Στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου, που διοργανώθηκε από τον Όμιλο Nice-Matin και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στις 14 και 15 Απριλίου στην Αθήνα, το IQ Media Hub φιλοξένησε ομιλία με θέμα «Το Μέλλον της Ψηφιακής Δημοσιογραφίας: Τεχνητή Νοημοσύνη, Καινοτομία και Ακεραιότητα».

Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Verica Rupar, η οποία ανέπτυξε την ομιλία της με θέμα «Ποικιλομορφία στην ενημέρωση και οι αλγόριθμοι», ξεκινώντας με το απόφθεγμα του Alain Touraine: «Μπορούμε να ζήσουμε μαζί, ίσοι και διαφορετικοί;»

Η ίδια τόνισε τη διαφορά ανάμεσα στην κατανόηση της ποικιλομορφίας ως δημογραφικό χαρακτηριστικό και στην πλήρη αντιπροσώπευσή της σε κάθε επίπεδο παραγωγής ειδήσεων. Η ύπαρξη διαφοροποιημένων ομάδων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας επηρεάζει άμεσα την αντίληψη και τον αντίκτυπο ενός έργου στον κοινό.

Η ομιλήτρια αναφέρθηκε στις παραδοσιακές πρακτικές των legacy media, τα οποία, παρότι θεωρητικά «ποικιλόμορφα», συνεχίζουν να προτιμούν συγκεκριμένες πηγές. Οι δημοσιογράφοι, στην προσπάθειά τους να φιλτράρουν πληροφορίες, δίνουν συχνά προτεραιότητα σε συγκεκριμένες οπτικές γωνίες, μειώνοντας την επικοινωνία με ευρύτερες κοινότητες. Αυτή η έλλειψη ποικιλομορφίας στις πηγές συντελεί στη δημιουργία μιας εικόνας ρηχής ή μονομερούς κάλυψης και ενισχύει τη δυσπιστία του κοινού απέναντι στα μέσα ενημέρωσης.

Πώς αλληλεπιδρούν οι πολίτες με τα μέσα ενημέρωσης;

Η Rupar παρουσίασε τα αποτελέσματα συνεντεύξεων με «δύσκολα προσεγγίσιμες κοινότητες» κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19, όπου διαπιστώθηκε ότι οι πολίτες εμπιστεύονταν περισσότερο τις πληροφορίες που λάμβαναν μέσω WhatsApp. Η παρατήρηση αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη διαφοροποίησης των καναλιών επικοινωνίας και τον ρόλο των κοινωνικών δικτύων στην πρόσβαση και αξιολόγηση ειδήσεων.

Προκλήσεις στην εποχή των αλγορίθμων

Η Rupar επεσήμανε την αλλαγή στον τρόπο παραγωγής, φιλτραρίσματος και διάδοσης της πληροφορίας. Η δυνατότητα κάθε πολίτη να δημιουργεί περιεχόμενο δίνει φωνή σε περιθωριοποιημένες ομάδες, αλλά ταυτόχρονα προκαλεί «θόρυβο επικοινωνίας». Η επιμέλεια του περιεχομένου, που παλαιότερα γινόταν από επαγγελματίες δημοσιογράφους, πλέον πραγματοποιείται μέσω αλγορίθμων. Όπως τόνισε η ομιλήτρια: «Οι προγραμματισμένοι, αυτοματοποιημένοι κανόνες δεν έχουν δική τους βούληση, αλλά οι δημιουργοί τους ναι».

Η Rupar τόνισε τη σημασία της δημοσιογραφικής παιδείας για τους προγραμματιστές αλγορίθμων, καθώς οι σχεδιαστές των κοινωνικών πλατφορμών επηρεάζουν τον τρόπο που διανέμεται η πληροφορία. Η στροφή από τα παραδοσιακά μέσα προς τα κοινωνικά δίκτυα ως αξιόπιστη πηγή δείχνει την ανάγκη των πολιτών να ακούν διαφορετικές οπτικές που αντιπροσωπεύουν τις κοινότητές τους, ενώ παράλληλα οι αλγόριθμοι δεν είναι απαλλαγμένοι από σφάλματα και προκαταλήψεις.

*Το έργο «IQ Media» υλοποιείται με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι απόψεις και οι γνώμες που διατυπώνονται εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EACEA). Η Ευρωπαϊκή Ενωση και ο EACEA δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις εκφραζόμενες απόψεις. Η παραπάνω δημοσίευση συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του προγράμματος “IQ Media: a collaborative framework towards business transformation, Innovation, Quality journalism, and advanced digital skills in the Media environment covering Greece, Cyprus, France, and Portugal.” -“IQMedia” με ΑΡΙΘΜΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ 101112285