μεγάλοι. Μεγάλη τιμή για μένα και ήταν κάτι σαν, αφού πέρασαν και τόσα χρόνια σαν επισφράγισμα της διαδρομής μου ολόκληρης.»

Η Μαρίζα Κωχ ταξιδεύει 50 χρόνια πίσω, στο βράδυ εκείνο όταν γεννήθηκε το τραγούδι που έμελλε να γραφτεί στην ιστορία, όχι για τη θέση που κατέλαβε μα ως ένα τραγούδι διαμαρτυρία για το δράμα της Κύπρου.

«Όταν ο Χατζιδάκις μου ζήτησε να γράψω ένα μοιρολόι για την προσφυγιά στην Κύπρο μας. Μέσα σε λίγες ώρες μου ζήτησε να του το παραδώσω. 10:00 το βράδυ με πήρε και μου λέει 10:00 το πρωί θα μου φέρεις ένα τραγούδι να πάει στη Eurovision και θα πρέπει να είναι το μοιρολόι μας για την Κύπρο μας. Ε, έτσι έγινε.»

Το τραγούδι θα προκαλέσει αντιδράσεις, η Τουρκία θα αποσύρει την συμμετοχή της από τον διαγωνισμό κι η Μαρίζα Κωχ θα δεχθεί απειλές για τη ζωή της.

«Με ενημέρωσαν ότι είχε κινητοποιηθεί σε όλη την Ευρώπη, είχε γίνει μια κινητοποίηση από τη μεριά των Τούρκων και συγκεντρώθηκαν 60.000 Τούρκοι έξω από το θέατρο που θα τραγουδούσα, που γινόταν το τελικό της Eurovision.»

3 Απριλίου 1976. Θυμάται την ημέρα που μαζί με το ταλέντο της, χρειάστηκε να επιστρατεύσει και την τόλμη της για να αντισταθεί με τον δικό της τρόπο στην Τουρκία και να διαμαρτυρηθεί διπλά για την βάρβαρη εισβολή στην Κύπρο.

«Την ώρα της παράστασης στη Χάγη, την ώρα της παράστασης έρχεται η αστυνομία της αίθουσας στις κουίντες, μισό μέτρο εγώ από τη σκηνή να με τραβήξουν πίσω να μη βγω γιατί υπήρχε τηλέφωνο, ελεύθερος σκοπευτή. Βέβαια, γλίστρησα κι όρμησα εγώ στη σκηνή. Δεν μπορούσα να με κρατήσει τίποτα.»

Δεν φοβηθήκατε, να κάνετε πίσω και να πείτε δεν πειράζει, δεν θα τραγουδήσω;
Όχι. Μόνο την ώρα που τραγουδούσα, για μια στιγμή σκέφτηκα το παιδί μου. Τίποτα άλλο.

Η Τουρκία δεν μετέδωσε ποτέ στις οθόνες της το ελληνικό τραγούδι… Η Μαρίζα Κωχ κρατά στα χέρια της ένα τάμα, μια υπόσχεση που έδωσε όταν ήρθε στην Κύπρο, μια υπόσχεση που θυμάται μέχρι σήμερα…

«Εγώ έχω στα χέρια μου, στην τσάντα μου, ένα δαχτυλίδι, μου το έδωσε μια μάνα αγνοούμενου και μου λέει, “Μαρίζα εσύ θα προλάβεις να δεις.” Ήταν μεγάλη γυναίκα ήταν. “Εσύ θα προλάβεις να δεις, ελεύθερη την Κύπρο. Αυτό το δακτυλίδι θέλω να το να το ρίξεις στη θάλασσα της Κερύνειας.» Εγώ αυτό το ‘χω φυλάξει, αυτό το δακτυλίδι και μακάρι να με αξιώσει ο Θεός να το ρίξω εκεί. Δεν έπαψε να έχει ε να λειτουργεί μέσα μου η ελπίδα και αγώνας ότι κάτι θα γίνει. Ελπίζω ότι θα μπορέσω να ρίξω το δαχτυλίδι στον κόλπο της Κερύνειας στης Κύπρου τα θεμέλια.»