Ας μην κρυβόμαστε πια πίσω από το δάκτυλό μας. Οι επίσημες δηλώσεις δεν μπορούν να κρύψουν τις πραγματικές προθέσεις που διαχέονται πλέον σε χώρους πέραν των συνόρων της Κύπρου. Τέσσερις μέρες στο Στρασβούργο, ήταν αρκετές για να συνειδητοποιήσω ότι όλα εκείνα που λέγονται στα κρυφά, κάπου αλλού αρχίζουν να παίρνουν μορφή. Αναφέρομαι στη διστακτική (για την ώρα) συζήτηση της «λύσης» δύο κρατών στην Κύπρο. Προφανώς, ενόψει του γκράντ φινάλε στο εθνικό μας θέμα. Ναι, είναι αλήθεια ότι στους διαδρόμους της Ευρώπης άρχισε ήδη να συζητείται η επιλογή αυτή. Σίγουρα, όχι τυχαία. Σίγουρα, με την παρότρυνση και κάποιων δικών μας.
Δύο, λοιπόν, κράτη, υπό τη σκέπη της ΕΕ. Η εξίσωση είναι πολύ δύσκολη και, κατά την άποψή μου, δεν βγαίνει. Κι αυτό γιατί η Ευρώπη δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου αποδεχόμενη μια «διπλή εκπροσώπηση». Άρα, όπως και να διαμορφώσουν οι Κύπριοι τα δικά τους δεδομένα, το ζητούμενο είναι ένα: κοινή εκπροσώπηση και μηχανισμοί λήψεως αποφάσεων (στην Κύπρο) που δεν θα μπλοκάρουν τις ευρωπαϊκές διαδικασίες. Πως όμως η λογική των δύο κρατών μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτό τον αδιαπραγμάτευτο όρο της Ευρώπης; Είναι προφανές ότι τα πράγματα οδηγούνται σε μια συνομοσπονδιακή προσέγγιση. Και γιατί όλα αυτά; Διότι οι πολιτικές ηγεσίες κατάφεραν να δαιμονοποιήσουν τόσο πολύ τη λύση διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας που τρομοκρατούνται πλέον στην ιδέα να τη θέσουν ενώπιον του λαού. Τραγικό. Διότι οδηγούμαστε στο σημείο να γίνονται πιο εύπεπτες εκείνες οι «λύσεις» που κάποτε θεωρούνταν απαράδεκτες, καταδικαστέες και -κατά την κυπριακή νοοτροπία- προδοτικές.
Η διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία δεν ήταν μια εφεύρεση των ξένων. Ήταν το αποτέλεσμα μακράς διαπραγμάτευσης στη λογική του ενωμένου κράτους. Αυτό θέλαμε, αυτό διαμορφώσαμε μέσα από πολλές δυσκολίες, σκαμπανεβάσματα και αμέτρητους συμβιβασμούς. Αν είχαμε τη λογική των δύο κρατών, καλύτερα θα ήταν να τη θέσουμε από την πρώτη στιγμή στο τραπέζι και να εξασφαλίσουμε πολύ περισσότερα από αυτά που σήμερα συζητούμε (κυρίως στο εδαφικό). Αν είχαμε τη λογική της συνομοσπονδίας, το ίδιο. Θελήσαμε όμως να επανενώσουμε τον τόπο, θελήσαμε να μην παραχωρήσουμε τη μισή πατρίδα στην Τουρκία ή να την αποκόψουμε από τις ελεύθερες περιοχές. Στην τελευταία διαπραγμάτευση, φθάσαμε στο καλύτερο δυνατό μοντέλο διακυβέρνησης. Με σαφείς κανόνες και λεπτομερείς μηχανισμούς επίλυσης διαφορών. Θα τα πετάξουμε στον κάλαθο για να αναζητήσουμε άλλες λύσεις επειδή δεν καταφέραμε να εξηγήσουμε στον κόσμο πως θα λειτουργεί το όλο σύστημα;
Όσοι υπογείως συζητούν το ενδεχόμενο λύσης στη βάση των δύο κρατών, οφείλουν να αντιληφθούν ότι ΚΑΝΕΝΑ πρόβλημα δεν επιλύει αυτή η προοπτική και ΚΑΝΕΝΑ κίνδυνο δεν αντιμετωπίζει. Δεν είναι μια «καθαρή λύση» όπως αρέσκονται να λένε. Είναι μια άκρως προβληματική λύση η οποία, πέραν των νομικών και πολιτικών της αντιφάσεων, οδηγεί σε νέες περιπέτειες.
Η ΔΔΟ απέθανε; Ζήτω η ΔΔΟ!
